تحصیلات عالی و درجه های تحصیلی در آلمان

لیسانس یک مدرک اولیه دانشگاهی است که در سراسر اروپا و در بسیاری از کشورها جهان به رسمیت شناخته شده است. دوره لیسانس به عنوان دوره کارشناسی („grundständige Studien“) شناخته می‌شود. برخلاف دوره کارشناسی ارشد یا فوق‌لیسانس یا ماستر، شما برای شروع دوره لیسانس نیازی به داشتن مدرک دانشگاهی قبلی ندارید. به طور کلی، شما طی سه یا چهار سال (نظر به رشته تحصیلی) تحصیل در یک دانشگاه می‌توانید مدرک لیسانس خود را کسب کنید. طی این دوره تحصیلی شما معلومات و فنون اولیه و پایه‌ای رشته‌ای را که انتخاب کرده اید را یاد میگیرید و بعد از اتمام دوره به شما مدرک تحصیلی لیسانس داده می‌شود. بعد تحصیل در رشته های علوم انسانی، شما مدرک لیسانس (B.A) به دست میاورید. در موضوعات علوم اجتماعی و ساینس، مدرک لیسانس (B.Sc) به دست خواهید آورد. اما اگر مهندسی بخوانید، مدرک لیسانس (B.Eng) در مهندسی خواهید داشت. با این درجه علمی میتوانید راحت وارد بازار کار شوید و اگر میخواهید تحصیلات تان را ادامه دهید، می توانید برای درجه ماستری ثبت نام کنید. لیست کاملی از دوره‌های لیسانس موجود در رشته‌های مختلف در دانشگاه‌های آلمان را می‌توانید در وب‌سایت studis-online.de پیدا کنید.

کارشناسی ارشد(فوق لیسانس) یک مدرک دانشگاهی که می توانید پس از دریافت مدرک لیسانس خود را آنرا کسب کنید. به طور کلی، شما یک یا دو سال ( نظر به رشته تحصیلی) باید تحصیل کنید تا این مدرک را بدست بیاورید. طی این دوره تحصیلی شما در یک یا دو زمینه خاص مطالعات انجام میدهید و تخصص میگیرید. بعد از فراغت از تحصیل برای شما مدرک ماستر صادر می‌شود: در رشته های علوم انسانی، شما مدرک  ماستر به بنام کارشناس در هنرها (Master of Arts   یا M.A.) به دست میاورید. در موضوعات علوم اجتماعی و ساینس، مدرک ماستر(Master of Science  یا M.Sc) به دست خواهید آورد. اما اگر مهندسی بخوانید، مدرک ماستر (M.Eng) در مهندسی خواهید داشت. با کسب این درجات علمی میتوانید در سطوح بالاتری وارد بازار کار شوید. در وب‌سایت studis-online.de لیست کاملی از دوره‌های ماستر در دانشگا‌ه‌های مختلف آلمان را می‌توانید پیدا کنید.

برخی از رشته های علمی دانشگاهی بخشی از سیستم تحصیلی لیسانس و ماستر(فوق لیسانس) نیستند. اگر شما می خواهید دکتر، وکیل، معلم و یا داروساز شوید، باید دو امتحان (Staatsexamen)  مشکل دیگر را بعد از بدست آوردن مدرک تحصیلی تان در هرکدام از این رشته های سپری کنید. بعد ازاتمام دوره تحصیلی تان ابتدا اولین آزمون دولتی (Erstes Staatsexamen) در همان رشته را باید موفقانه سپری کنید و با رضایت بخش بودن نتایح تان، میتوانید در امتحان دوم (Zweites Staatsexamen)  اشتراک کنید. بعد از آن شما اجازه دارید که به عنوان دکتر معلم وکیل یا دارو ساز شروع به فعالیت کنید.

اگر بعد از بدست آوردن درجه تحصیلی در مقطع ماسترهنوز هم میخواهید به تحصیل ادامه دهید، میتوانید برنامه دکترا را تعقیب کنید. طول این دوره تحصیلی بستگی به رشته‌ای دارد که شما انتخاب میکنید و معمولا بین دو تا پنج سال طول میکشد. این دوره تحصیلی بیشتر روی تحقیقات و نوشتن نامه های علمی تمرکز دارد. برای درخواست یا پیوستن به یک برنامه دکترا، اول باید پروفسور یا استادی (Doktorvater یا Doktormutter) را در همان رشته پیدا کنید که مایل باشد شما را به عنوان دانشجوی دکترا بپذیرد. همین که توانستید موافقه استاد راهنمای تان را بگیرید، میتوانید در برنامه دکترا در یک دانشگاه ثبت نام کنید.

درجه های تحصیلی حرفه ای دوگانه (ausbildungsintegriertes duales Studium)، نوع خاصی از برنامه تحصیلی هستند. درکنار ساعت های درسی در دانشگاه دوره های فنی حرفه ای را در یک شرکت یا موسسه را فرا میگیرید. این نوع درجه های تحصیلی بیشتر در بخش‌های تجارت مهندسی رایج است. اطلاعات بیشتر در این مورد را در فصل آوسبیلدونگ‌های دوگانه پیدا می‌کنید.

درجه های تحصیلی حرفه ای دوگانه (ausbildungsintegriertes duales Studium)، نوع خاصی از برنامه تحصیلی هستند. درکنار ساعت های درسی در دانشگاه دوره های فنی حرفه ای را در یک شرکت یا موسسه را فرا میگیرید. این نوع درجه های تحصیلی بیشتر در بخش‌های تجارت مهندسی رایج است. اطلاعات بیشتر در این مورد را اینجا پیدا بیابید.

در بعضی دیپلم های دانشگاهی نیز دانشکده های دوگانه وجود دارد که شامل دوره های آسبیلدونگ نیز میشود و بنام

 (ausbildungsintegriertes duales Studium) یاد میشود و نوع خاصی از برنامه تحصیلی است. در پایان شما دیپلوم و یک مدرک حرفه ای به رسمیت شناخته شده به دست می‌آورید.

گرفتن مدرک فنی و حرفه‌ای معمولا بین سه و پنج سال طول می‌کشد. در اغلب موارد، بخش عملی به دو سال محدود میشود تا مطمئن شوید که وقت کافی برای بخش دانشگاهی و تئوری وجود دارد. گام اول این است که در یک شرکت که مسئول آموزش عملی شما خواهد بود ثبت نام کنید. سپس انها شما را برای ثبت نام در دانشگاه مورد نظر همکاری میکنند.

لیستی از دوره های دیپلوم های دوگانه با بخش های فنی وشرکت هایی ارائه کارآموزی در این بخش را  بر روی Ausbildung Plus در دسترس است. در قسمت جستجو بنویسید «ausbildungsintegriertes duales Studium» و در باره رشته مورد علاقه تان بخوانید، اما باید زودتر از وقت معینه اقدام کنید. اطلاعات بیشتر در مورد دیپلوم‌های دوگانه  را وب‌سایت azubi.de بیایبد.

برای راه یافتن به دانشگاه درآلمان، شما نیاز به حداقل  داشتن دیپلوم از مدرسه دارید. قبل از درخواست برای ورود به دانشگاه شما باید مطمئن شوید که آیا مدرک فراغت از مدرسه شما معادل این مدرک در آلمان (Abitur” or “Allgemeine Hochschulreife) است یا خیر. اگر می خواهید در یک دانشگاه تحصیل کنید حتما نیاز به گواهی کالج فنی پیشرفته (Fachhochschulreife) دارید و اگر میخواهید در یک دانشگاه فنی حرفه‌ای تحصیل کنید، فراعت از مدرسه (Zeugnisbewertung) هم کافی است.
اگر در کشور متبوع خود تحصیل کرده اید اما به اتمام ختم نشده، ممکن بتوانید در آلمان به ادامه همان رشته تحصیل کنید، البته این بستگی به رشته و سیستم کریدت های علمی کشور شما میشود اینکه آیا اسناد شما در آلمان برسمیت شناخته (Akademische Anerkennung) میشود یا خیر. اطلاعات بیشتر در باره برنامه برسمیت شناختن مدارک تحصیلی را در وب‌سایت anerkennung-in-deutschland.de بخوانید.