آوردن اعضای خانواده به آلمان

اینکه آیا می‌توانید درخواست الحاق خانواده دهید یا خیر، اساساً به وضعیت اقامت شما بستگی دارد. حداقل شرط لازم داشتن اجازه‌ی اقامت است . اما علاوه بر این، الزامات دیگری نیز وجود دارد که باید برآورده شوند.  اطلاعات بیشتر در این مورد را در  بخش « پیش‌شرط‌های آوردن خانواده به آلمان چیست؟» بخوانید. 

حق الحاق به خانواده (در صورتی که مشمول این حق باشید) شامل بستگان نزدیک یا به اصطلاح «بستگان درجه‌ی اول»  (Kernfamilie)  شما می‌شود، یعنی:

• همسر قانونی (با ازدواج رسمی) یا شریک زندگی شما (در  روابط هم‌جنس‌خواهانه) که به طور رسمی ثبت شده باشد. در زمان عقد ازدواج هر دو نفر باید بالای ۱۸ سال سن داشته بوده باشند. 
• فرزندان شما، اگر زیر سن ۱۸ سال و مجرد باشند.
• در صورتی که خود شما زیر سن قانونی، مجرد و ساکن آلمان باشید:  والدین یا سرپرست قانونی شما بستگان درجه‌ی اول محسوب می‌شوند. همینطور خواهران و برادران زیر سن قانونی و مجرد شما در صورتی که خودتان هزینه‌ی زندگی آنها را به عهده گرفته  و فضای کافی برای زندگی (در محل سکونت خود) برایشان داشته باشید. 

در غیر این صورت (اگر خود شما زیر سن قانونی نباشید) برای خواهران و برادران زیر ۱۸ سال خود و همینطور دیگر بستگان درجه‌ی یک باید درخواست الحاق به دلیل «وضعیت دشوار غیر معمول» (außergewöhnliche Härte) کنید. به این معنی که در موارد بسیار نادر، این امکان وجود دارد که برای آنها طبق  پاراگراف ۲۲ یا بند ۲ پاراگراف ۳۶ قانون اقامت، تقاضای ویزا کنید. این امکان اصطلاحا «قوانین وضعیت دشوار» نامیده شده و در قوانین اقامت به عنوان بند اضطراری (Härtefallregelung) در نظر گرفته می‌شود. دریافت ویزا از طریق این بند، در عمل بسیار دشوار است. و بستگان شما باید ثابت کنند که در محل زندگی خود در خطر جانی هستند. گذشته از آن، پیش‌شرط‌هایی هم برای درخواست این نوع ویزا وجود دارد، مثلا اثبات اینکه از عهده‌ی مخارج زندگی خود برخواهند آمد. اگر قصد دارید چنین درخواستی دهید، بهتر است از مراکز مشاوره یا وکیل کمک بگیرید. نشانی مراکز مشاوره و وکلا را در بخش «از کجا مشاوره و کمک بگیرم» می‌بینید. 

قانون جدید: با توجه به سهولت‌های قانون جدید مهاجرت نیروی کار متخصص، شاغلین در بعضی مشاغل خاص می‌توانند والدین و والدین همسر خود را نیز به آلمان بیاورند (بند ۳ پارگراف ۳۶ قانون اقامت). این مشاغل شامل کارمندان ارشد، مدیران، متخصصان شرکت‌ها، دانشمندان و محققین، مهندسان یا تکنسین‌ها ی شاغل در تیم‌های تحقیقاتی و همچنین معلمان می‌شوند. اگر این افراد از تاریخ ۱ مارچ ۲۰۲۴،  برای اولین بار با کارت آبی اقامت اتحادیه اروپا، مجوز اقامت برای کارمندان دولتی یا مجوز اقامت برای خود اشتغالی به آلمان آمده باشند، می‌توانند از این امکان استفاده کنند. علاوه بر این پیش‌شرط، معیشت اعضای خانواده، از جمله پوشش بیمه‌ی درمانی باید به طور دائم توسط خود فرد تامین شود. 

برای آوردن خانواده‌ی خود به آلمان باید شرایط ذیل را برآورده کنید: 
 

• هزینه‌ی زندگی خود و خانواده‌ی‌تان را از درآمد خود تأمین کنید: باید برای پرداخت هزینه‌ی زندگی خود و خانواده درآمد کافی داشته باشید. اجازه ندارید هیچ کمک‌هزینه‌ای از جاب‌سنتر و یا اداره‌ی سوسیال (Sozialamt) دریافت کنید. در واقع فارغ از اینکه امکان گرفتن کمک‌هزینه را دارید یا خیر، باید انقدر درآمد داشته باشید که قانونا هیچ کمک‌هزینه‌ای به شما تعلق نگیرد. میزان دقیق این درآمد بسته به تعداد اعضای حانواده متغیر است. اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) میزان دارایی‌های شما را بررسی خواهد کرد. 

   

• محل زندگی شما برای همه‌ی افراد خانواده فضای کافی داشته باشد: قاعدتا به ازای هر فرد بالای ۶ سال، به ۱۲ متر مربع فضا نیاز دارید. برای کودکان زیر ۶ سال ۱۰ متر مربع کافی است. نوزادان تا دو سالگی نیازی مشمول این قانون نمی‌شوند. در موارد استثنا اگر محل زندگی شما کمی کوچکتر از حد مجاز باشد، مشکلی پیش نخواهد آمد. توجه داشته باشید که: حداقل مساحت مجاز محل زندگی ممکن است بسته به ایالتی که زندگی می‌کنید، متفاوت باشد. این مساحت معمولا برای هر فرد بزرگسال ۱۲ متر مربع است، اما گاهی اوقات ۹ متر مربع هم می‌تواند کافی باشد.

موارد استثنا: افراد دارای اقامت کاری (پارگراف‌های a۱۸، b۱۸، بند ۳ c۱۸، d۱۸، f۱۸ و بند ۱ c۱۹ قانون اقامت) که به عنوان کارمند ارشد، مدیر، متخصص شرکت‌، دانشمند، مهندس یا تکنسین‌ شاغل در تیم‌های تحقیقاتی و معلم کار می‌کنند، برای الحاق همسران و فرزندان زیر سن قانونی خود، نیازی به ارائه‌ی مدرک دال بر کافی بودن فضای زندگی ندارند.  در واقع پیش‌فرض «اداره‌ی امور اتباع بیگانه» این است که محل زندگی شما فضای کافی برای تمام افراد خانواده دارد و بنابراین نیازی به ارائه‌ی قرارداد اجاره ندارید. این مقررات تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۸ اعمال می‌شود.

• خود و اعضای خانواده را بیمه‌‌ی درمانی کنید:  قاعدتا اگر خودتان بیمه‌ی درمانی دارید، می‌توانید اعضای خانواده را نیز را از طریق «بیمه‌ی خانواده» بیمه کنید. درباره‌ی این موضوع در فصل «خدمات بیمه‌ی درمانی» ما اطلاعات بیشتری کسب کنید.

• همسر و فرزندان شما زبان آلمانی آموخته باشند: اگر همسر شما بخواهد از طریق پیوند خانواده به آلمان بیاید، باید ثابت کند در سطح  A1  آلمانی آموخته و مدرک معتبر داشته باشد. این قانون در مورد کودکان زیر ۱۶ سال اعمال نمی‌شود. اما اگر فرزندان شما بیش از ۱۶ سال سن داشته باشند، آنها نیز باید مدرک C1 داشته یا یک دوره‌ی آموزش فنی‌حرفه‌ای را تمام کرده باشند.  موارد استثنا : این دسته از افراد از قانون فوق‌الذکر مستثنی هستند:

• اگر کارت اقامت آبی اتحادیه اروپا یا (ICT-Karte) دارید؛ یا به عنوان متخصص، پژوهشگر یا به قصد خود‌اشتغالی اقامت آلمان را دریافت کرده اید، خانواده‌ی شما نیازی به اثبات دانش آلمانی ندارند.
• اگر همسر شما دارای مدرک دانشگاهی است، اثبات دانش زبان آلمانی برایش اجباری نیست.
• اگر خانواده‌ی شما اهل استرالیا، اسرائیل، ژاپن، کانادا، کره، نیوزلند، انگلستان، آندورا، برزیل، السالوادور، هندوراس، موناکو، سن مارینو و یا ایالات متحده هستند، نیازی به اثبات دانش زبان آلمانی ندارند.
• اگر خانواده‌ی شما این امکان را نداشته باشند که در کشور محل زندگی خود زبان آلمانی بیاموزند، مقامات اداره‌ی امور اتباع بیگانه می ‌توانند در این مورد استثنا قائل شوند. این استثنا «قاعده‌ی وضعیت دشوار» (Härtefallregelung) نامیده می‌شود. 
• اگر یکی از اعضای خانواده به دلیل بیماری جسمی، روحی یا نوعی ناتوانی، قادر به یادگیری زبان آلمانی نباشد، اداره‌ی امور اتباع بیگانه می ‌توانند در این مورد استثنا قائل شوند. اما باید گواهی پزشک متخصص مبنی بر بیماری فرد ارائه شود. 

بله. اگر تابعیت آلمان را دارید، خانواده‌ی شما می‌توانند تحت شرایط آسان‌تری به آلمان بیایند. در این صورت لازم نیست ثابت کنید که می‌توانید همه‌ی هزینه‌های زندگی خود و خانواده را  به تنهایی تأمین کنید. مساحت محل زندگی نیز اهمیتی ندارد. اما خانواده‌ی شما باید پیش‌شرط‌های فوق‌الذکر در مورد دانش زبان آلمانی را برآورده کنند.  

برای درخواست پیوند خانواده، اعضای خانواده‌ی شما باید شخصا به سفارت یا کنسولگری‌های آلمان در کشور محل زندگی خود، مراجعه کنند. 

خانواده‌ی شما ابتدا باید از سفارت آلمان وقت ملاقات گرفته و در وقت تعیین شده با همه‌ی مدارک مورد نیاز به سفارت مراجعه کنند. مدارک مورد نیاز برای درخواست ویزای پیوست را در بخش‌های بعدی این صفحه می‌بینید.

پس از ثبت درخواست، سفارت یا کنسولگری آلمان این درخواست را برای بررسی بیشتر به اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) در شهر محل زندگی شما در آلمان می‌فرستد. این اداره تصمیم می‌گیرد که آیا شرایط پیوند خانواده‌ی شما وجود دارد یا خیر و این تصمیم را به صورت کتبی و رسمی به سفارت ابلاغ می‌کند. روند بررسی و تصمیم‌گیری اغلب چندین ماه تا حتی بعضا یک سال طول می‌کشد. اگر تصمیم مثبت باشد،، خانواده شما از سفارت ویزا دریافت کرده و قانونی به آلمان می‌آیند. 

حداقل مدارک لازم که باید در وقت ملاقات به سفارت ارائه شوند، از قرار ذیل است:

• ایمیل تاییدیه‌ی سفارت که در آن وقت ملاقات تعیین شده است
• فرم‌های پرشده‌ی درخواست ویزا برای همه‌ی اعضای خانواده
• سند روابط خانوادگی (Familienregiste)، (در صورتی که این سند در کشور شما  وجود داشته باشد)
• گواهی تولد (Geburtsurkunden) همه‌ی اعضای خانواده
• قباله‌ی ازدواج (Heiratsurkunde)
• کپی اجازه‌ی اقامت شما در آلمان
• پاسپورت‌های اعضای خانواده

• دو قطعه عکس پاسپورت از هر عضو خانواده

در نظر داشته باشید که مدارک  (مانند احکام دادگاه، سند روابط خانوادگی، اظهارنامه‌ی  حضانت اطفال و غیره) همیشه باید به آلمانی ترجمه شده باشند؛ یعنی باید اصل مدارک را به همراه ترجمه‌ی رسمی آلمانی (که توسط دارالترجمه‌ی رسمی انجام شده و مهر تایید دارد) به سفارت ارائه دهید. 

این مدارک باید بعضا توسط سفارت آلمان تایید رسمی شوند؛ یعنی تایید شود که این مدارک واقعی هستند. ممکن است سفارت علاوه بر این مدارک فوق‌الذکر، اسناد دیگری نیز از شما بخواهد. برای کسب اطلاعات در مورد مدارک مورد نیاز، قبل از مراجعه به سفارت، وب‌سایت سفارت آلمان در کشور مربوطه را ببینید. در این وب‌سایت  تمامی مدارک لازم برای دریافت ویزای الحاق خانواده فهرست شده است. 

اگر اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde)  با درخواست الحاق خانواده‌ی شما موافقت نکند، باید دلیل رد این درخواست را به صورت کتبی به شما اطلاع دهد. برای مثال، اگر این ظن وجود داشته باشد که ازدواج شما صوری و ساختگی بوده است و در نتیجه سفارت درخواست صدور ویزا را رد می‌کند. در این صورت دو امکان وجود دارد: 

• خانواده‌ی شما یک ماه فرصت دارند که به صورت کتبی به این تصمیم اعتراض کنند. این اعتراض باید به سفارت آلمان ارسال شود. در نامه‌ی اعتراض باید توضیح داده شود چرا رد درخواست اشتباه بوده است. سفارت بعد از دریافت نامه‌ی اعتراض، درخواست ویزا را دوباره بررسی کرده و یا این بار با این درخواست موافقت می‌کند یا دوباره آن را رد می‌کند. در صورت رد مجدد درخواست، خانواده‌ی شما نامه‌ای از سفارت دریافت می‌کنند که اصطلاحا « حکم اعتراض» (Remonstrationsbescheid) نامیده می‌شود و در آن به تفصیل توضیح داده شده چرا به شما ویزا تعلق نمی‌گیرد. خانواده‌ی شما پس از دریافت این حکم چهار هفته فرصت دارند که به آن اعتراض کرده و درخواست تجدید‌نظر کنند. این درخواست باید در دادگاه اداری (Verwaltungsgericht) شهر محل زندگی شما در آلمان و حتما توسط یک وکیل حقوقی ثبت شود.

• امکان دیگر این است که در همان وهله‌ی اول، درخواست تجدید‌نظر را مستقیما به دادگاه اداری شهر محل زندگی خود در آلمان بفرستید و برای این کار نیز ۴ هفته فرصت دارید. بهتر است در این مورد با یک وکیل مشورت کنید. 

خدمات مشاوره‌ی مهاجرت (Migrationsberatungen) یا خدمات مشاوره‌ی مهاجرت برای جوانان (Jugendmigrationsdienst) می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند. کارمندان این مراکز به زبان‌های مختلف صحبت کرده و با قوانین اقامتی به خوبی آشنا هستند. در عین حال می‌توانند به شما وکلای متخصص این حوزه را معرفی کنند. 

بعد از اینکه خانواده‌ی شما وارد آلمان شدند، باید در اولین فرصت با مراجعه به شهرداری (Bürgeramt/Einwohnermeldeamt)، آنها را نیز در محل زندگی خود ثبت کرده و برایشان گواهی محل زندگی بگیرید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحه‌ی «ثبت آدرس و اطلاعات شخصی در اداره‌ی شهرداری در آلمان» ببینید. بعد از آن باید به اداره‌ی امور اتباع بیگانه (یا همان اداره‌ی اقامت) در شهر محل زندگی خود مراجعه کرده و برای آنها درخواست اقامت بر مبنای پیوست خانواده (پاراگراف‌های ۲۷ تا ۳۶ قانون اقامت) کنید. از آنجایی که مقامات این اداره پیش از این (زمان ثبت درخواست ویزا در سفارت) مدارک خانواده‌ی شما را بررسی کرده، روند صدور اجازه‌ی اقامت نسبتا سریع پیش می‌رود. می‌توانید حتی پیش از ورود افراد خانواده به آلمان، وقت ملاقات خود در این اداره را رزرو کنید.

اگر فرزندان شما در سن رفتن به مدرسه هستند، باید در اولین فرصت آنها را در مدرسه ثبت‌نام کنید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در صفحه‌ی «سیستم مدارس در آلمان» در وب‌سایت ما ببینید.