Ehliyet Başvurusu
Almanya'da nasıl araba kullanabilirim?
Sürücü ehliyetine sahip olmak çok kullanışlı olabilir. Özellikle de toplu taşıma araçlarının olmadığı uzak bir bölgede yaşıyorsanız, ehliyete ve kendinize özel bir araç almaya ihtiyacınız olabilir. Burada, Alman ehliyetleri, yabancı ehliyetlerin denkliği ve ehliyetinizi kaybetmemek için ne yapmanız gerektiği konusunda daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Bilmem Gerekenler
Almanya'da araç kullanabilmek için, genellikle Almanya veya başka bir AB ülkesinden ehliyet almanız gerekir. AB üyesi olmayan ülkelerden alınan ehliyetler Almanya'da yalnızca altı ay geçerlidir. Bu, yalnızca ikametinizin ilk altı ayı boyunca kendi ülkenizden aldığınız ehliyetle Almanya'da araç kullanmanıza izin verildiği anlamına gelir. Altı aylık süre, Almanya'da ikamet kaydınızı yaptırmanızla başlar. Araba sürerken ehliyetiniz daima yanınızda olmalıdır. Ayrıca ehliyetinizin Almanca tercümesini de yanınızda bulundurmanız gerekir. Tercüme, bir Alman veya uluslararası tanınmış otomobil kulübü veya ülkenizdeki yetkili bir makam veya yeminli bir tercüman tarafından yapılmış olmalıdır. Yeminli tercümanları bdue.de adresinde bulabilirsiniz. Aşağıdaki ülkelerden alınan sürücü ehliyetleri için tercüme gerekmez: İzlanda, Lihtenştayn, Norveç, Andorra, Hong Kong, Monako, Yeni Zelanda, San Marino, İsviçre ve Senegal. Uluslararası ehliyet için bir çeviriye de ihtiyacınız yoktur.
Bu altı ayın sonunda, araba kullanmaya devam etmek istiyorsanız, ulusal ehliyetinizi Alman eşdeğerine çevirmeniz ("Umschreibung”) gerekecektir. Bununla ilgili daha fazla bilgiye "Ehliyetimi nerede ve nasıl çevirebilirim?" başlığı altında ulaşabilirsiniz.
Eğer yalnızca ziyaret amaçlı olarak Almanya’daysanız, kendi ülkenize ait veya uluslararası ehliyetinizle araç kullanmanıza izin verilmektedir. Araba sürerken ehliyetiniz mutlaka yanınızda olmalıdır. Federal Ulaştırma ve Dijital Altyapı Bakanlığının (BMVI) web sitesinde konu hakkında daha fazla bilgiye Almanca ve İngilizce olarak ulaşabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: İltica prosedürünüz sırasında, belgeleriniz BAMF'ta kalacaktır. Belgelerinizi genellikle ancak iltica prosedürünüz tamamlandığında geri alırsınız. Ehliyetiniz BAMF’ta olduğu sürece, araç kullanmazsınız.
Ehliyetinizi Almanya'dan veya başka bir AB ülkesinden almadıysanız, Almanya'daki ilk ikamet kaydınızı yaptırdıktan sonra altı ay boyunca ehliyetinizi kullanabilirsiniz ancak bu altı ayın sonrasında ehliyetinizin geçerli olması için “Umschreibung” yapmanız gerekir.
Yaşadığınız yere bağlı olarak, yakınınızdaki yerel sürücü ehliyeti makamı (“Fahrerlaubnisbehörde” veya “Führerscheinstelle”) ehliyeti çevirme sürecinin her adımından sorumludur: başvurunuzu teslim alırlar, ilave bir eğitime ya da teste ihtiyacınız var mı diye kontrol eder ve sonunda yeni ehliyetinizi verirler. Yetkili sürücü ehliyeti makamlarının listesine bu web sitesindeki arama motorundan ulaşabilirsiniz. Ehliyetinizi çevirme başvurusu yapmadan önce ofislerine şahsen gitmeniz ve kimliğinizi göstermeniz gerekir. Yanınızda hangi belgeleri götürmeniz gerektiğini öğrenmek için lütfen “Ehliyet çevirme (Umschreibung) için hangi belgelere ihtiyacım var?” başlığına bakınız.
Daha sonra buradaki memur herhangi bir sınava girmeden ehliyetinizi çevirip çeviremeyeceğinize ya da ilk olarak teorik ve pratik sınavlardan geçip geçmemeniz gerektiğine karar verecektir. Bu, ehliyetinizi aldığınız ülkeye göre değişir. Eğer ehliyetinizi bu listedeki ülkelerin birinden alıysanız, genellikle herhangi bir sınava tabi tutulmadan ehliyetinizi çevirmenize izin verilir. Diğer ülkelerden gelenlerin ise ehliyetlerini çevirebilmek için genellikle sınava girmeleri gerekir.
Sınavdan önce bir sürücü kursuna gitmek iyi olacaktır. Almanya’da birçok trafik kuralı ve işareti vardır. Ancak ilk defa ehliyet almayacaksınız, sürüş dersi almanıza gerek yoktur.
Başvurunuzla birlikte aşağıda sıralanmış belgeleri sunmanız gerekir.
- Kimlik kartı veya pasaport
- İkametgâh (“Anmeldung”)
- Biyometrik pasaport fotoğrafı (“biometrisches Passbild”)
- Göz muayenesi (“Sehtest”- Göz doktoru veya gözlükçü tarafından yapılmış.)
- İlk yardım kursuna katıldığınıza dair onay (Yakınlarınızda bir kurs bulabilmek için ASB veya Johannitern’e bakabilirsiniz.)
- Menşe ülkenizde düzenlenmiş ulusal ehliyetiniz (varsa uluslararası bir ehliyet değil). İlke olarak, ehliyetinizin onaylı bir çevirisini de getirmeniz gerekir.
- Yabancı ehliyetinizin halen geçerli olduğunu gösteren yazılı bir beyan
Bazen, sürücü ehliyeti makamlarına başvuranlardan adli sicil kaydı ("Polizeiliches Führungszeugnis") talep edilir. Bu belgeyi yerel yönetim yetkilinizden veya fuehrungszeugnis.bund.de sitesi üzerinden alabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: A (Motosiklet ve benzeri) veya B (Araba) dışındaki sınıflar için başvuru yapmak isterseniz, ek kanıta ihtiyacınız olacaktır. Daha fazla bilgi için BMVI’nın web sitesine bakınız.
Eğer hayatınızda ilk defa bir ehliyet başvurusunda bulunuyorsanız, yapmanız gerekenler aşağıda sıralanmıştır:
- Bir sürücü kursuna (“Fahrschule”) kaydolun. Büyük şehirlerde Türkçe konuşan sürüş eğitmeni de bulabilirsiniz. Çevrenizdeki sürücü kurslarını bulmak için drivolino.de veya fahrschulen.de sitelerine bakabilirsiniz.
- İlk yardım kursu (“Erste Hilfe”) alın. Çevrenizdeki kursları bulmak için ASB veya Johannitern sitelerine bakabilirsiniz.
- Göz doktoruna veya gözlükçüye muayene olun ve görüş testi (“Sehtest”) yaptırın. Görüş testinin maliyeti yaklaşık avrodur. Bazı gözlükçüler bu testi ücretsiz olarak yaparlar. Bazı ilk yardım kursları ücretsiz göz testleri de sunmaktadır.
- Biyometrik pasaport fotoğrafı çektirin (“biometrisches Passbild”).
C (kamyon) veya D (otobüs) sınıfları için ehliyet başvurusu yapmak isterseniz, ek yetenek kanıtına ihtiyacınız olacaktır. Ulaştırma Bakanlığının web sitesinde, mevcut tüm sınıfların bir özetini bulabilirsiniz (İngilizce).
Lütfen unutmayın: Duldung (Müsamaha Belgesi) veya Aufenthaltsgestattung (Sığınma talebinde bulunmuş olanlara verilen geçici oturma izni) sahibi kişiler de ehliyet alabilirler.
Önemli: Ehliyetinizi 19 Ocak 2013 tarihinden önce Almanya'da aldıysanız, değiştirmeniz gerekmektedir. Bu değişim, Avrupa'daki tüm ehliyetlerin aynı görünmesi ve daha güvenli olması için önem taşıyor. Doğum yılına ve ehliyetin veriliş tarihine bağlı olarak, değişim için belirli son tarihler bulunuyor. Örneğin, 1958'den önce doğanlar ehliyetlerini en geç 19 Ocak 2025'e kadar değiştirmelidir. Ehliyetinizi zamanında değiştirmezseniz, para cezası ödemek zorunda kalırsınız. Son tarihler hakkında daha fazla bilgiyi federal hükümetin web sitesinde bulabilirsiniz.
Alman sürücü ehliyeti almak istiyorsanız, sürüş dersleri, çalışma kitapları, tıbbi sınavlar ve gerçek test ücretleri gibi birçok farklı maliyeti karşılamanız gerekir. Kaç derse ihtiyaç duyduğunuza bağlı olarak, toplam tutar 2600 ila 3500 avro arasında bir miktar olabilir. Doğu Almanya'da ehliyet almak ortalama olarak Batı Almanya'dan daha ucuzdur.
Teori dersleri ve sürüş dersleri, Almanya’da ehliyet almanın en pahalı kısmını oluşturur. Ders almak zorunda olup olmamanız birkaç şeye bağlıdır. Yeni başlayanlar için bazı sürüş dersleri zorunludur (ör. otoyol, gece veya karayolu gezileri). Kaç derse ihtiyacınız olduğuna karar öğretmeniniz karar verir. Eğitmeniniz, güvenli bir şoför olduğunuza ikna olana kadar sürüş sınavına kaydolamazsınız. Sürüş dersi maliyeti ile karşılaştırıldığında, teori ve sürüş testlerinin ücretleri daha düşüktür. Teori testinin maliyeti yaklaşık 25 avrodur. Sürüş testi 120 avro civarındadır.
Lütfen unutmayın: İşsizseniz ve bir ehliyet sahibi olmak iş piyasasındaki şansınızı arttıracaksa, Jobcenter’dan ehliyet masraflarınızı karşılamalarını talep edebilirsiniz. Burada görevli memurla konuşun ve iş planınızı açıklayın.
Almanya’da ehliyet alabilmek için, teori testini ve sürüş testini geçmeniz gerekir. Sürüş testini geçmeden önce teori testini geçmiş olmanız beklenir.
Teori testini 12 farklı dilde alabilirsiniz: Almanca, İngilizce, Fransızca, Yunanca, İtalyanca, Lehçe, Portekizce, Romence, Rusça, Hırvatça, İspanyolca, Türkçe ve Arapça.
Test, ehliyet kategorisine bağlı olarak 20 ila 40 arasında çoktan seçmeli soru içermektedir. Sorular zorluk derecesine göre değişir ve 2-5 ihtar puanı ile derecelendirilir.
- B ehliyet sınıfı için teori testinde 30 soru sorulur ve en fazla 10 ceza puanı verilebilir. Ancak, sadece bir soruya yanlış cevap vererek beş ceza puanı alabilirsiniz. Bazen bir sorunun birden fazla doğru cevabı olabilir.
- Bu durum AM, A, A1 ve A2 ehliyet sınıfı ve C1 ehliyet sınıfının genişletilmesi için de geçerlidir.
- Ağır vasıta ehliyet sınıfı (Lkw-Klasse) C'ye genişletme için cevaplanması gereken 37 soru ve D ehliyet sınıfı için 40 soru vardır. Burada da en fazla on hata puanına izin verilir. Ancak, puan değeri beş olan iki soruyu yanlış cevaplayamazsınız.
Teori testine girebilmek için aşağıdaki belgeleri sunmanız gerekir:
- Kimlik kartı ya da pasaport
- Randevu mektubu
- Sürücü kursunuz tarafından verilen eğitim belgesi (daha önce hiç ehliyet almadıysanız)
Teori testinin sonuçları bir yıl geçerlidir. Teori testini geçemezseniz, iki hafta sonra tekrar deneyebilirsiniz. Sürüş testini tekrar yaptırmanız gerekiyorsa ve teori testinin üzerinden 12 ay geçtiyse, teori testini tekrarlamanız gerekir.
Teori testine hazırlanmak için http://www.lehrboegen.de/ veya http://www.fuehrerschein-bestehen.de/ gibi çeşitli dillerde alıştırmalar sunan web sitelerini kullanabilirsiniz. Buna ek olarak, kullanabileceğiniz akıllı telefon uygulamaları ve başka internet programları vardır. Bazı uygulamalar ücretsizdir, bu konuda sürüş eğitmeninizden tavsiye alabilirsiniz.
Teori sınavını geçtiyseniz, sürüş testine girebilirsiniz. Sürüş testi 50-60 dakika sürer. Bu süre zarfında, tüm sürücü adayları, belirtilen sürüş görevlerini (döner kavşak, otoyol, vb.) tamamlamak zorundadırlar. Genellikle denetleyen kişi arka koltuğa oturur. Sürüş becerilerinizi güvenlik ve yeterliliğe dayalı olarak değerlendireceklerdir. Öğretmeniniz, acil bir durumda kontrolü ele geçirebilmek için yanınıza oturur. Sürüş testinin sona ermesinin hemen ardından geçip geçmediğini öğrenirsiniz. Eğer geçemediyseniz, nerelerde hata yaptığınızı mutlaka öğretmeninize sorun ve öğrenin. İlk aşamada geçemezseniz, teste iki hafta sonra tekrar girebilirsiniz. Testi istediğiniz kadar tekrarlayabilirsiniz.
Az alkol almış bile olsanız, alkol almış bir şekilde trafiğe çıkmak tehlikelidir. Kendinizi hâlâ ayık hissediyor olsanız dahi, alkol aldığınız takdirde kaza yapma riskiniz büyük ölçüde artar. Bu nedenle araba, scooter ve motosiklet sürücülerinin ne kadar alkol alabileceğine dair kurallar vardır. Polis, içine üflenilen küçük bir ölçüm cihazı yardımıyla sürücünün ne kadar alkol içtiğini ölçebilir. Sürücünün alkol seviyesi promil olarak ortaya çıkacaktır.
- Sürücü ehliyeti iki yıldan az (deneme süresi) olan sürücülerin ve 21 yaşından küçük sürücülerin alkollü olarak direksiyon başına geçmelerine izin verilmez. Alkol etkisi altında araç kullanırsanız deneme süreniz uzar. Ayrıca en az 250 avro para cezası öder, bir ceza puanı alırsınız ve bir devam eğitim kursuna katılmanız gerekir.
- 21 yaşından büyük ve deneme süresini tamamlamış sürücülerin çok az alkolle direksiyon başına geçmelerine izin verilir. Ancak alkol seviyeleri binde 0.5 veya daha yüksek çıkarsa, onlar için de ceza uygulanır. Alkollü olarak araç kullandığınız ortaya çıkarsa, 1.500 avroya kadar para cezası ödemeniz gerekir. Alkol seviyeniz yüksekse ehliyetiniz de belirli bir süre için alınır. Sarhoşken bir kazaya neden olursanız veya sorumsuzca tehlikeye neden olacak bir şekilde davranırsanız (örneğin şeridiniz dışına çıkarsanız), alkol seviyeniz 0,3 promil veya daha yüksekse, para cezasına veya hatta hapis cezasına çarptırılabilirsiniz. Ayrıca ehliyetinize el konulur ve birkaç ceza puanı alırsınız.
Lütfen unutmayın: Alkol etkisi altında bisiklet kullanırsanız ve bir kazaya neden olursanız veya sorumsuzca tehlikeye neden olacak bir şekilde davranırsanız da para cezasına çarptırılabilirsiniz. Bu durumda da araba, motosiklet veya scooter ehliyetinizi de kaybedebilirsiniz.
Önemli trafik kurallarını görmezden gelirseniz, ehliyetinizi kaybedebilirsiniz. Almanya’da, sürüş yasağı ve ehliyet iptali arasında fark vardır. Sürüş yasağı almanız durumunda, ehliyetinize belirli bir süre (genellikle birkaç ay) için el koyulur. Bu süre zarfında araç kullanamazsınız. Sürüş yasağı bittikten sonra, ehliyetinizi tekrar alabilirsiniz. Ehliyetinizin iptali durumunda ise ehliyetiniz geçerliliğini yitirir. Bu, artık araç kullanmanıza ve belirli bir süre için yeni bir ehliyet başvurusunda bulunmanıza izin verilmeyeceği anlamına gelir. Trafiği tehlikeye sokar, alkol veya uyuşturucu madde etkisi altında araç kullanır ya da toplam 8 ceza puanı alırsanız, ehliyetinize el koyulabilir. Kural ihlali yaptığınız takdirde, mesela hızlı araç kullanırsanız, ceza puanı alırsınız. Tüm cezalar Flensburg'da belirli bir kamu kurumu tarafından kayıt altına alınır. Resmi olarak bu kuruma Sürüş Yeterlilik Kaydı (Fahreignungsregister – FAER) adı verilir.
Cezaların tam listesine “Bußgeldkatalog – BkatV” üzerinden çevrimiçi olarak ulaşabilirsiniz. Cezaların neye göre uygulandığını belirlemek güç olabileceğinden, daha iyi anlayabilmek için www.bussgeld-info.de adresine de bakabilirsiniz.
Araç kullanmadan önce alkol içtiğiniz için ehliyetinizi kaybederseniz, "aptal testi" olarak da adlandırılan bir tıbbi ve psikolojik sınava (“Medizinisch-Psychologische Untersuchung” or “MPU”) girmeniz gerekir. TÜV Süd veya Dekra'nın web sitesinde MPU hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Lütfen unutmayın: Ehliyetinizi yenilediğiniz zaman, iki yıllık bir deneme süresine girersiniz. Bu deneme süresi boyunca, herhangi bir trafik ihlali yaptığınız gözlemlenirse, ileri bir eğitim kursuna ve hatta belki de psikolojik danışmana gitmeniz gerekebilir. Bunun yanı sıra, deneme süreniz iki yıl daha uzatılır. İleri eğitim kursuna gitmez ve psikolojik danışmanlık almazsanız, ehliyetiniz sizden alınacaktır. Trafik ihlalleri, kırmızı ışıkta geçmeyi, geceleri farlar açık olmadan veya sarhoş bir halde araç sürmeyi içerir. Yanlış yere park etmek trafik ihlali değildir. Bu durumda, sadece para cezası ödemek zorundasınızdır.
Jobcenter’dan yardım aldığınız zaman, Jobcenter düzenli olarak sizden malvarlığınızla ilgili bilgilendirme talep edecektir. Malvarlığınız araçlarınızı da içerir. Aracınızın bedeli 15,000 € 'dan azsa, bu Jobcenter için bir sorun teşkil etmez. Ancak daha pahalıysa, Jobcenter sizden aracınızı satmanızı ve tekrar yardım başvurusunda bulunmadan önce buradan kazandığınız gelirle geçinmenizi bekleyecektir.
Lütfen unutmayın: Bir iş sahibi olmak veya olan işinize devam edebilmek için kesinlikle bir arabaya ihtiyacınız varsa, Jobcenter bir araç satın almak istediğiniz takdirde size kredi verme konusunda yardımcı olabilir. Bu konuda bilgi almak için lütfen sizden sorumlu memurla iletişime geçiniz.
Önemli
Eğer bir sürücü ehliyetiniz varsa ve aynı zamanda bisiklet de kullanan biriyseniz, trafiği tehlikeye soktuğunuz takdirde (mesela sarhoş bisiklet kullanırsanız) ehliyetinizi kaybedebilirsiniz. Bu konuda daha fazla bilgi almak için lütfen “Almanya’da Bisiklet Kuralları” bölümünü okuyun.