فسخ قرارداد کار (Kündigung) در آلمان

در آلمان به طور کلی قوانین محافظتی شدیدی در برابر اخراج کارکنان وجود دارد. اگر بیش از شش ماه در یک شرکتی که بیش از ۱۰کارمند داشته باشد کار کرده باشید، کارفرما نمیتواند  شما را به راحتی از کار برکنار کند.

برای  اینکه کارفرما بتواند شما را برکنار کند، به یکی از دلایل زیر نیاز دارد:

• دلایل عملیاتی: اگر شرکت شما درآمد کمتری دریافت می کند و دیگر نمی تواند حقوق همه کارمندان را پرداخت کند، می تواند کارمندان را برکنار کند.
• دلایل رفتاری: اگر کارفرما مطمئن شود که شما در کار تقلب یا فریبکاری اید، به همکاران خود توهین کردید، باعث آزار و اذیت شدید، بدون دلیل قانع کننده غیر حاضری داشته باشید،  وقت خود را  برای أمور خصوصی در اینترنت بگذرانید و یا مقررات داخلی شرکت را نقض  کنید، کارفرما حق دارد شما را اخراج کند.
• دلایل شخصی: اگر به دلیل عدم مهارت های  کافی برای انجام کار و مشکلات شخصی دیگر مانند بیماری های طولانی مدت و یا نداشتن اجازه کار، قادر به انجام کار خود نیستید، کارفرما میتواند شما را  برکنار کند.

نکته مهم: کارفرما أصلا حق ندارد شما را به دلیل سن، جنسیت، گرایش جنسی، مذهب، ملیت و غیره از کار برکنار کند.

برکناری قانونی باید دارای شرایط زیر باشد:

• برکناری باید به صورت کتبی به کارمند اعلام شود.
• مهلت برکناری (Kündigungsfrist) باید رعایت شود. مهلت قبل از برکناری در قرارداد کار شما درج شده است، اگر درج نشده است، مهلت های قانون برای برکناری مطابق ماده ۶۲۲ قانون کار  §622 BGB  اعمال می شود. مهلت های قانونی بستگی به این دارد که چه مدت در شرکت یا اداره کار کرده اید. هرچه مدت زمان بیشتری کار کرده باشید، مدت زمان قبل از برکناری (Kündigungsfrist) بیشتر است.
• اگر در اداره شما شورای کار وجود دارد، باید قبل از برکناری کارمند با شورا مشورت شود. در بخش «شورای کار و اتحادیه های کارگری» می توانید اطلاعات بیشتری در مورد این موضوع کسب کنید.

اگر از کار برکنار شده اید، حتماً با یک وکیل یا مرکز مشاوره حقوقی مشورت کنید. اگر کارفرمای شما همه شرایط  برکناری؛ مانند مدت زمان قبل از برکناری (Kündigungsfrist) را رعایت نکرده باشد و یا دلایل کافی برای برکناری شما ندارد، میتوانید از این برکناری شکایت کنید Kündigungsschutzklage. اماباید این موضوع را سریع پیگیری کنید چون فقط سه هفته فرصت برای انجام اقدام قانونی وقت دارید. برای دریافت کمک و راهنمایی میتوانید به موسسه ادغام عادلانه faire-integration.de مراجعه کنید.

اگر کارفرما دلایلی داشته باشد که بخواهد شما را فورا اخراج کند، در همچنین حالتی هیچ مهلت قانونی (Kündigungsfrist) برای قبل از اخراج وجود ندارد. اما اخراج های فوری فقط در موارد استثنایی امکان پذیر است. کارفرما باید دلایل بسیار جدی داشته باشد که ثابت کند ادامه کار با شما برای او غیرممکن است. بطور مثال اگر شما کارفرمای خود را فریب داده باشید یا به صورت عمومی به او و یا همکاران خود توهین کرده باشید، میتواند یک دلیل برای اخراج فوری باشد.  

دوره آزمایشی معمولا برای این است که كارفرمایان و كارمندان همدیگر را بشناسند و با شیوه کار یكدیگر آشنا شوند. بنابراین، هر دو طرف می توانند بدون دلایل خاص در طول دوره آزمایشی قرارداد را خاتمه دهند و نخواهند ادامه دهند. مدت دوره آزمایشی معمولاً در قرارداد کار شما ذکر شده است. کار به عنوان دوره آزمایشی معمولا نباید بیشتر از ۶ ماه باشد. در موارد بسیار استثنایی  ممکن است این دوره بیشتر از ۶ ماه باشد اما عمومیت ندارد.

بسیاری از شرکت ها به جای فسخ قرارداد کار، «توافق‌نامه ختم کار» (Aufhebungsvertrag) به کارمندان خود پیشنهاد می دهند. توافق نامه ختم کار یک توافق مشترک بین کارفرما و کارمند است که هر دوطرف قبول میکنند که  قرارداد کار  را ختم کنند. در این توافق نامه معمولا برای کارمندان پیشنهاد میشود که یک مبلغ پول دریافت کنند و کار را رها کنند. پس از امضای توافق نامه ختم کار، نمی توانید دوباره آن را فسخ کنید و یا در دادگاه علیه آن اعتراض کنید. بنابراین حتما قبل از امضای این توافق‌نامه، آن را به دقت بخوانید و با وکیل مشورت کنید.

حداکثر ۳ روز پس از دریافت نامه برکناری باید به اداره کار (Arbeitsagentur) خبر دهید و خود را در لیست بیکارانی که دنبال کار هستند (arbeitssuchend) ثبت کنید. این کار را  میتوانید حضوری در اداره کار، از طریق تلفن و یا به صورت آنلاین در وب سایت اداره کار محل خود انجام دهید. اگر خیلی دیر گزارش دهید، ممکن است از حقوقی که قرار است در ماهای بیکاری دریافت کنید کاسته شود. اگر بصورت فوری بیکار شده اید، همان روز اول باید خود را در اداره کار ثبت نام کنید. چون از روزیکه ثبت نام میکنید حقوق دریافت میکنید. اداره کار در محل خود را در وب سایت  اداره فدرال کار Bundesagentur für Arbeit پیدا کنید.

در مورد این دو موضوع در بخش های بارداری و مرخصی برای والدین اطلاعات بیشتری کسب کنید.

قاعده کلی این است که در آلمان همه شرکت ها باید سعی کنند  که از اخراج کارمندان دارای معلولیت شدیدا خودداری کنند. فردی که درجه ناتوانی او درجه ناتوانی او حداقل ۵۰ درصد تعین شود، دارای معلولیت شدید است. اگر یک کارفرما بخواهد یک فرد دارای معلولیت شدید را برکنار کند، نه تنها باید به شورای کار (Betriebsrat) اطلاع دهد، بلکه باید به دفتر ادغام (Integrationsamt)  نیز خبر دهد. عموماً بدون تأیید دفتر ادغام نمیتوانند کارمند دارای معلولیت را برکنار کنند. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش افراد داری معلولیت در آلمان بخوانید.

اگر عضو شورای کار  یک اداره هستید، کارفرما فقط در حالات فوق العاده و اختصاصی میتواند شما را برکنار کند. بطور مثال اگر کل  کارمندان شرکت برکنار شوند و شرکت تعطیل شود، یک حالت فوق العاده به حساب می آید. برای برکناری بصورت فوق العاده باید شورای کار و یا دادگاه کار موافق باشند. در بخش شورای های کار و اتحادیه کارگری در آلمان می توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید.

بله، به عنوان کارمند میتوانید از کار خود کنار بروید، اما برای فسخ قرارداد کار، باید مهلت قانونی (Kündigungsfrist) برای کنار رفتن را رعایت کنید. مهلت قبل از توقف کار معمولاً در قرارداد کار شما درج شده است. اگر در قرارداد شما در این مورد چیزی نوشته نشده است،  مهلت قانونی برای ترک کار معمولا برای  کارمندان تقریبا چهار هفته است.
استعفای خود را باید کتبا اعلام کنید. نمونه‌ی از استعفا نامه را در وب سایت  در karrierebibel.de پیدا کنید.
لطفاً توجه داشته باشید: بهتر است که اول کار جدید پیدا کنید و بعدا از کار قبلی خود استعفا کنید. اگر بیکار باشید و به دنبال کار جدید بروید و به عنوان یک فرد بیکار  درخواست کار بفرستید، یافتن کار مشکل‌تر خواهد بود. با داشتن کار، درخواست برای کار بعدی راحت‌تر است. علاوه بر این، اگر شما خودتان از کار استعفا دهید تا ۱۲ هفته از اداره کار پول بیکاری دریافت نمیکنید.  

اگر از اخراج از کار به شما اطلاع داده شده یا تهدید به اخراج شده اید، می توانید با یک مرکز مشاوره در موسسه "ادغام عادلانه" تماس بگیرید. اگر مشکلی با کارفرمای خود داشته باشید و یا بخواهید شکایت کنید، کارمندان این موسسه به زبان های مختلف صحبت می کنند و از شما بصورت رایگان حمایت می کنند. این مراکز مشاوره در نزدیکی خود را در faire-integration.de بیابید.