Almanya’da Ebeveyn Parası (Elterngeld)

Devlet ailelere nasıl destek oluyor?
Çocuk bakımı, özellikle genç ebeveynler için çok önemli bir konu ve maalesef iş ve aile yaşamını birlikte yürütmek her zaman çok kolay olmuyor. Almanya'da devlet genç aileleri desteklemek için “Elterngeld” yani Ebeveyn Parası olarak bilinen bir yardım sunar. Ebeveyn parası, geçici olarak çalışma imkânı olmayan olan veya çocuklarına baktıkları için çalışamayan ebeveynlere mali olarak yardım için sağlanan bir hizmettir. Doğum öncesinde herhangi bir işte çalışmayan ebeveynler de ebeveyn parası için başvurabilirler. Ebeveyn parası alma hakkınız olup olmadığını ve nasıl alacağınızı öğrenmek için sayfayı okumaya devam edin.
Bilmem Gerekenler
Aşağıdaki şartları sağlıyorsanız ebeveyn parası alabilirsiniz:
- Çocuğunuzla birlikte Almanya’da yaşıyorsanız
- Çocuğunuzun velayetine sahipseniz
- Çalışmıyorsanız veya haftada 30 saatten az çalışıyorsanız
- Oturum izni (çalışma izni dahil), Çalışma Sebebiyle Müsamaha Belgesi (Beschäftigungsduldung) veya Alman veya bir AB ülkesinin vatandaşlığına (İzlanda, Lihtenştayn, Norveç, İsviçre dahil) sahipseniz
Lütfen unutmayın: §23 paragraf 1‘de bulunan ek madde “Kendi ülkenizdeki bir savaş nedeniyle”, §23a, §24 veya §25 paragraf 3 ila 5 AufenthG arasında belirtilen nedenlerle oturum izniniz varsa, ek olarak aşağıdaki koşulları yerine getirmeniz gerekir:
- Çalışıyorsanız, ebeveyn iznindeyseniz veya işsizlik parası I alıyorsanız veya
- En az 15 aydır Almanya'daysanız
Ebeveyn parası almak için, çalışıyor olmak şart değildir. Çalışanlar, serbest meslek sahipleri, memurlar, işsizler, öğrenciler, mesleki eğitim görenle ve ev hanımları ebeveyn parası almak için başvuruda bulunabilirler. Ancak yüksek geliri olan insanların ebeveyn parası alma hakları yoktur. Yani eğer yılda 250.000 avrodan fazla (veya her iki ebeveyn, 500.000 avrodan fazla) kazanıyorsanız, ebeveyn parası alma hakkınız yoktur.
Ebeveyn parası düzenlemeleri biyolojik çocuğunuz, eşinizin biyolojik çocuğu, koruyuculuğunu yaptığınız ve evlat edindiğiniz çocuklar için geçerlidir. İstisnai durumlarda, torun veya yeğenleriniz için de ebeveyn parası alabilirsiniz. Ancak bu durum sadece çocuğun ebeveynlerinin çocuğa bakamadığı durumlarda geçerlidir.
Önemli: Cezayir, Fas, Tunus, Bosna, Sırbistan, Karadağ veya Kosova'dan gelip de Almanya'da çalışmaya başladıysanız, Duldung veya bir oturum izni sahibi olarak ebeveyn parası alabilirsiniz. Eğer Türkiye'den geldiyseniz ve en az altı aydır Almanya'daysanız, Duldung veya bir oturum izni sahibi olarak ebeveyn parası alabilirsiniz.
Evet. Çocuğunuz anaokuluna gitmesi veya bir bakıcısı olması durumunda da ebeveyn parası alabilirsiniz. Çocuk bakımı hakkında daha fazla bilgi edinmek için "Almanya’da Çocuk Bakımı" bölümüne bakabilirsiniz.
Hayır. Ebeveyn parası alıp almamanız ebeveyn iznine bağlı değildir. Ancak, ebeveyn parası almaya hak kazanmak için haftada 30 saatten fazla çalışmıyor olmanız gerekmektedir.
İki çeşit ebeveyn yardımı vardır: Temel ebeveyn parası ("Basiselterngeld") ve "ElterngeldPlus".
Temel ebeveyn parası ile ebeveynler birlikte, çocuk başına 12 ay boyunca ebeveyn parası alabilirler. Temel ebeveyn parası hakkını eşinizle paylaşırsanız, ikiniz de iki ay daha fazla ebeveyn parası almaya hak kazanabilirsiniz. Bunu yapmakta özgürsünüzdür ancak uymanız gereken tek bir kural vardır; her ebeveynin en az 2, en fazla 12 ay boyunca ebeveyn parası alma talebinde bulunma hakkı vardır. Bununla birlikte, bekâr bir ebeveynseniz 14 aylık temel ebeveyn parası alma hakkınız vardır.
"ElterngeldPlus" durumunda, birlikte ve çocuk başına, ebeveynler, iki katı kadar, yani 24 ay süreyle ebeveyn parası alabilirler. Ancak ayda aldıkları miktar, temel ebeveyn parasının yarısı kadardır. Bu süre zarfında haftada 25 ila 30 saat arasında çalışıyor olmanız durumunda, 4 ay daha "ElterngeldPlus" alabilirsiniz. Bekâr bir ebeveyn olarak da bu dört aylık ek ebeveyn parasını alabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: İki tür ebeveyn parasını birleştirebilirsiniz. Örneğin, başlangıçta altı aylık temel ebeveyn parası (“Basiselterngeld”), sonraki 12 ay boyunca "ElterngeldPlus" alabilirsiniz.
Alacağınız ebeveyn parasının miktarı, yaşam koşullarınıza ve seçtiğiniz ebeveyn parası türüne bağlıdır. Yasalara göre, ebeveyn parasının miktarı, başvuru sahibinin son 12 ay içindeki aylık net gelir miktarına bağlıdır. Ebeveyn parası, doğumdan önce aldığınız gelirin %65’i ile %100'ü arasında bir miktar olur. Önceki maaşınız ne kadar yüksekse, ebeveyn paranız o kadar düşük olur, yani düşük gelirli sınıfındaysanız önceki net gelirinizin tamamını almaya devam edersiniz. Daha fazla kazanan ebeveynler ise, önceki net gelirlerinin %65'ini alırlar.
Dikkat! Koronavirüs salgını sebebiyle şu an kısa süreli çalışma parası veya işsizlik parası I alan ebeveynler için not: Ebeveyn parası alırken mevcut aylar hesaba alınmaz bu sebeple kısa süreli çalışma parası veya işsizlik parası I aldığınız için aldığınız ebeveyn parası miktarının azalacağından endişe etmenize gerek yoktur.
Ayrıca, ebeveyn parası için belirlenmiş asgari ve azami sınırlar vardır. Önceki gelirinize bağlı olarak, alacağınız temel ebeveyn parası ayda en az 300 avro ve en fazla 1800 avro olacaktır. "ElterngeldPlus" ile ayda 150 ila 900 avro arasında bir ödeme alırsınız. Doğumdan önce herhangi bir geliriniz olmadığı takdirde, asgari ebeveyn yardımı, yani ayda 150 veya 300 avro alma hakkınız olacaktır.
Önemli: Ebeveyn parası alırken bir yandan çalıştığınız takdirde, ebeveyn paranızdan buna göre kesinti yapılacaktır.
Birden fazla küçük çocuğu olan ailelerin, belirlenen ebeveyn parasının %10'una denk gelen "kardeş bonusunu" ("Geschwisterbonus") alma hakları da vardır. Kardeş bonusuna başvurmak için, üç yaş altında en az bir, altı yaşın altında en az iki çocuğunuzun olması gerekir. Aynı anda birden fazla çocuk doğması durumunda (örneğin ikizler, üçüzler, vb.), her çocuk için toplam 300 avro tutarında bir ödeme alırsınız.
Ebeveyn parası hesaplayıcısı yardımıyla, hangi seçeneğin (temel ebeveyn parası, "Elterngeldplus" veya her ikisinin bir kombinasyonu) sizin için en uygun olduğunu öğrenebilirsiniz. Alacağınızın paranın miktarını hesaplamak için familienportal.de adresine girdiğiniz takdirde hem "hızlı hesap makinesine" hem de ebeveyn para hesaplayıcısına ulaşabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: Eğer (evli bir çift olarak) ebeveyn parası için başvuruda bulunacağınıza önceden karar verdiyseniz, net gelirinizi artırmak için bağlı olduğunuz vergi sınıfını ("Steuerklasse") değiştirmeniz gerekir. Ebeveynlik parası alacak birinci ebeveyn, III vergi sınıfına geçmelidir. Baba adayının bunu doğumdan en az yedi ay önce, anne adayının ise, anne koruma hakkı başlamadan önce bu değişimi yapması önerilir. Bu konuda daha fazla bilgiye ulaşmak için "Vergi İadesi" bölümüne bakabilirsiniz.
Bulunduğunuz eyaletteki Ebeveyn Dairesine ("Elterngeldstelle") giderek ebeveyn parası başvurusunda bulunmanız gerekir. Sizden sorumlu şubeyi elterngeld.net adresinde bulabilirsiniz. Bir başvuru formu doldurmanız gerekmektedir. Bavyera ve Saksonya'daysanız başvurunuzu dijital ortamdan göndermeniz gerekir; ancak diğer federal eyaletlerde, başvuruyu posta yoluyla yapmanız beklenir. familienportal.de adresine girerek hem başvuru formuna hem de sizden sorumlu ebeveyn ödeneği şubesinin adresine ulaşabilirsiniz.
Başvuru formunda, hangi ebeveynin ne zaman ebeveyn parası almak istediğini belirtmelisiniz. Başvurunuzu verdikten sonra ebeveyn parasını nasıl bir şekilde ve hangi dönemde almak istediğinizi bir kere değiştirme hakkınız vardır, istisnai durumlarda iki kez değişiklik yapabilirsiniz. Evli olunması ya da çocuğun velayetinin paylaşılması durumunda, her iki ebeveynin de başvuruyu imzalaması gerekmektedir.
Lütfen unutmayın: Çocuğunuz 14 aylık olana kadar ebeveyn parası için başvuruda bulunabilirsiniz. Takvim aylarına göre değil çocuğun yaşına göre başvurmak sizin için daha faydalı olacaktır. Zira takvim aylarını sayarsanız daha az para alırsınız.
Başvurunuzu zamanında yaptığınızdan emin olun. Ebeveyn parasının ödenmesi geriye dönük olarak gerçekleştirilebilir, ancak bu yalnızca üç aylık bir süre için mümkündür. Dolayısıyla başvurunuzu çok geç yaparsanız para kaybedebilirsiniz.
Başvuru için ihtiyacınız olan belgeler aşağıdaki gibidir:
- Çocuğunuzun doğum belgesi
- Son 12 ayın maaş beyannameleri veya Jobcenter veya benzeri bir yerden bildirim
- Sağlık sigortanızdan anne koruma parası hakkında ("Mutterschutzgeld") ilişkin bir onay mektubu
- İşvereninizden ebeveyn izninizle ilgili bir onay (varsa)
- Doğum öncesi çalışan anneler için anne koruma parası ("Zuschuss zum Mutterschutzgeld") hakkında işvereninizden bir onay mektubu
Lütfen unutmayın: Yaşam koşullarınız değişirse, Ebeveyn Dairesine ("Elterngeldstelle") bilgi vermeniz gerekir. Örneğin, artık ek bir gelire sahipseniz, geliriniz, alma hakkınız olan ebeveyn parasının miktarını etkilediğinden, onları bilgilendirmek zorundasınızdır.
Ebeveyn parası “gelir” olarak kabul edilir. Bu, aldığınız Bürgergeld’in veya sosyal yardımların, aldığınız ebeveyn parasının miktarına göre kesintiye uğrayacağı anlamına gelir. Toplamda, ebeveyn parası almadan önce size verilen yardım miktarından daha fazla para almazsınız. Bununla birlikte, doğum öncesinde kazançlı bir işte çalışıyorduysanız, "Elterngeldfreibetrag" olarak adlandırılan bir hak talebinde bulunabilirsiniz. Bu tür bir ödemenin miktarı önceki gelirinizin miktarına bağlıdır. Bu konu hakkında daha fazla bilgi almak için arbeitslosenselbsthilfe.org adresine bakabilirsiniz.
Genel sağlık sigortası kapsamında biri olarak zorunlu sigortadan yararlanıyorsanız, aynı sigortadan yararlanmaya devam edebilirsiniz. Tek fark, yarı zamanlı çalışmadığınız sürece ebeveyn parası alırken herhangi bir sigorta primi ödemenize gerek olmamasıdır. Gönüllü olarak genel sağlık sigortasından faydalanıyorsanız, aynı şekilde devam edebilirsiniz ancak genellikle sigorta primi ödemeniz gerekir. Böyle bir durumda tek istisna, aile sigortası gerekliliklerini karşılıyor olmanızdır; Böyle bir durumda, herhangi bir prim ödemenize gerek yoktur.
Ebeveyn parası almadan önce de özel sağlık sigortasına sahip olanlar ise aynı şekilde katkı paylarınızı ödemeye devam ederler.
Yaşadığınız eyalette bulunan Ebeveyn Dairesi ("Eltergeldstelle") size yardım sağlayabilir. Hangi ebeveyn dairesinin sizden sorumlu olduğunu bulmak için elterngeld.net adresine bakabilirsiniz. Yetişkin Göçmenler için Göçmenlik Danışmanlığıyla veya Gençlik Göç Merkezi ile iletişime geçebilirsiniz. Buradaki personel birçok farklı dilde hizmet vermektedir ve özellikle göç ve iltica konusunda uzmandırlar. Bölgenizde yer alan Yetişkin Göçmenler için Göçmenlik Danışmanlıklarını (MBE) bulmak için bamf.de adresine bakabilirsiniz. Gençlik Göç Merkezlerinin nerede olduğunu öğrenmek için jugendmigrationsdienste.de adresine bakabilirsiniz.
Önemli
Ebeveyn parasından ("Elterngeld") ayrı olarak, sadece Bavyera ve Saksonya'da, başka bir mali destek seçeneği daha vardır: Aile Parası ("Familiengeld") veya Çocuk Yetiştirme Parası ("Landeserziehungsgeld"). Bu maddi yardımların alınması için koyulan şartlar ve oluşturulan düzenlemeler iki federal eyalette değişiklik göstermektedir. Bavyera aile parası hakkında bilmeniz gereken her şeyi zbfs.bayern.de adresinde bulabilirsiniz. Saksonya çocuk yetiştirme parası ile ilgili bilgilereyse familie.sachsen.de adresinden ulaşabilirsiniz.