د عامه خپرونو پیسې (Rundfunkbeitrag) څه ته وايي؟

د عامه خپرونو فیس د ۲۰۲۴ز کال راهیسې هره مياشت ۱۸٬۳۶ يورو دی او د هر کور لپاره غوښتل کيږي. د غوښتلو لپاره يې معمول ډول درې‌مياشتنی دی خو تر څنګ يې د شپږو مياشتو او کلني تحويل اسانتياوې هم شته. د درې‌مياشتني وړانديز له مخې بايد له هرو درې مياشتو وروسته ۵۵٬۰۸ يورو ورکړئ. کله چې په جرمني کې يو ځای ثبت يا مېلډ شئ؛ خپله پرېکړه کوئ چې پیسې د بانک له لارې خپله ورلېږئ او که د اتومات تحويل يا (SEPA-Lastschrift) له لارې د خپل بانک اکونټ ورکوئ.

د اصولو له مخې هر بالغ کس بايد د خپرونو ونډه ورکړي. البته په ټوليز ډول دا پیسې د کس پر سر نه بلکې د کور پر سر غوښتل کيږي او د هر کور اوسېدونکي بايد په ګډه يو فیس ورکړي. په دې مانا چې د کورنۍ هغه غړي چې په يوه کور کې اوسيږي او عمرونه يې له ۱۸ کالو لوړ وي؛ اړ نه دي چې هر يو دې د خپرونو فيس ورکړي؛ که يو کس دا پیسې ورکړي؛ کفايت کوي او د نورو ونډه هم ادا کيږي. په همدې ډول که څوک له نورو کسانو سره په ګډ کور کې ژوند کوي؛ کولای شي په ګډه دا پیسې ورکړي. البته ستاسې له ډلې بايد يو کس د پیسو لېږلو لپاره  ځان ثبت کړي څو وکړای شي د ونډې پیسې له خپل اکونټه ورکړای شي. له دې پرته کولای شئ د خپرونو د ادارې په پوسټونو کې رالېږل کېدونکي بيلونه او اړوندې پیسې په بانک کې تحويل کړئ. که څوک يوازې په يوه کور کې ژوند کوي؛ بايد يوازې ۱۸٬۳۶ يورو په مياشتني ډول ورکړي.

د خپرونو پیسې په اتومات ډول ستاسې له اکونټه نه ګرځول کيږي. لومړی بايد په (rundfunkbeitrag.de) کې ځان ثبت کړئ. که کور بدلوئ او بل ځای ته کډه کوئ؛ بايد خپله نوې پته ورکړئ او دا کار هم په پورته ياد شوي وېبسایټ کې کولای شئ. همدا شان که جرمنی پرېږدئ او نور دلته ژوند نه کوئ؛ کولای شئ پر همدې وېبسایټ خپل ځان له ثبت څخه وباسئ څو نورې پیسې درنه ونه غوښتل شي.

يادونه: د خپرونو د ونډې اداره د ثبت د مالوماتو پرتله کوي او د ثبت له ادارې څخه، په جرمني کې د ټولو ثبت شوو لويانو مالومات ترلاسه کوي. له همدې کبله دوی په آسانۍ پوهېدای شي چې څوک د خپرونو پیسې نه ورکوي.

که ځان په يوه مياشت کې د ننه د خپرونو د پیسو د ورکړې لپاره ثبت نه کړئ؛ د مقرراتو خلاف عمل کوئ. دا خلاف کار مو ښايي تر زر يورو پورې جريمه ولري. که د بيا بيا اخطارونو او خبرتياوو سره سره پیسې تحويل نه کړئ؛ ښايي‌ اکونټ مو بند شي. په تر ټول سخت حالت کې ښايي له ډېر لوړې جريمې يا بند سره مخ شئ.

په عمومي ډول يوه کور ته له کډه کولو وروسته د يوې مياشتې په موده کې بايد ځان ثبت کړئ. له دې پرته ښايي له جريمې سره مخ شئ. پیسې بايد له ټاکلي موعد وروسته د څلورو اونيو په دننه کړې ورکړئ. دا چې ستاسې د پیسو د ورکړې نېټه کله ده؛ له دې ادراې سره ستاسې له تړون سره تړلې ده. که د اتوماتو پیسو د ګرځولو (SEPA) اسانتیا وکاروئ؛ ستاسې له اکونټ څخه به په اتومات ډول دا پیسې وګرځول شي. که خپله پیسې ورلېږئ؛ بايد ټاکلو نېټو ته مو پام وي. که پر وخت مو د پیسو لېږل هېر شي؛ ښايي د (Festsetzungsbescheid) په نوم يو ليک ترلاسه کړئ. په دې ډول بايد د ټاکل شوو پیسو تر څنګ د ځنډ جريمه (Säumniszuschlag) هم ورکړئ.

هغه کسان چې د اړمنو کسانو پیسې (Bürgergeld)، د بېلګې په توګه له جاب سنټر یا هم د سوسیال له ادارې څخه اخلي د دغه پیسو له ورکړو څخه خلاص دي. له دې پرته هغه کسان چې اوسبیلډونګ ترسره کوي او يا هغه محصلين چې د زده‌کړو لپاره مرسته (BAB) يا بافوګ ترلاسه کوي او له خپلو والدينو سره ژوند نه کوي؛ کولای شي له دې پیسو د مستثنا کېدلو يا خلاصېدلو غوښتنه وکړي. 

د خلاصون لپاره کولای شئ پر (rundfunkbeitrag.de) يو غوښتنليک ومومئ. دا غوښنتليک ډک کړئ او  د جاب‌سنټر، بافوګ‌امت يا نورو اړونده ادارو له تاييدليک سره يوځای يې د خپرونو د پیسو ادارې ته ولېږئ. د دې ادارې پته په پورته ياد شوي وېبسایټ کې موندلای شئ.

يادونه: که په يوه کور کې ډېر کسان اوسي او ټول له دې پیسو د خلاصون لار ونه لري؛ بيا هم بايد دا پیسې ورکړل شي.

که څوک د زړو کسانو په پالنځای کې ساتل کيږي؛ کولای شي ځان د (rundfunkbeitrag.de) وېبسایټ له لارې له ثبت څخه وباسي. له دې پرته ناليدونکي يا ړانده، کاڼه او دې ورته نور کسان هم کولای شي له دې پیسو د خلاصون غوښتنه وکړي. دا کار هم  د پورته ياد شوي وېبسایټ له لارې کېدای شي.

کډوال چې په شريک استوګنځي کې اوسيږي، د عامه خپرونو فیس نه ورکوي. ځکه چې د اوسېدو په داسې کې انفرادي کوټې "اپارتمان یا کور" نه ګڼل کېږي. که له دې سره سره تاسو ته د عامه خپرونو ادارې (Beitragsservice) له خوا ليک راځي، نو د استوګنځي له ټولنيزو کارکوونکي (Sozialarbeiter)یا هم څېښتن سره خبرې وکړئ. هغوی کولی شي له تاسو سره مرسته وکړي، څو ادارې ته يو ليک واستوئ.

دا ليک بايد دا ډول وي:

په جرمني ژبه:

„Sehr geehrtes Rundfunkbeitragsservice-Team,
ich bin vom Beitragsservice angeschrieben und zur Zahlung eines Rundfunkbeitrags aufgefordert worden.
Derzeit lebe ich in einer Gemeinschaftsunterkunft unter der oben genannten Anschrift.
Ich bitte um Kenntnisnahme und darum, dass von weiteren Anschreiben abgesehen wird.
Mit freundlichen Grüßen“

په پښتو ژبه:

"د عامه خپرونو د ادارې محترم ټیم ته،
ما ته د عامه خپرونو د ادارې له خوا يو ليک راغلی او له ما څخه د فیس غوښتنه شوې. اوس مهال زه په يو شريک استوګنځي کې ژوند کوم چې پته مې یې پاس ذکر کړې ده. 
هیله ده، چې زما حالت په نظر کې ونیسئ چې زه په یوه ګډ یا هم شریک استوګنځي کې اوسېږم. 
په درنښت"

مهم: که په خپل شخصي کور کې ژوند کوئ او عايد لرئ، نو بايد د عامه خپرونو فیس ورکړئ. دا فیس د هر کور لپاره ورکول کېږي، نه د هر کس پر سر. مانا دا چې که يو کس دا فیس ورکړي، ټول کور ترې خلاصېږي. که عايد نه لرئ، نو امکان لري چې د فیس له ورکړې معاف شئ. نور معلومات د "آيا له فیس ورکولو معاف کېدای شم؟" تر سرليک لاندې متن کې لوستلی شئ.

د سوداګريزو موسسو او دفترونو لپاره هم بايد د خپرونو پیسې ورکړل شي. د دوی لپاره د پیسو اندازه د دفتر د تاسيساتو، د کارکوونکو له شمېر او د کار اړوند د موټرو له شمېر سره تړلی دی. پر (rundfunkbeitrag.de) د دې پیسو مقدار سنجولای شئ.

يادونه: که کاري دفتر مو په خپل کور کې وي؛ بايد د خپرونو د ونډې په اداره کې يې د سوداګريز دفتر په توګه ثبت کړئ. که دفتر مو ځانګړې دروازه ونه لري او يوازې د کور د دروازې له لاري تګ راتګ ورته کيږي؛ اړتيا نشته چې د خپرونو بېلې پیسې يې ورکړئ.

د هرې هغې سوداګريزې ادارې لپاره چې تاسې يې د خپرونو پیسې ورکوئ؛ يو موټر د شخصي او کاروباري فعاليتونو لپاره کارولای شئ. په بله وينا که د کاروبار او شخصي کارونې لپاره يو موټر ولرئ؛ د خپرونو اضافي پیسې يې نه غوښتل کيږي. د کاروبار يا شخصي ګرځولو لپاره د بل هر اضافي موټر لپاره بايد په مياشتني ډول د خپرونو ۵٬۸۳ يورو ورکړئ.

که د خپرونو د پیسو له ورکړې سره ستونزه لرئ، کولای شئ د کډوالو لپاره له مشورتي دفترونو سره اړيکه ونيسئ. د دې دفترونو تر ټول نږدې څانګه پر (bamf.de) او (jugendmigrationsdienst.de) وېبسایټ موندلای شئ. د دې ادارو کارکوونکي په ګڼو ژبو خبرې کوي. همدا شان د مصرفوونکو مرکز (Verbraucherzentrale) له کارکوونکو هم مرسته غوښتلای شئ. د دې ادارې کارکوونکي د دې ډول ستونزو حلولو مهارت او تخصص لري.