ویزا و اقامت آلمان برای انجام دوره‌‌های آموزشی فنی‌حرفه‌ای (Ausbildung)

اگر می‌خواهید در آلمان دوره‌ی آموزشی فنی‌حرفه‌ای تخصصی  (qualifizierte Berufsausbildung) بگذرانید و از یک مرکز آموزشی یا یک شرکت برای انجام دوره پذیرش گرفته‌اید، می ‌توانید درخواست ویزای اوسبیلدونگ کنید. دوره‌ی آموزشی تخصصی به اوسبیلدونگی گفته می‌شود که توسط دولت به رسمیت شناخته شده یا قابل معادل‌سازی باشد و حداقل دو سال طول بکشد. فهرست این دوره های تخصصی را در وب‌سایت bibb.de می‌یابید.

اگر برای ورود به آلمان به ویزا نیاز دارید، ابتدا باید به سفارت‌خانه‌ها یا کنسولگری‌ آلمان در کشور خود و یا یکی از کشورهای همسایه مراجعه کرده و با ارائه‌ی مدارک لازم درخواست ویزا نمایید.

لطفا در نظر داشته باشید که رسیدگی به درخواست ویزا شما می‌تواند ماه‌ها زمان ببرد.

در صورتی که برای ورود به آلمان نیازی به ویزا ندارید، باید بعد از رسیدن به آلمان، به اداره‌ی امور اتباع بیگانه یا همان اداره‌ی اقامت (Ausländerbehörde) در شهر محل زندگی خود مراجعه کرده و  برای دریافت اقامت، مدارک لازم را تحویل این اداره دهید.

اینکه آیا برای ورود به آلمان به ویزا نیاز دارید یا نه، بستگی به این دارد که شهروند کدام کشور هستید. با مراجعه به وب‌سایت auswaertiges-amt.de می‌توانید معلومات کسب کنید که شهروندان کدام کشورها به منظور سفر به آلمان باید درخواست ویزا نمایند.

در صفحه‌ی ویزای ملی آلمان وب‌سایت ما می‌‌توانید فهرست مدارک مورد نیاز برای درخواست ویزا توسط شهروندان کشورهای غیراروپایی را ببینید. 

اما برای درخواست ویزا به هدف شروع اوسبیلدونگ به مدارک دیگری نیز ضرورت دارید که در ادامه قید شده:

• قرارداد شروع اوسبیلدونگ (Ausbildungsvertrag) و یا پیشنهاد مشخص و قطعی برای شروع اوسبیلدونگ از یک کارفرما.
• مدرک زبان آلمانی؛ حداقل سطح B1 
• مدارک مالی که نشان دهد شما از عهده‌ی مخارج زندگی‌تان برآمده می‌توانید. اگر خودتان پول کافی ندارید، فرد دیگری که در آلمان اقامت دارد، می‌تواند ضمانت پرداخت هزینه‌های شما را به عهده بگیرد. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش ضمانت پرداخت هزینه برای دریافت ویزای آلمان (Verpflichtungserklärung)  بخوانید. میزان پولی که از پیش و زمان درخواست ویزا نیاز دارید، بسته به میزان حقوق شما در طول دوره‌ی اوسبیلدونگ متغیر است. 

خوب است بدانید: این امکان را نیز دارید که مدرک زبان خود را در آلمان بگیرید.  می‌توانید طبق بند ۱ پاراگراف f۱۶ قانون اقامت، درخواست ویزای یادگیری زبان آلمانی کنید. 

اگر قصد دارید اوسبیلدونگ دوگانه (آموزش و کار هم‌زمان)  انجام دهید، قاعدتا اداره‌ی کار آلمان (B[s1] undesagentur für Arbeit) باید با درخواست شما موافقت کند. موافقت اداره‌ی کار مشروط به این است که آیا متقاضی دیگری برای اوسبیلدونگ مورد‌نظر شما وجود دارد یا خیر. شهروندان آلمان یا اتحادیه‌ی اروپا  و همینطور شهروندان خارج از این اتحادیه که نوعی اقامت بشردوستانه از آلمان دریافت کرده‌اند، در اولویت هستند. بررسی این موضوع به عهده‌ی اداره‌ی کار است، اما لازم نیست شما در این مورد کار خاصی انجام دهید. بعد از ثبت درخواست ویزا در سفارت آلمان، سفارت از اداره‌ی کار استعلام کرده و تصمیم نهایی به شما ابلاغ می‌شود. 

بعد از رسیدن به آلمان، سه ماه فرصت دارید که به اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) در شهر محل زندگی خود مراجعه کرده و درخواست اقامت کنید. جهت درخواست اقامت علاوه بر تحویل دوباره‌ی مدارک بالا، قاعدتا باید مدارک دیگری مثل گواهی ثبت محل زندگی (Meldebescheinigung) و قرارداد اجاره‌ی خانه‌‌ی‌تان را نیز ارائه کنید. مقامات این اداره بعد از بررسی مدارک شما تصمیم می‌گیرند که آیا به شما اجازه‌ی اقامت بدهند یا خیر.

اجازه‌‌ی اقامت به هدف انجام اوسبیلدونگ معمولا برای یک تا دو سال صادر شده و تا پایان دوره‌ی اوسبیلدونگ قابل تمدید است. در طول دوره‌ی اوسبیلدونگ ۲۰ ساعت در هفته اجازه‌ی کار دارید و الزامی نیست که شغل شما حتما شغلی تخصصی باشد. 

اگر قصد دارید پس از اتمام دوره و کسب مدرک هم‌چنان در آلمان بمانید، می‌توانید درخواست اقامت کاریابی یا اقامت نیروی کار ماهر کنید. اطلاعات بیشتر در این مورد را در بخش‌های «ویزای کاریابی آلمان» و «ویزای کار آلمان برای نیروی کار متخصص» بخوانید. 

در صورت ترک تحصیل یا اخراج شدن، ممکن است اقامت خود را از دست بدهید. اما در صورتی که شما مقصر ترک تحصیل یا اخراج نبوده باشید، تا شش ماه به شما فرصت داده می‌شود که یک اوسبیلدونگ جدید پیدا کنید. بنابراین، اگر بدون دلیل موجه دوره‌ی آموزشی را ترک کنید، اقامت خود را از دست خواهید داد. اما اگر به عنوان مثال به دلیل اینکه شرکت مجبور شده است تعدیل نیرو کند، شما هم اخراج شده باشید، حداکثر شش ماه فرصت دارید تا یک دوره‌ی اوسبیلدونگ جدید پیدا کنید.

بله، چنین کاری این امکان‌پذیر است. (طبق پاراگراف a۱۶ ، بند ۱ جمله‌ی ۲ قانون جدید)، شرایط تغییر اوسبیلدونگ ساده‌تر شده است. به این معنی که اگر از قبل به اداره‌ی امور اتباع بیگانه اطلاع دهید و موافقت آأآنها را جلب کنید، می‌توانید موقعیت آموزشی خود را تغییر دهید. با این حال، لطفاً توجه داشته باشید که برای بعضی از دوره‌های آموزشی، مثل دوره‌ی آشپزی تخصصی، قواعد ویژه‌ای وجود دارد. (بند یک پاراگراف c۱۹قانون اقامت).

خوب است بدانید:  در طول دوره‌ی اوسبیلدونگ، این امکان را ندارید که درخواست اقامت دائم (پاراگراف ۹ قانون اقامت) کنید. تنها یک مورد استثنا وجود دارد: اگر پیش از شروع اوسبیلدونگ، به عنوان نیروی کار متخصص کار کرده و اقامت پاراگراف a۱۸ یا b۱۸ قانون اقامت داشته باشید. در این صورت و در شرایطی که همه‌ی پیش‌شرط‌های دریافت اقامت دائم را داشته باشید، می‌توانید در طول دوره‌ی اوسبیلدونگ برای دریافت این نوع اقامت درخواست کنید. (جمله‌ی سوم از بند ۱ پاراگراف a۱۶ قانون جدید).