Vergi İadesi

Gelir vergisi, Almanya'da toplanan en önemli vergidir. Devlet gelirinin en büyük kısmını oluşturur ve hem çalışanlar hem de serbest meslek sahibi kişiler tarafından ödenir, bu nedenle neredeyse herkes için geçerlidir. Almanya'da gelir vergisi ödemek zorunda olduğunuz yedi farklı gelir türü vardır. Bunlar aşağıda belirtilen şekillerde elde edilen gelirlerdir:

• serbest meslek işleri
• serbest meslek olarak yapılmayan işler, mesela çalışan olmak
• ticari işletmeler
• tarım ve ormancılık
• sermaye varlıkları
• kira
• ve gelir vergisi kanununda belirtilen diğer gelir türleri, örneğin, emekli aylıkları.

Ayrıca herhangi bir gelir vergisi ödemek zorunda olmadığınız kazançlar da vardır. Ebeveyn parası ("Elterngeld"), işsizlik parası, BAföG ve burslar gelir vergisi ödemek zorunda olmayan kazançlar arasında yer almaktadır. Aynı durum bir mini-job çalışanı olmanız veya geliriniz sözde temel muafiyet miktarının altında ("Grundfreibetrag") olması durumunda da geçerlidir. Temel muafiyet miktarı yıllık olarak hesaplanır ve bu miktar, 11.784 avro olarak hesaplanmıştır (2024 itibariyle). Geliriniz bu tutarın altındaysa, gelir vergisi ödemek zorunda değilsinizdir. Aksi takdirde, Almanya'da ikamet eden ve para kazanan herkes gelir vergisi ödemek zorundadır. Bu durum mülteciler için de geçerlidir. Eğer para kazanıyorsanız, genellikle geliriniz üzerinden vergi ödemek zorundasınızdır.

Lütfen unutmayın: Yaşadığınız yeri Almanya olarak kayıtlıysa, vergi ödemek zorundasınızdır. Bu, Almanya dışında kazanabileceğiniz gelirler dahil olmak üzere, bütün geliriniz için geçerlidir. Ancak, vergi mükelleflerini çifte vergilendirmeye karşı korumak için Almanya ile bazı ülkeler arasında çifte vergilendirme anlaşması ("Doppelbesteuerungsabkommen") gerçekleştirilmiştir. Bu çifte vergilendirme anlaşmasının detaylarına Federal Maliye Bakanlığının web sitesinde Almanca ve İngilizce olarak ulaşabilirsiniz.

Ödediğiniz gelir vergisi miktarı ne kadar kazandığınıza bağlıdır. İlke olarak, ne kadar çok kazanırsanız, o kadar fazla vergi ödemeniz gerekir. Vadesi gelen geliri verginizi, örneğin Maliye Bakanlığının web sitesinde yer alan vergi hesaplayıcısını kullanarak hesaplayabilirsiniz. www.brutto-netto-rechner.info adresinde ise İngilizce olarak da kullanabileceğiniz bir vergi hesaplayıcısı bulabilirsiniz.

Bir emekli olarak gelir vergisi ödeyip ödemeyeceğiniz, emekli maaşınızın miktarına ve diğer gelirlerinize (örneğin kira veya birikimlerinizden kazandığınız faize) bağlıdır. Geliriniz temel muafiyet seviyesinin üstünde ise ("Grundfreibetrag"), emekli maaşınızdan vergi ödemek zorundasınızdır. Aynısı temel muafiyet seviyesinden daha fazlasını kazanan öğrenciler için de geçerlidir. Mini-job sahibi olan kişiler genellikle ayda 538 avro kazanırlar. Daha fazla kazanmıyorsanız, ilke olarak, "mini-job" sahibi olarak herhangi bir vergi ödemeniz gerekmez. İşsizlik maaşı alanlar da vergi ödemekten muaf tutulur. Ama yine de vergi iadesi yaparken aldığınız işsizlik maaşlarının miktarını belirtmeniz gerekir.

Gelirinizi serbest meslek yoluyla kazanıyorsanız, vergi iadesi yapmak zorundasınızdır. Ancak çalışanlar için farklı düzenlemeler vardır. Çalışanlar genellikle vergi iadesi yapmak zorunda kalmazlar, çünkü işverenleri gelir vergisini maaşlarından ("Lohnsteuer") otomatik olarak keser ve her ay doğrudan Vergi Dairesine aktarır. Bununla birlikte, aşağıda belirtildiği gibi bazı istisnai durumlar vardır:

• Hem siz hem de eşiniz çalışıyorsanız ve vergi sınıfı III ve V’ten oluşan bir kombinasyon seçtiyseniz. Vergi sınıfların hakkında daha fazla bilgi için, "Vergi sınıfı nedir?" başlığına bakınız.
• Siz veya eşiniz, örneğin bir mesleki eğitim programına kaydolma, bedensel bir engel veya seyahat masrafları nedeniyle ödenek ("Freibeträge") almak için Vergi Dairesine başvuruda bulunduysanız.
• Düzenli maaşınızın yanı sıra, gelir vergisinden düşülmeyen ek gelirleriniz (yılda 410 avrodan fazla) varsa, mesela kira geliri.
• Bazı işverenlerden sabit oranlı olarak vergilendirilmeyen maaşlar aldıysanız.
• Düzenli maaşınıza ek olarak, örneğin tazminat ("Lohnersatzkosten"), ebeveyn parası ("Elterngeld"), hastalık parası ("Krankengeld") veya işsizlik parası aldıysanız.
• Aynı yıl içinde boşanıp ve yeniden evlendiyseniz.
• Kıdem tazminatı aldıysanız.
• Önceki dönem gider ve zararlarınız varsa.
• Başka bir AB ülkesinde yaşayan ve elektronik gelir vergisi indirimi için sicilinizde kayıtlı olan ve sınırlı vergi borcuna sahip bir eşiniz varsa.

Yukarıda belirtilen durumlarda, bir yere bağlı çalışan olmanıza rağmen vergi iadesi yapmanız gerekir.

Emeklilerin bile bazı durumlarda vergi iadesi yapmaları gerekebilir. Bu, toplam gelirlerinin temel muafiyet seviyesini ("Grundfreibetrag") aşması veya Vergi Dairesinin onlardan özellikle vergi ödemelerini talep etmesi durumunda geçerlidir.

Maaşlı çalışanların çoğu vergi iadesi yapmak zorunda değildir. Ancak gönüllü olarak bunu yapmakta fayda vardır, çünkü bazı harcamaları “vergiye tabi gelirinizden” düşürebilir ve Vergi Dairesinden geri para alabilirsiniz. Bunu yapmak için, Vergi Dairesine giderlerinizi bildirmek amacıyla bir vergi beyannamesi sunmanız gerekir. Vergi Dairesi daha sonra bu harcamaları hesaplar ve yıllık gelirinizden çıkarır – bu durumda, yalnızca kesintiden sonra kalanlara, yani vergilendirilebilir gelirinize ("zu versteuerndes Einkommen") vergi ödemeniz gerekir. Bu işlem hakkında daha fazla bilgi edinmek için www.vlh.de adresini ziyaret edebilirsiniz.

Devlet tarafından verilen vergi yardımları üç ana kategoriye ayrılabilir:

• Reklam maliyetleri ("Werbungkosten"): Bunlar, işinizle ilgili harcamalardır; örneğin işinizle alakalı eğitim ve öğretim masrafları veya ücretleri.
• Özel harcamalar ("Sonderausgaben"): Bunlar, bağışlar, sağlık ve uzun vadeli bakım sigortası katkıları veya çocuk bakımı maliyetleri gibi harcamalardır. Bu konuda daha fazla bilgi için "Aileler için ne tür vergi indirimleri vardır?" başlığına bakabilirsiniz.
• Beklenmeyen maliyetler ("Außergewöhnliche Belastungen"): Bunlar, örneğin hastalık nedeniyle üstlenmeniz gereken beklenmeyen maliyetlerdir.

Bu harcamaları vergi beyannamenizde belirtilmeniz gerekir. Bu harcamaları kanıtlayan faturaları da beraberinde ibraz etmeniz gerekmese de, ancak Vergi Dairesinin sonrasında talep etmesi ihtimaliyle saklamanız iyi olacaktır. Vergi beyannamesi kendiniz hazırlayamazsanız, bir vergi danışmanı tutabilir veya fatura ve belgelerinizi Gelir Vergisi Yardım Derneğinde ("Lohnsteuerhilfeverein") çalışan birine göstererek yardım isteyebilirsiniz.

Vergi iadesi sürecini kolaylaştırmak için (hem Vergi Dairesi hem de sizin için), ek belge ve faturalar göstermek zorunda kalmadan, toptan ödeme veya “Pauschalbeträge" talep edebilirsiniz. Farklı "Pauschalbeträge" türleri hakkında daha fazla bilgi almak için www.vlh.de adresine bakabilirsiniz.

Aileleri desteklemek için belirlenmiş çeşitli vergi indirimleri vardır:

Ebeveyn parası ("Elterngeld"): Doğum sonrasında, çalışma saatlerinizi azaltmaya karar verirseniz, devlet size ebeveyn parası yardımı ile maddi destek sağlayacaktır. Ebeveyn parasının tutarı gelirinize bağlıdır, ancak vergi sınıfınızı ("Steuerklasse") değiştirerek ebeveyn paranızın miktarını artırabilirsiniz. Evli bir çift olarak, hamileliği öğrenir öğrenmez ilgili vergi konuları hakkında kendinizi bilgilendirmeniz gerekir. İlke olarak doğum izni alan eşin ("Babypause") vergi sınıfı III’ü seçmesi gerekir. Vergi sınıfı değiştirme başvurusunun, annelik koruması ("Mutterschutz") başlamadan en geç yedi ay önce ibraz edilmesi gerektiğini unutmayın-bu yüzden hızlı davranmanız gerekir. Stiftung Warentest'in web sitesinde bu konuda daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Lütfen unutmayın: Ebeveynlik parası vergiden muaf olmasına rağmen, yine de vergi oranınızı hesaplarken bu tutarı belirtmeniz gerekir.

Çocuk parası / Çocuklar için yardımlar (“Kindergeld” / “Freibeträge für Kinder”): Ebeveynler, çocuk parası için çocuk başına 250 avro alır. Çocuk parası almak için Aile Yardımı Ofisine ("Familienkasse") başvuruda (“Kindergeld-Antrag”) bulunmanız gerekir. - başvuru formuna www.howtogermany.com adresinde İngilizce olarak da ulaşabilirsiniz. İş Bulma Kurumu tarafından yayınlanan Çocuk Yardımı broşüründe daha fazla bilgi bulabilirsiniz. İş Bulma Kurumu tarafından yayınlanan başka bir broşürde, mültecilerin çocuk parası almak için ne zaman başvuruda bulunabileceğini öğrenebilirsiniz. Düşük gelire sahip ebeveynler ek çocuk parası ("Kinderzuschlag") için başvurabilirler. “Kinderzuschlag” alabilmek için ön koşullara İş Bulma Kurumunun internet sitesinde ulaşabilirsiniz. Çocuk için yardım ("Kinderfreibetrag") almak da ayrıca bir seçenek olabilir – ancak çocuk parası ("Kindergeld") veya çocuk için yardımdan ("Kinderfreibetrag") yalnızca birini alabileceğinizi unutmayın. Vergi beyannamenizin yanında çocuk başına bir ek form (“Anlage Kind”) doldurun ve ekleyin. Ardından Vergi Dairesi hangi kombinasyonun sizin için daha fazla faydalı olacağını söyleyecektir. Ek formu (“Anlage Kind”) doğrudan vergi dairenizden alabilirsiniz. Bunu internet üzerinden de yapabilir, örneğin formu steuertipps.de adresinden indirebilirsiniz.

Çocuk bakım masrafları / eğitim masrafları: Devlet, çocuk bakımı masraflarını üçte ikisini vergilendirilebilir gelirinizden, özel giderler ("Sonderausgabe") olarak düşmenize izin vererek size çocuk bakımı masrafları için destek sağlar. Ayrıca çocuğunuzun bakım masraflarını ve mesleki eğitim masraflarını beklenmeyen maliyetler olarak ("Außergewöhnliche Belastungen") göstererek de vergi muafiyeti talebinde bulunabilirsiniz. Buna ek olarak, yetişkin çocuğunuz sizinle birlikte yaşamıyorsa, çocuğunuzun mesleki eğitimi sırasında oluşabilecek belirli ihtiyaçları karşılamak için belirtilen ödenekler ("Freibetrag zur Abgeltung eines Sonderbedarfs bei Berufsausbildung") hakkında kendinizi bilgilendirmeniz gerekir.

Bekar ebeveyn yardımı: Eğer bekar bir ebeveyn olarak, çocuk parası ("Kindergeld") veya çocuk için yardım ("Kinderfreibetrag") alma hakkınız varsa, bekar ebeveyn yardımı (“Entlastungsbetrag für Alleinerziehende” ) talebinde de bulunabilirsiniz.

Evli çiftlerin gelirlerinin birleştirilerek bölünmesi ("Ehegattensplitting"): Evli çiftler ve yasal partnerler ("Lebenspartnerschaft") ortak bir vergi beyannamesi verebilirler. Eğer eşlerden biri diğerinden önemli bir oranda daha fazla kazanıyorsa “Ehegattensplitting” yapmak oldukça mantıklı bir seçenektir. Bu seçeneği kullanmak için, ortak bir vergi beyannamesi vermelisiniz ve formun birinci sayfasında "Zusammenveranlagung" ("ortak iade") yazılmalısınız.

Bakım için götürü bedeli ("Pflege-Pauschalbetrag"): Birilerine bakmakla yükümlüyseniz, vergi amaçlı toplu ödeme yardımı talebinde bulunabilirsiniz. Bu, götürü bedelinin vergilendirilebilir gelirinizden bakım maliyeti olarak düşüleceği anlamına gelir.

Aileler için vergi indirimleri hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için Aile İşleri Bakanlığının aile portalına bakabilirsiniz.

Devlet tarafından verilen vergi yardımları üç ana kategoriye ayrılabilir:

• Reklam maliyetleri ("Werbungkosten"): Bunlar, işinizle ilgili harcamalardır; örneğin işinizle alakalı eğitim ve öğretim masrafları veya ücretleri.
• Özel harcamalar ("Sonderausgaben"): Bunlar, bağışlar, sağlık ve uzun vadeli bakım sigortası katkıları veya çocuk bakımı maliyetleri gibi harcamalardır. Bu konuda daha fazla bilgi için "Aileler için ne tür vergi indirimleri vardır?" başlığına bakabilirsiniz.
• Beklenmeyen maliyetler ("Außergewöhnliche Belastungen"): Bunlar, örneğin hastalık nedeniyle üstlenmeniz gereken beklenmeyen maliyetlerdir.

Bu harcamaları vergi beyannamenizde belirtilmeniz gerekir. Bu harcamaları kanıtlayan faturaları da beraberinde ibraz etmeniz gerekmez. Ancak Vergi Dairesinin sonrasında talep etmesi ihtimaliyle saklamanız iyi olacaktır.

Vergi iadesi sürecini kolaylaştırmak için (hem Vergi Dairesi hem de sizin için), ek belge ve faturalar göstermek zorunda kalmadan, toptan ödeme veya “Pauschalbeträge" talep edebilirsiniz. Farklı "Pauschalbeträge" türleri hakkında daha fazla bilgi almak için www.vlh.de adresine bakabilirsiniz.

Ayrıca, serbest meslek sahibi bir kişi olarak, birçok mesleki masrafı vergilendirilebilir gelirinizden "işletme maliyetleri" ("Betriebsausgaben") olarak düşebilirsiniz. Yeni bir dizüstü bilgisayar, işe alma veya hizmet maliyetleri, seyahat giderleri, cep telefonu faturaları, iş için ihtiyaç duyduğunuz ofis malzemeleri veya ofisinizin genel maliyetleri profesyonel giderler arasında gösterilebilir. Daha küçük alımlar ise derhal vergilendirilebilir gelirinizden düşülebilir, daha maliyetli öğeler genelde birkaç yıl boyunca düşülür. Öngörülen bu tür alımları planlayarak, vergi tasarrufu yapabilirsiniz. Serbest çalışan bir profesyonel olarak, vergi iadenizi hesaplamanıza yardımcı olacak bir vergi danışmanının yardımına ihtiyacınız olabilir. Vergi danışmanları vergilerinizden ne düşüp düşemeyeceğinizi tam olarak bilirler. Böyle bir hizmet için ödeme yapmak zorunda olduğunuzu unutmayın - ancak bu ödemeyi de, ertesi yıl vergilendirilebilir gelirinizden düşebilirsiniz.

Kayıtlı bir işiniz varsa, kazancınızı tarım ve ormancılıktan sağlıyorsanız veya serbest meslek sahibi iseniz, vergi iadenizi elektronik olarak Alman finans idaresi Elster’in internet portalı üzerinden yapmanız gerekir. Vergi numaranız ve e-posta adresinizle sisteme kaydolmalı ve kimliğinizi doğrulamalısınız. Kimlik doğrulama işlemi birkaç gün sürdüğü için kaydı son dakikaya ertelemeyin. Vergi beyannamenizi elektronik olarak ücretli bir program veya smartsteuer gibi bir uygulama aracılığıyla gönderebilirsiniz. Bu tür ücretli araçların kullanımı Elster’den daha kolaydır.

Bir çalışan olarak, başka bir geliriniz olmadığı sürece, örneğin maaşınıza ek olarak yılda 410 avroyu aşan bir ebeveyn parası ya da işsizlik maaşı almıyorsanız, vergi iadenizi elektronik olarak yapabilirsiniz. Vergi iadenizi posta aracılığıyla ya da şahsen de teslim edebilirsiniz. Vergi iade formlarına Vergi Dairenizde veya çevrimiçi olarak formulare-bfinv.de adresinde ulaşabilirsiniz. Sizden sorumlu olan Vergi Dairesini bulmak için Behördenwegweiser'i ziyaret edin.

Lütfen unutmayın: İlke olarak, vergi beyannamenizle ilgili olan makbuzları Vergi Dairesine göndermenize gerek yoktur. Ancak Vergi Dairesi, vergi beyannamenizin ardından on yıla kadar bu belgeleri sizden kanıt olarak talep edebileceğinden, hepsini saklamanız gereklidir.

Bir vergi iadesi yapmanız gerekiyorsa, bunu bir sonraki yılın temmuz ayının 31’ine kadar göndermeniz gerekir. Vergi beyannameniz için bir vergi danışmanı tutar veya Gelir Vergisi Yardım Derneğinden ("Lohnsteuerhilfeverein") yardım alırsanız, biraz daha zamanınız olur. Bu durumda, ilke olarak, takip eden ikinci yılın şubat ayının son günü vergi beyannamenizi ulaştıranız için gereken son gündür.
Dikkat: İstisnai olarak 2021 yılı vergi beyannamenizi daha sonra verebilirsiniz. Bunun için son tarih 31 Ekim 2022’ye kadar uzatıldı. Vergi beyannamenizi bir vergi denkleştirme derneği (Lohnsteuerhilfevereins) veya vergi danışmanından yardım alarak sunarsanız, 31 Ağustos 2023’e kadar süreniz vardır. 

2022 vergi beyannamesi için son başvuru tarihi bir önceki yıla göre yaklaşık bir ay kısaltılmıştır. Vergi beyannamesini doldurmak için son tarih 31 Ekim 2023 değil, 2 Ekim 2023'tür. Bir vergi danışmanı veya gelir vergisi yardım derneği aracılığıyla yaptığınız takdirde 2022 için son başvuru tarihi 31 Temmuz 2024'e uzatılır.

Son başvuru tarihine uymak önemlidir. Geç başvuru yapmanız halinde, geç başvuru ek ücreti, ceza ödemesi, vergi tarhiyatı ve faize tabi olabilirsiniz.

İstisnai durumlarda, Vergi Dairesinden yazılı olarak bir son tarih uzatması talep edebilirsiniz. Mektupta, bu uzatmayı doğrulamanız ve yeni bir son tarih belirtmeniz gerekir. Ancak, Vergi Dairesinin sürenin uzatılmasını kabul etmesi gerekmez.

Vergi beyannamenizi gönüllü olarak verecekseniz, bunu yapmak için dört yılınız vardır.

Vergi beyannamenizi doldurmak için son tarihi kaçırırsanız, Vergi Dairesi size gecikme cezası ("Verspätungszuschlag") verebilir. Bir para cezası alıp almayacağınız olmanız, Vergi Dairesi çalışanlarının takdirine bağlıdır. Bununla birlikte, vergi beyannamenizi bildirdiğiniz vergi yılı bitiminden 14 ay sonra gönderirseniz, gecikme cezasını ödemek zorundasınızdır ve bu cezanın miktarı hızla artabilir. Vergi Kanunu'nun 152. maddesine göre, ceza, peşin ödeme ve geçerli indirimler nedeniyle düşülen aylık verginin %0,25'ine karşılık gelir; ancak asgari ceza aylık 25 avrodur.

Ayrıca, Vergi Dairesi sizden genellikle 100 ila 500 avro arasında değişen bir idari para cezası ("Zwangsgeld") talep edebilir. Böyle bir ceza bildirimi size posta aracılığıyla gönderilecektir.

Vergilerinizi ödemekten ve Vergi Dairesine geliriniz hakkında bilgi vermekten yalnızca siz sorumlusunuzdur. Bu konudaki tek istisna, çalışanların maaşlarından işverenler tarafından otomatik olarak kesilen bordro vergisidir ("Lohnsteuer"). Vergilerinizi tamamen veya kısmen ödemeyi reddetmek veya Vergi Dairesini kandırmaya çalışmak, vergi kaçakçılığı ("Steuerhinterziehung") olarak adlandırılan bir suçtur. Vergi kaçakçıları para cezasına çarptırılır ve özellikle ağır durumlarda 10 yıla kadar hapis cezasına çarptırılırlar. Vergi beyannamenizi doğru bir şekilde yaptığınızdan emin değilseniz, bir uzmandan yardım almanızda fayda vardır. "Vergi iadem için nereden yardım alabilirim?" başlığı altında bu konuda daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.

Vergi iadenizi Elster finansal yönetim programı aracılığıyla şahsen yapmak istemiyorsanız, birkaç seçeneğiniz vardır:

• En hesaplısı bir vergi yazılımı kullanmak olacaktır. Bu tür programları satan çeşitli sağlayıcılar vardır. Finanztip.de adresinde bu yazılımlar hakkında genel bir bilgiye ulaşabilirsiniz. SteuerGo gibi birkaç dilde mevcut olan farklı uygulamalar bulabilirsiniz.
• Vergi iadenizi kendiniz yapmak istemiyorsanız, Gelir Vergisi Yardım Derneğinden ("Lohnsteuerhilfeverein") veya bölgenizdeki bir vergi danışmanından yardım alabilirsiniz. Örneğin steuerberater.de web sitesi aracılığıyla bir vergi danışmanı bulabilirsiniz. Almanya'da vergi danışmanlarının ücreti, vergi danışmanları hizmet ücreti düzenlemeleri ("Steuerberatergebührenverordnung") tarafından düzenlenmektedir. Bununla birlikte ödeyeceğiniz ücret esas olarak iş miktarına bağlıdır. Gelir vergisi yardım dernekleri genellikle bir vergi danışmanı hizmetinden daha az maliyetlidir, ancak bu derneklerin serbest meslek sahiplerine ve iş sahiplerine ("Gewerbetreibende") danışmanlık verilmesine izin verilmez. Eğer bir çalışansanız, bir gelir vergisi yardım derneğinin desteğinden yararlanmak için, derneğe katılıp bir üyelik ücreti ödemeniz gerekir. Bu ücretin miktarı gelir seviyenize bağlıdır. Bölgenizdeki bir gelir vergisi yardımı derneğini bulmak için Federal Gelir Vergisi Yardım Derneğinin ("Bundesverbands Lohnsreuerhilfe eV) web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Vergi iadenizi yapmak için profesyonel yardım almak başlangıçta biraz maliyetli olabilir. Ancak yine de serbest çalışan bir kişi olarak sizi olası hatalardan ve para kayıplarından koruyacaktır.

Vergi yazılımı maliyetlerini, gelir vergisi yardım derneğinin üyelik aidatını ve vergi danışmanınızın ücretini vergiye tabi gelirinizden düşebilirsiniz.