Almanya'da Öğrenci Bursları

BAföG terimi Federal Eğitim Teşvik Yasası’nın ("Bundesausbildungsförderungsgesetz") kısaltmasıdır. Lisans öğrencileri için devlet tarafından finanse edilen mali yardım programıdır. Kendileri veya ebeveynler tarafından üniversite eğitimlerini destekleyecek maddi imkanları olmayan Alman öğrenciler ve bazı yabancı öğrenciler için geçerlidir. Prensip olarak, öğrenciler Jobcentre veya Sosyal Yardım Dairesinden destek alamadıklarından, BaföG eğitimlerine devam edebilmeleri konusunda önemli bir rol oynar.

Mali destek iki eşit kısımdan oluşur: burs ve sıfır faizli devlet kredisi. Bu, eğitiminizi tamamladıktan sonra aldığınız paranın sadece yarısını, faiz eklenmeden geri ödemeniz gerekeceği anlamına gelir. Sadece standart bir çalışma dönemi ("Regelstudienzeit") için BAföG'e başvurabilirsiniz. Bu sürenin uzunluğu, konunuza ve üniversitenize bağlıdır. Eğer eğitiminizi bitirmek için daha fazla zamana ihtiyacınız varsa, uzatma yapmak için başvurabilirsiniz. Ancak, bu yalnızca bir veya iki sömestir için verilebilir.

Oturum durumunuz, nitelikleriniz ve bazen de yaşınız BAföG'e başvurmak için uygun olup olmadığınızı belirler.

• Size siyasi sığınma hakkı, mülteci koruması veya geçici koruma verildiyse, ne kadar süredir Almanya’da olursanız olun BAföG'e başvurabilirsiniz.
• Eğer size ulusal sınır dışı edilme yasağı, diğer bir adıyla “Duldung” verildiyse veya Almanya’ya aile birleşimi aracılığıyla geldiyseniz, ancak Almanya’ya varış tarihinizden 15 ay sonra BAföG'e başvuru yapabilirsiniz.
• Eğer iltica başvurunuz hâlâ sonuçlanmadıysa, BAFöG için uygun değilsinizdir. Ancak, eğitim alabilir ve sığınmacı yardımlarından faydalanmaya devam edebilirsiniz.

BAföG almak, ancak henüz doktora düzeyine henüz ulaşmadıysanız, mümkündür. Bu, bir lisans, yüksek lisans, devlet sınavı ya da ikili mesleki lisans programına kayıtlıysanız, başvuruda bulunabileceğiniz anlamına gelir. Doktora yapmayı planlıyorsanız, başka destek seçenekleri bulmanız gerekir. Almanya'ya bir öğrenci vizesi ile geldiyseniz, BAföG için uygun olmadığınızı unutmayın. Bir lisans programına 30 yaşında başladıysanız ( yüksek lisans için bu sınır 35’tir), BAföG’e başvuramazsınız. Ancak kişiye bağlı olarak istisnalar yapılabilir. Ancak kendi ülkenizdeki durum eğitiminize başlamanızı veya üniversiteden mezun olmanızı engelliyorsa,  30 yaşın üzerinde olsanız dahi BaföG için başvurabilirsiniz, aynı durum Abitur'unuzu Almanya'da alıp hemen sonrasında yüksek eğitime başlamanız durumunda da geçerlidir.

BAföG almak için uygunsanız, başvuru yapabilirsiniz. Başvuru için, birkaç form doldurup üniversitenizdeki BAföG bürosuna ("BAföG-Amt") göndermelisiniz. Ayrıca, başvuruyla birlikte vermeniz gereken başka belgeler de vardır, ör. hesap ekstreleri ve öğrenci belgesi ("Immatrikulationsbescheinigung"). BAföG başvurunuzu artık internet üzerinden de göndermeniz mümkün. Hâlihazırda üniversiteye kayıtlı iseniz, yine de BAföG için başvuruda bulunabileceğinizi lütfen unutmayın.

BAföG başvurunuz başarılı olursa, size aylık taksitlerle ödeme yapılır. Alacağınız tutar mali durumunuza bağlı olarak değişiklik gösterir, ör. ebeveyninizden aldığınız maddi yardım, yaşadığınız şehirdeki genel yaşam masrafları ve herhangi bir birikim, mülk veya diğer mali varlıklara sahip olup olmamanız gibi. Her ay alabileceğiniz azami tutar 735 avrodur (Haziran 2017 itibarıyla). Büronun dosyanızı işleme koyması biraz zaman alabilir, bu nedenle ilk ödemenizi derhal almazsınız. Ancak BAföG, başvurunun başlangıç tarihinden itibaren geçerlidir. Bu, ödeme işlemleriniz başladıktan sonra, eksik ayları telafi etmek için daha yüksek bir miktarda ödeme alabileceğiniz anlamına gelir.

Aylık ödemelere ek olarak, mülteci olarak kayıtlıysanız, üniversiteniz size ücretsiz sömestir biletleri ve Almanca kursları gibi ekstra olanaklar da sunabilir. Şehrinizdeki yerel BAföG bürosu size bu konuyla ilgili daha fazla bilgi verebilir.

Aylık BAföG tutarının yarısı burs olduğundan, sadece% 50 oranında geri ödeme yapmanız yeterlidir. Geri ödeme süresi, azami burs döneminden beş yıl sonrasına kadar başlamayacaktır. Sanat veya müzik akademisinde eğitim görüyorsanız, geri ödeme, azami eğitim süresinden beş yıl sonra başlayacaktır. Krediyi aldığınız gibi, yani ayda 105 avrodan başlayan aylık taksitlerle, ödemeniz beklenir. BAföG kredinizi en fazla 20 yıl boyunca kademeli olarak geri ödemeniz de mümkündür. Mali durumunuz buna izin veriyorsa, tüm tutarı bir defada da ödeyebilirsiniz ve bu durumda %10'luk bir indirim elde edersiniz. Genel bir kural olarak, ödemenizi isteyecekleri en yüksek tutar 10.000 avrodur. Geliriniz ayda 1,145 avrodan daha az ise (Haziran 2017 itibarıyla), geri ödeme işleminiz, ödeme yapmaya yetecek kadar kazanmaya başlayıncaya kadar askıya alınacaktır. Bulunduğunuz ülkeye dönseniz bile BAföG kredisini geri ödemeniz gerektiğini lütfen unutmayın.

Almanya'daki pek çok kamu kuruluşu ve özel kuruluşlar, üniversiteler, federal eyaletler ve şehirler öğrencilere burs imkânı sağlıyor. Bazıları özellikle mülteciler için kurulmuştur. Çoğu burs, üniversite harçlarını ve yaşam giderlerini kapsar. Maalesef, mevcut burs programlarının bir listesini içeren kapsamlı bir veri tabanı bulunmamaktadır. Ancak, Alman Akademik Değişim Kurumu ("Deutscher Akademischer Austauschdienst" veya "DAAD") yabancı öğrencilere yönelik iyi bir burs veri tabanına sahiptir. Eğer Almancanız ileri seviyedeyse, MyStipendium web sitesinde de kendinize uygun burs programları arayabilirsiniz. Vakıflar tarafından çok sayıda burs verilmektedir. Bu web sitesinde bu konuda kapsamlı bilgiye ulaşabilirsiniz. Üniversiteye kayıt olduktan sonra, öğrenci işlerinden (“Studentenwerk”)  veya bölümünüzdeki öğretim görevlilerinden burs imkânları hakkında yardım isteyebilirsiniz.

Yüksek Eğitim Danışmanlığı Garanti Fonu ("Bildungsberatung Garantiefonds Hochschule"), Almanya'da okumak isteyen genç mültecileri ve göçmenleri destekleyen bir kamu kurumudur. Akademik danışmanlığın yanı sıra mali yardım da sunmaktadır; ör. Almanca kursları veya sınav ücretlerini karşılamak gibi. Almanya'da bir mülteci olarak yaşıyorsanız ve 30 yaşın altındaysanız, burs başvurusunda bulunabilirsiniz. Son başvuru tarihinin Almanya'ya geliş tarihinizden itibaren iki yıl olacağını lütfen unutmayın. Yüksek Eğitim Danışmanlığı Garanti Fonu Almanya genelinde 21 büroda hizmet vermekte ve ayrıca mobil danışma hizmeti yürütmektedir.

Alman federal hükümeti tarafından yürütülen eğitim kredisi programı ("Bildungskreditprogramm"), öğrencilere maddi yardım sunmaktadır. BAföG'den farklı olarak, "Bildungskredit", burs unsuru olmayan bir kredidir. Bu, tam tutarı %0,75 oranında bir faizle (Haziran 2017 itibarıyla) geri ödemeniz gerektiği anlamına gelir. Kredi aylık taksitler halinde ödenebilir ve miktarı en fazla 7200 avro olacaktır. Almanya'da bir mülteci olarak yaşıyorsanız, bu krediyi almak için başvuru yapma hakkınız vardır. Lütfen bu seçeneğin, gelecekte bu krediyi geri ödemek için yeterli maddi imkanlara sahip olmanız durumunda mantıklı olduğunu unutmayın. Geri ödeme süreci, ilk aylık taksitinizi aldıktan sonraki ilk dört yıldan önce başlamaz.

Öğrenci olarak, eğitim masraflarınızı desteklemek için çalışma izniniz vardır. Ne kadar çalışma izninizin olduğu ve bunun için bir izine ihtiyacınız olup olmadığı, menşe ülkenize ve oturum durumunuza göre değişir.

• AB vatandaşı ya da İzlanda, Lihtenştayn, Norveç veya İsviçre vatandaşıysanız, herhangi bir izin almadan istediğiniz kadar çalışabilirsiniz. Ancak, Alman öğrencileri için geçerli olduğu gibi, çalışma saatleriniz haftada 20 saati aşarsa, Alman sosyal güvenlik sistemine para yatırmanız gerekir.
• Başka bir ülkenin vatandaşıysanız ve Almanya'ya öğrenci vizesi ile geldiyseniz, yıl içerisinde 120 gün (tam zamanlı) veya 240 gün (yarı zamanlı) çalışma iznine sahip olursunuz. Bu sınırları aşmanız durumunda, Yabancılar Dairesini bilgilendirmeniz gerekir. Karşılığında ödeme yapılmasa dahi, bir stajın "normal" çalışma sayıldığını lütfen unutmayın. Staj süreniz, 120 tam gün çalışma sürenizden çıkarılır. Zorunlu bir staj yapıyorsanız, bu durum geçerli değildir.
• Almanya'da iltica, mülteci koruma (Cenevre Sözleşmesi’ne göre) veya geçici koruma hakkı kazandıysanız, istediğiniz kadar çalışabilirsiniz. Ancak, Alman öğrencileri için geçerli olduğu gibi, çalışma saatleriniz haftada 20 saati aşarsa, Alman sosyal güvenlik sistemine para yatırmanız gerekir.

Sosyal güvenlik sistemi için yatırılacak aylık ücretler oldukça yüksek olabilir. Bu yüzden, bu kadar çok çalışmanız mantıklı olmayabilir. Aynı zamanda tam zamanlı çalışmanın, üniversitedeki önemli seminer ve dersleri takip etmenizi zorlaştıracağını da unutmamalısınız. Bu durumda, eğitiminiz daha uzun sürebilir ve size daha pahalıya mal olabilir.

Okul veya üniversiteye gidiyorsanız, üstün notlarınız varsa ve gönüllü veya sosyal hizmetlere kendinizi özellikle adamışsanız, akademik üstünlüğe ("Begabtenförderung") dayalı bir burs başvurusunda bulunabilirsiniz. BAföG kredilerinin aksine, bu tür burslar doktora öğrencilerine açıktır ve geri ödenmesine gerek yoktur. "Begabtenförderungswerke" olarak adlandırılan ve Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı tarafından finanse edilen toplam 13 Alman vakfı akademik üstünlüğe dayalı burslar vermektedir. Bu vakıflar, ideolojik, politik ve dini çizgide önemli ölçüde farklılık gösterirler ve seçim süreci için farklı kriterler belirlemişlerdir. Örneğin Avicenna Akademik Vakfı, gönüllü veya sosyal hizmet vermeyi taahhüt eden Müslüman kökenli lisans veya doktora öğrencilerini desteklemeye odaklanmaktadır.

Zaten BAföG aldıysanız ve üstün notlarınız varsa, "Deutschlandstipendium" adlı ek bir burs için başvurabilirsiniz. Aylık 300 avro tutarında olan bu burs, hem kamu kuruluşları hem de özel kuruluşlar aracılığıyla ödenmektedir. Çalışmalarınızı bitirdikten sonra, herhangi bir şey ödemek zorunda değilsiniz. Almanya'da mülteci olarak yaşıyorsanız, bu bursa başvuruda bulunma hakkınız vardır. Ülkenizden ya da siyasi zulümden kaçmak zorunda kaldıysanız, bu durum seçim süreci boyunca sizin lehinize sayılacaktır. Ancak, tüm Alman üniversiteleri bu programda yer almaz. Başvurmadan önce yerel akademik danışmanınızla konuşmanız iyi olur. Doktora öğrencileri, BAföG kredilerinde olduğu gibi, ulusal burs için de uygun değillerdir.