برنامه‌ی پذیرش فدرال آلمان برای شهروندان افغانستان (Bundesaufnahmeprogramm)

در ابتدا برنامه پذیرش فدرال قرار بود تا سپتامبر ۲۰۲۵ ادامه یابد. اما در حال حاضر هیچ وعده‌ی پذیرش جدیدی صادر نمی‌شود، حتی برای افرادی که قبلاً توسط دولت آلمان به عنوان افراد در معرض خطر انتخاب و تماس گرفته شده‌اند. طبق توافق دولت ائتلافی جدید، تمام برنامه‌های داوطلبانه پذیرش فدرال متوقف و برنامه‌ی جدیدی در این راستا اجرا نخواهد شد. بنابراین، در حال حاضر احتمال ثبت‌نام در نهادهای مجاز نا ممکن است.

در صورت دریافت اطلاعات جدید در مورد شروع هربرنامه‌ی، در همین صفحه برای شما اطلاع رسانی خواهیم کرد.

از آغاز برنامه پذیرش فدرال در سال ۲۰۲۲ تاکنون، حدود ۱۵۰۰ فرد در معرض خطر به آلمان آمده‌اند. در میان این افراد، هم افراد اصلی (که مستقیماً در معرض خطر هستند) و هم اعضای خانواده آن‌ها قرار دارند. قرار بود برنامه ماهانه تا ۱۰۰۰ نفر را بپذیرد، یعنی در مجموع ۳۶۰۰۰ نفر در سه سال که متاسفانه عملی نشد.

دلایل مختلفی برای تعداد کم پذیرش وجود دارد. روند کار بسیار پیچیده است. نهادهای مختلفی درگیر هستند که به اندازه کافی منابع ندارند، که این باعث ایجاد تاخیرهای اداری شده است. همچنین بررسی‌های امنیتی و مراحل صدور ویزا بسیار کند پیش میروند. فرآیند صدور وعده‌های پذیرش و سفر به آلمان نیز بارها متوقف شد.

در پایان، ورود افراد از افغانستان در جریان مذاکرات ائتلافی و پیش از تشکیل دولت جدید در ماه مه ۲۰۲۵، بحث‌های شدیدی در سیاست آلمان به‌وجود آورد. به‌ویژه سیاستمداران احزاب CDU و CSU خواستار توقف کامل این ورودها، بازبینی وعده‌های پذیرش صادرشده و حتی لغو آن‌ها شدند. آن‌ها همچنین خواهان پایان فوری برنامه پذیرش فدرال و اولویت‌بخشی به اخراج‌ها به افغانستان هستند.

نکته: اگر به تازگی وارد آلمان شده‌اید، حتما بخش «بعد از ورود به آلمان از طریق این برنامه چه می‌شود؟» را در انتهای این صفحه را مطالعه کنید.

برنامه پذیرش فدرال در اصل قرار بود تا سپتامبر ۲۰۲۵ ادامه داشته باشد. اما در فبروری ۲۰۲۵ انتخابات زودهنگام پارلمان فدرال در آلمان برگزار شد و سر نوشت این برنامه تغییر کرد. همچنین، کاهش بودجه در سال ۲۰۲۵ به‌ویژه در زمینه‌ی کمک‌های بشردوستانه یکی از دلایل متوقف شدن برنامه پذیرش دولت فدرال شد.

این برنامه به‌صورت عملی به حالت تعلیق درآمده است. در حال حاضر هیچ وعده پذیرش جدیدی صادر نمی‌شود. با این حال، در اپریل ۲۰۲۵ هنوز  بر اساس وعده‌های پذیرش که قبلا صادر شده بود تعدادی از شهروندان أفغانستان از پاکستان به آلمان منتقل شدند. مشخص نیست که دولت جدید تحت رهبری CDU/CSU و SPD به‌طور رسمی چه زمانی این برنامه را به پایان خواهد رساند.

واقعیت این است که در توافق دولت جدید ائتلافی آمده است که همه برنامه‌های داوطلبانه پذیرش فدرال در آینده متوقف شوند و هیچ برنامه جدیدی اجرا نگردد. این شامل برنامه پذیرش برای شهروندان افغانستان نیز می‌شود.

در پایان ماه مارچ ۲۰۲۵، ۴۴ سازمان جامعه مدنی در آلمان بیانیه‌ای منتشر کردند و از نمایندگان پارلمان فدرال و دولت خواستند که به مسئولیت انسانی خود پایبند باشند و از ادامه پذیرش افراد نیازمند حمایت از افغانستان پشتیبانی کنند.

در حال حاضر حدود ۲۶۰۰ نفر با تاییدیه پذیرش معتبر در شرایط نامطمئن در پاکستان منتظر آمدن به آلمان هستند. در میان آن‌ها افراد در معرض خطر از برنامه‌ی پذیرش دولت فدرال و سایر برنامه‌ها قرار دارند. بر اساس گفته‌های وزارت داخله فدرال آلمان تحت رهبری حکومت قبلی، تاییدیه‌های پذیرش صادرشده تا دو سال اعتبار دارند. یعنی شما باید در این مدت دوساله درخواست ویزا بدهید. اما اینکه دولت جدید چه شرایطی ایجاد خواهد کرد و چقدر به این پذیرش‌ها پایبند خواهد بود هنوز مشخص نیست.

در تازه‌ترین اطلاعات، تورستن فرای، رئیس گروه پارلمانی CDU/CSU اعلام کرد که تاییدیه‌های پذیرش صادرشده به صورت انفرادی دوباره بررسی خواهند شد. وزیر داخله‌ی جدید، الکساندر دوبرینت (CSU)، بررسی خواهد کرد که آیا این تاییدیه‌ها قابل لغو هستند یا نه. اطلاعات بیشتر در بخش «آیا تاییدیه پذیرش من قابل لغو است؟».

در حال حاضر هیچ پروازی از طریق این برنامه به آلمان صورت نمی‌گیرد. آخرین پرواز با افراد در معرض خطر از پاکستان در میانه اپریل ۲۰۲۵ وارد آلمان شد. این موضوع باعث بحث‌های سیاسی شد، زیرا حکومت جدید آلمان که از اوایل می ۲۰۲۵ به کار آغاز کرده، می‌خواهد برنامه پذیرش فدرال را متوقف کند.

سازمان PRO ASYL در سال ۲۰۲۳ گفته بود که ممانعت از ورود افراد دارای ویزا به آلمان خلاف قانون است. به محض دریافت اطلاعات جدید در این موردا ینجا اطلاع رسانی خواهیم کرد.

در حال حاضر حدود ۱۷۰۰۰ نفر در معرض خطر منتظر دریافت تاییدیه پذیرش هستند. این افراد قبلا از سوی حکومت قبلی انتخاب شده و برایشان تماس گرفته شده‌ است. از آنجا که در حال حاضر تاییدیه‌ی جدید صادر نمی‌شود، مشخص نیست که آیا تاییدیه پذیرش به آن‌ها داده خواهد شد یا خیر. پیش‌برد این برنامه در اختیار حکومت جدید است که از ماه می ۲۰۲۵ به قدرت رسیده و قصد توقف برنامه پذیرش فدرال و عدم ایجاد برنامه جدید برای افراد در معرض خطر را دارد. همچنین اعلام کرده که تاییدیه‌های قبلی را دوباره بررسی و احتمالا لغو خواهد کرد.

بله، تاییدیه پذیرش شما می‌تواند لغو شود. اما طبق اظهارات دولت قبلی، تاییدیه‌های پذیرش تعهدآور است و از نظر حقوقی، لغو فقط به دلایل قوی ممکن است. مثلا اگر روند دریافت ویزا موفق نباشد یا نگرانی‌های امنیتی برای آلمان وجود داشته باشد. لغو تاییدیه‌ها باید به صورت موردی بررسی شود. حتی دولت جدید تاییدیه‌های قبلی را به‌صورت جمعی لغو کرده نمیتواند.
بر اساس گفته وزارت داخله‌ی آلمان، شما می‌توانید بر اساس قانون اداری آلمان، علیه لغو تاییدیه‌ها شکایت کنید. در صورت لغو تاییدیه، می‌توانید از نهادی که شما را برای برنامه پذیرش پیشنهاد داده، درخواست کمک کنید.

ما موسسه غیر انتفاعی و یک رسانه‌ی اجتماعی هستیم که فقط می‌توانیم اطلاعات عمومی را ارائه دهیم. ما بخشی از دولت یا کدام اداره‌ نیستیم. همچنین، ما یک نهاد برای ثبت‌نام افراد برای برنامه پذیرش هم نیستیم و تاثیری بر اینکه چه کسی می‌تواند به آلمان بیاید نداریم. لطفا مدارک یا اطلاعات شخصی خود را برای ما نفرستید.

ما درک می‌کنیم که شما سوالات زیادی دارید و احساس تنهایی می‌کنید. ما تلاش می‌کنیم تا با اطلاعات تازه شما را راهنمایی کنیم. اگر تاییدیه‌ی پذیرش دارید وبه شما تماس گرفته شده‌، با خدمات‌دهنده وزارت خارجه از طریق ایمل info@vaoffice.org تماس بگیرید. اما اینکه چه زمانی پاسخ می‌گیرید، ما نمی‌دانیم.

فقط شهروندان افغانستان که در داخل افغانستان بودند و در معرض خطر خاص قرار داشتند می‌توانستند برای برنامه پذیرش فدرال پیشنهاد شوند. بعضی از سازمان‌های غیردولتی (NGOs) از طرف دولت آلمان به‌عنوان نهادهای ثبت افراد در معرض خطر معرفی شده بودند. این نهادها افراد را ثبت‌نام میکردند اسناد را بررسی و در نهایت آنهارا پیشنهاد می‌کردند.

در حال حاضر هیچ تاییدیه‌ی جدیدی صادر نمی‌شود، حتی برای کسانی که قبلا انتخاب شده بودند و همرایشان تماس گرفته شده‌ بود. 

شما در صورتی می‌توانستید به این برنامه پیشنهاد شوید که:

• به دلیل فعالیت برای حقوق زنان یا حقوق بشر معروف و در خطر بوده باشید.
• در بخش‌های عدلی، سیاسی، رسانه‌ها، آموزش، فرهنگ، ورزش یا علوم فعالیت شناخته‌شده داشته بوده باشید و به همین دلیل در خطر داشته باشید.
• به دلیل جنسیت، مذهب یا به‌عنوان عضو جامعه LGBTQIA* مورد تهدید یا خشونت قرار گرفته باشید. به‌ویژه در موارد شدید خشونت علیه زنان یا اقلیت‌های مذهبی.

توجه: فقط کسانی که در افغانستان بودند، می‌توانستند پیشنهاد شوند. این برنامه شامل افرادی که قبلا به کشورهای دیگر فرار کرده‌ بودند نمی‌شد.

از زمان آغاز برنامه در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۲، قرار بود ماهانه تا ۱۰۰۰ نفر (افراد اصلی بشمول اعضای خانواده آن‌ها) به آلمان بیایند. در مجموع، پذیرش ۳۶۰۰۰ نفر در ظرف سه سال برنامه‌ریزی شده بود. تا کنون، فقط حدود ۱۵۰۰ نفر (شامل خانواده‌ها) وارد آلمان شده‌اند.

آیا اعضای خانواده نیز می‌توانستند شامل تاییدیه‌ی پذیرش شوند؟

بله، افراد در خطر می‌توانستند خانواده اصلی خود را شامل پذیرش کنند. تاییدیه برای فرد اصلی و خانواده اصلی او صادر می‌شد. در موارد استثنایی، سایر اعضای خانواده نیز ممکن بود در نظر گرفته شوند.

خانواده اصلی شامل موارد زیر است:

• همسر و فرزندان مجرد زیر سن قانونی (۱۸سال)
• شریک هم‌جنس در صورتی که رابطه قابل اثبات باشد

استثناها:

• اعضای خانواده‌ای که به‌طور خاص وابسته هستند، مثلا نیاز به مراقبت دارند یا نمی‌توانند تنها زندگی کنند.
• اعضای خانواده‌ای که به‌دلیل ارتباط با فرد اصلی در خطر خاص هستند، مثلا خواهر بالغی که به‌دلیل نسبت خونی در خطر است.

تجربه‌ها نشان داده‌اند که این استثناها به‌ندرت اعمال شده‌اند. افراد در خطر که به آلمان رسیده‌اند، نگران وضعیت خانواده‌ها‌یشان در افغانستان یا پاکستان هستند، و این موضوع بر روند ادغام آن‌ها در آلمان تاثیر منفی گذاشته است.

افراد در معرض خطرشخصا نمی‌توانستند مستقیم نزد دولت آلمان ثبت‌نام کنند. باید از طریق  سازمان‌های مشخصی که مجاز بودند، درخواست می‌کردند. این نهادها مدارک را بررسی و به دولت آلمان ارسال می‌کردند.

در ماه‌های اولیه، ثبت‌نام از طریق نهادهایی مثل Kabul Luftbrücke  ، Mission Lifeline  یا Reporter ohne Grenzen ممکن بود. ولی تقاضا بسیار زیاد شد و دولت وقت، ثبت‌نام‌های جدید را متوقف کرد. ثبت‌نام به معنای دریافت تاییدیه نبود؛ باید بررسی‌های امنیتی، مصاحبه‌ها و مراحل طولانی طی می‌شد.

توجه: نهادهای ثبت اجازه صدور تاییدیه را نداشتند. این تصمیم فقط توسط دولت آلمان گرفته می‌شد.

افراد در معرض خطرشخصا نمی‌توانستند مستقیم نزد دولت آلمان ثبت‌نام کنند. باید از طریق  سازمان‌های مشخصی که مجاز بودند، درخواست می‌کردند. این نهادها مدارک را بررسی و به دولت آلمان ارسال می‌کردند.

در ماه‌های اولیه، ثبت‌نام از طریق نهادهایی مثل Kabul Luftbrücke  ، Mission Lifeline  یا Reporter ohne Grenzen ممکن بود. ولی تقاضا بسیار زیاد شد و دولت وقت، ثبت‌نام‌های جدید را متوقف کرد. ثبت‌نام به معنای دریافت تاییدیه نبود؛ باید بررسی‌های امنیتی، مصاحبه‌ها و مراحل طولانی طی می‌شد.

توجه: نهادهای ثبت اجازه صدور تاییدیه را نداشتند. این تصمیم فقط توسط دولت آلمان گرفته می‌شد.

خیر، آژانس‌های مسافرتی هیچ ارتباطی با برنامه پذیرش نداشتند. همه پیشنهادهایی که در ازای پول وعده ثبت‌نام می‌دهند، جعلی هستند. فقط برخی سازمان‌های آلمانی ثبت‌نام انجام می‌دادند. ثبت‌نام رایگان بود.

پس از ثبت‌نام، بررسی اینکه آیا شخص واقعا در خطر است آغاز می‌شد. سپس دولت افراد واجد شرایط را انتخاب می‌کرد. آن‌ها یک لینک وابسته به یک پلتفرم آنلاین دریافت می‌کردند تا اطلاعات خود را وارد و مدارک را بارگذاری کنند. سپس ادارات دولتی همه اطلاعات و مدارک را بررسی می‌کردند.

اگر شرایط کامل بود، بررسی‌های امنیتی گسترده توسط نهادهایی مثل اداره فدرال حفاظت از قانون اساسی آلمان، پلیس جنایی فدرال و پلیس فدرال انجام می‌شد. این شامل مصاحبه‌ها و گاهی آزمایش DNA می‌شد.

پس از تایید، تاییدیه‌ی پذیرش صادر و روند ویزا از طریق سفارت آلمان در پاکستان شروع می‌شد. قبل از پرواز، مدارک و هویت توسط پلیس دوباره بررسی می‌شد. پس از ورود به آلمان، باز هم بررسی صورت می‌گرفت.

از زمان ثبت‌نام تا ورود ممکن بود بیش از ۲۰ ماه طول بکشد.

توجه: آخرین پرواز در اپریل ۲۰۲۵ انجام شد. حکومت جدید قصد توقف کامل این برنامه را دارد. برای اطلاعات بیشتر به بخش «وضعیت فعلی برنامه پذیرش» مراجعه کنید.

پس از ورود به آلمان از طریق این برنامه، افراد، اقامت سه‌ساله بر اساس بند ۲ از ماده ۲۳ قانون اقامت آلمان دریافت می‌کنند. با داشتن شرایط مورد نیاز می‌توان آن را تمدید کرد. پس از ۵ سال زندگی در آلمان و داشتن شرایط مورد نظر، می‌توان درخواست اقامت دایم کرد.

افراد ابتدا در یک مرکز پذیرش اولیه اسکان داده می‌شوند. سپس به یک ایالت فدرال اختصاص می‌یابند. محل اقامت اختیاری نیست، و باید سه سال در همان ایالت بمانند.

با این اجازه اقامت می‌توانید کار کنید و در دوره‌های ادغام (Integrationskurs) شرکت کنید. تا زمانی که کار پیدا نکرده‌اید، می‌توانید از مرکز کار (Jobcenter) کمک مالی دریافت کنید.