Ev Arayışı

Daire başvurusu sırasında, ev sahipleri genelde birçok belge gösterilmesini isterler. Bu belgeler olmadan bir daire kiralama şansınız neredeyse hiç yoktur. İhtiyaç duyulan belgeler aşağıdaki gibidir:

• Adınızı-soyadınızı, iletişim bilgilerinizi (telefon ve e-posta) ve mesleğiniz, güncel adresiniz gibi diğer bilgileri içeren ve Mieterselbstauskunft (kiracı değerlendirmesi) olarak bilinen belge. Çoğu ev sahibinde bu belgenin bir şablonu bulunur ve siz evi ziyaret etmeden önce ya da ziyaret sırasında bu belgeyi doldurmanız için size verirler. www.wohnungsboerse.net sitesine girerek örnek bir değerlendirme formu bulabilirsiniz.
• Schufa belgenizin bir kopyası. Schufa bölümünde konuyla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
• Gelir belgesi; sürekli bir iş sahibi olanlardan son üç aylık maaş bordrosu, serbest çalışanlardan ise son vergi beyannamesi istenir. Eğer Sosyal Yardım Dairesinden veya Jobcenter’dan maddi yardım alıyorsanız, kira masraflarınızın karşılaşacağına dair bir belge almalısınız. Bu onay belgesini Sosyal Yardım Dairesinden ya da Jobcenter’dan alabilirsiniz.
• Kira Borcu Yoktur Belgesi. Bu belge ile, mevcut ev sahibiniz ona hiç kira borcunuz olmadığını teyit eder. Eğer hala bir konaklama merkezinde yaşıyorsanız, bu merkezin müdürü veya burada çalışan yetkililer size bu belgeyi sağlayabilir.
• Pasaportunuzun ve oturum izninizin bir kopyası.
• Konut Hak Belgenizin (WBS) bir kopyası. WBS bölümünde konuyla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.

Bütün belgelerinizin çıktısını alıp bir klasörde toplamalı ve e-posta ile göndermek için de PDF olarak kaydetmelisiniz. Bazı ev sahipleri ev ziyaretini sırasında belgeleri doğrudan görmek isterler, diğerleri ise belgeleri e-postayla göndermenizi isteyebilir. Evi kaçırmamak için, istenen belgeleri mümkün olduğunca çabuk bir şekilde ev sahibine gönderin.

İpucu: Başvuru klasörünüze, kendinizi ve ailenizin Almanya'daki durumunuzu kısaca tanıttığınız ve geleceğinizle ilgili planlarınızı anlatan (örneğin işinizle veya eğitiminizle ilgili) bir mektup eklerseniz, şansınızı artırabilirsiniz.  Çok iyi Almanca konuşamıyorsanız, Almanca konuşan bir arkadaşınızın iletişim bilgilerini de belirtmeniz yararınıza olur.

Birçok gazete ve dergi ev ilanları yayınlıyor olsa da internette daha fazla ilan bulabilirsiniz. Bu yüzden arayışınıza internet üzerinden başlamanız daha iyi olur.

Kira miktarı, konum ve diğer kriterleri yazarak arama yapabileceğiniz birçok web sitesi vardır. Daha sonra arama sonuçlarınızı detaylı olarak inceleyebilirsiniz. Birçok web sitesine aradığınız özellikleri kaydederek alarm da kurabilirsiniz, böylece size uygun bir daire çıktığı zaman otomatik olarak bir e-posta alırsınız. eBay Kleinanzeigen, Immobilienscout24 ve Immonet gibi sitelerde birçok ev ilanı bulabilir ve istediğiniz daire özelliklerini yazıp arama yapabilirsiniz. Eğer paylaşımlı bir dairede oda arıyorsanız, WG-gesucht sitesine bakabilirsiniz. Paylaşımlı daire için ayrıca üniversitelerdeki ilan panolarına, yerel Facebook gruplarına bakabilir, bu gibi yerlere gönderi bırakarak ev aradığınızı duyurabilirsiniz.

İnternet ilanlarında genellikle dairenin fotoğrafları ve kira, masraf giderleri, taşınabileceğiniz tarih ve ev sahibiyle nasıl iletişime geçmeniz gerektiği gibi gerekli tüm konuları içeren bilgiler yer alır. Ev sahipleri genellikle onlara e-posta ya da web sitesi üzerinden mesaj atarak ulaşmanızı tercih ederler. Ev sahibine mesaj atarken birkaç cümleyle kendinizi tanıtmalı ve evi görmek için randevu talebinde bulunmalısınız. İhtiyaçlarınıza uyan bir daire bulduğunuz zaman başvuru yapma konusunda hızlı davranmalısınız çünkü genelde uygun bir kiracı bulunması çok vakit almaz ve ilanlar hızla internetten kaldırılır.

Bazı şehirlerde, ev aramanıza yardımcı olacak bazı dernekler bulabilirsiniz. Mahalle toplantılarında veya mahalle derneklerinden yardım isteyin. Yetişkinler İçin Göç Danışmanlık Merkezleri veya bölgenizdeki bir Gençlik Göç Merkezi size buluşma yerlerinin ve derneklerin adreslerini verebilir. Arkadaşlarınızdan ve tanıdıklarınızdan da yardım alıp, yaşadıkları binada yeni bir kiracı arayışı olduğu zaman sizi haberdar etmeleri konusunda ricada bulunabilirsiniz. Ev aradığınızdan ne kadar çok kişi haberdar olursanız, şansınız da o kadar artar.

Size daire bulması için bir emlakçıyla da çalışabilirsiniz. Ama güvenilir bir emlakçı olduğundan emin olun. Size bir daire bulmadan ve siz sözleşmeyi imzalamadan emlakçıya ödeme yapmayın. Emlakçılar size başarıyla daire bulduktan sonra, sizden iki kira bedeli(artı vergiler) kadar ücret alırlar.

Daire arayan kişilerin sayısı her geçen gün artmakta olduğu için, arayışınız sırasında, özellikle de gerçek olamayacak kadar iyi bir fırsatla karşı karşıya geldiğiniz zaman, çok dikkatli olmalısınız. Gerçek bir kira sözleşmesi imzalamadan ve anahtarları teslim almadan, kesinlikle ne ev ziyareti sırasında nakit olarak ne de internet üzerinden (depozito için olduğu söylense bile) herhangi bir ödeme yapmalısınız.

Önemli: Kira sözleşmesini imzalamadan, hiçbir şekilde kimseye ödeme yapmayın.

Eğer size daire bulması için bir emlak ofisiyle anlaşmaya karar verdiyseniz, yapacağınız ödeme ve sebebini açık bir şekilde içermeyen yazılı bir sözleşme imzalamadan bir ödeme yapmadığınızdan emin olun. Ancak size başarılı bir şekilde daire buldukları zaman, onlara bir ödeme yapmanız gerekir. Emlakçı olduğunu söyleyerek para alan ve ortadan kaybolan birçok dolandırıcı vardır.

Eğer Sosyal Yardım Dairesinden veya Jobcenter’dan maddi yardım alıyorsanız, ev kiralama konusunda muhakkak onlardan bilgi almayı ihmal etmeyin. Sosyal Yardım Dairesi ve Jobcenter, belli koşullar altında belli bir miktara kadar kira desteği sağlar. İlk olarak burada sizinle ilgilenen yetkiliden, kendi evinizi arayabileceğinize dair yazılı bir onay almalısınız. Buradaki yetkili ayrıca size hangi fiyat aralığında ev aramanız gerektiği ve diğer şartlarla ilgili de bilgi verecektir. Bu kira destekleri her şehirde farklıdır ve ısınma çeşidi, evin büyüklüğü gibi birçok faktöre göre değişiklik gösterir. Buna ek olarak evin büyüklüğünün ne kadar olması gerektiği de yine belirtilir. Bulduğunuz sabit süreli kiralama teklifleri Sosyal Yardım Dairesi veya Jobcenter tarafından geri çevrilebilir. Bu yüzden arayışınıza başlamadan önce istenen bütün koşulları iyice öğrenin.

Ev sahibinden taahhüt alır almaz, size bir kira teklifi vermesini isteyin. Bu kira teklifinde evin adresi ve ev sahibinin iletişim bilgilerinin yer alması gerekir. Sosyal Yardım Dairesi veya Jobcenter’da, ev sahibinin dolduracağı formlardan bulunur. Ev arayışınıza başlamadan önce bu formlardan edinin. Ev sahibi formu doldurur doldurmaz kira teklifini sosyal yardım aldığınız yere götürün ve onay alın. Onay aldıktan sonra, ev sahibiyle kira sözleşmesini imzalayabilirsiniz.

Konut yardımı, kiranızı ödeyemeyecek durumda olduğunuz takdirde verilir. Bu nedenle, kirası devlet tarafından ödenen kişiler konut yardımı alamazlar. Bu durum örneğin Bürgergeld (vatandaşlık parası), BAföG veya sosyal yardımdan faydalananlar ya da düşük gelirli kişiler için geçerlidir.

"Wohngeld Plus" olarak adlandırılan yeni konut yardımı yasası ile 1 Ocak 2023'ten itibaren çok daha fazla kişi konut yardımı alabilecek. Yeni konut yardımı iki katına çıktı. Ortalama olarak aylık 180 avrodan 370 avroya yükseldi. Bunun nedeni de kısmen, konut yardımı talep edebileceğiniz gelir sınırının yükseltilmiş olmasıdır.

Buna ek olarak, konut yardımının bir kısmı otomatik olarak ısınma masrafları için ödenir. Buna ısınma masrafı desteği (Heizkostenkomponente) denir ve bu destek için herhangi bir başvuruda bulunmanız gerekmez. Bu paranın ısınma masrafı ödeneği ile hiçbir ilgisi yoktur. Isınma masrafı ödeneği I ve II'nin süresi sınırlıdır. Bu konuda daha fazla bilgiyi "Artan Fiyatlara Karşı Yardım" bölümünde bulabilirsiniz.

Bazı daireler için bir "iklim bileşeni" (Klimakomponente) eklenecektir. Bunun amacı, iklim-nötr dönüşümün düşük gelirli insanlar için bir dezavantaj haline gelmesini önlemeye yardımcı olmaktır ve böylece, iklim-nötr dönüşüm nedeniyle kiralarının daha pahalı hale gelmesi durumunda bir miktar ekstra para almaları anlamına gelir. Bu durumda, konut ödeneğine metrekare başına 40 sentlik bir "iklim bileşeni" eklenmektedir.

Şu anda (Ocak 2023 itibariyle) aşağıda belirtilen kişiler konut yardımı alma hakkına sahiptir:

• Fazla para kazanmayan ve bugüne kadar tüm kiralarını kendileri ödemiş olan kişiler
• Emekliler
• BAföG alamayan ve ebeveynleriyle birlikte yaşamayan öğrenciler
• Mesleki eğitim ödeneği alamayan ve ebeveynleriyle birlikte yaşamayan kursiyerler
• İşsizlik yardımı I alanlar
• Kısa çalışma ödeneği (Kurzarbeitergeld) alanlar

Ne kadar para alacağınız, sizinle birlikte kaç kişinin yaşadığına, maaşınızın ve kiranızın miktarına bağlıdır. Yaklaşık tutarı Federal İmar ve İskan Bakanlığının yeni konut yardımı hesaplayıcısı ile hesaplayabilirsiniz. Konut yardımı alıp alamayacağınızdan emin olmasanız bile yine de başvurun. Reddedilmenin sizin için hiçbir dezavantajı olmaz.

Konut yardımı için ikamet ettiğiniz yerdeki yetkili makama başvurmanız gerekir. Burası genellikle "Wohngeldstelle" olarak adlandırılan bir yerdir ve buraya giderek bir başvuru formu doldurmanız gerekir. Bölgenizdeki doğru yetkiliyi internette arama yaparak bulabilirsiniz. Arama alanına "Wohngeldstelle" ve ikamet ettiğiniz yerin adını girerek yakınınızdaki bir yeri kolayca bulabilirsiniz. Her bir federal eyalet için yapılacak başvuruları ise wohngeld.org web sitesinde bulabilirsiniz. Başvurunuzu mümkün olduğunca erken yapın çünkü paranızı almanız genellikle birkaç hafta sürebilir. Bu konu hakkında daha fazla bilgiyi "Kiracı Olmak" bölümümüzde bulabilirsiniz.

Lütfen unutmayın: Sığınmacılara Yardım Yasası kapsamında yardım alıyorsanız, yalnızca istisnai durumlarda konut yardımı alabilirsiniz.

Eğer düşük bir gelire sahipseniz ya da hiç geliriniz yoksa, sosyal konut kiralama hakkınız vardır. Bu konutlar, devlet tarafından yapıldığı için diğer konutlara göre daha uygun fiyatlara sahiptirler. Bu türdeki daireleri kiralamak için öncelikle yaşadığınız şehirden ya da bağlı olduğunuz belediyeden, sosyal konut ("Wohnberechtigungsschein" veya WBS) kiralamaya uygun olduğunuzu belirten bir belge almanız gereklidir. WBS gelirinizin belli bir eşiğin altında olduğunu kanıtlar. Bulduğunuz daireyi görmeye gittiğinizde, bu belgeyi ev sahibinize sunmanız gerekir. Bu konuda detaylı bilgi için “WBS” bölümümüze bakmayı unutmayın.

Bir WG’de daireyi başkalarıyla paylaşırsınız. Herkesin kendi odası vardır ama mutfak ve banyo ortaktır. Kendinize ait bir daire aramaktansa, bir WG’de oda aramak genelde daha hızlı sonuç verir çünkü ikna etmeniz gereken bir ev sahibi yoktur. Bunun yanı sıra, bir oda kiralamak daire kiralamaktan daha ucuza gelecektir.

Eğer Jobcenter veya Sosyal Yardım Dairesinden maddi destek alıyorsanız, hem devren kira sözleşmesini (Untermietvertrag) hem de ana kiracının, kiracının evdeki odaları başkalarına kiralayabileceğini belirten ana sözleşmesini göstermeniz gerekir.

• Randevunuza geç kalmayın.
• Ciddi giyinin.
• Karşı tarafa karşı nazik olun.
• Doğrudan ev sahibi ile iletişimde olun ve onda iyi bir izlenim bırakmaya gayret edin. Mesela arka bahçedeki çiçekleri ne kadar beğendiğinizi söyleyin. Olumsuz konular hakkında konuşmayın.
• Hazırladığınız dosyada tüm belgeleriniz hazır olsun.

• Sözleşmeyi imzalamadan dikkatlice okuyun. Almancanız çok iyi değilse, birinden yardım alın.
• Daireyi teslim alırken, dairedeki hasarlı yerlerin yazılı olduğu bir belge alın ve fotoğrafları çekin. Aksi takdirde, bu daireden taşınırken hasarlar sizin üstünüze kalabilir.
• İlke olarak, sözleşmeyi imzalar imzalamaz depozito ödemeniz beklenir. Depozito bedeli için, ev sahibi üç aylık kira kadar bir miktar talep edebilir ve bu miktarı taksitle üç ayda ödeyebilirsiniz. Eğer evde hiçbir hasara neden olmadıysanız, evden ayrılırken ev sahibinin size depozitoyu (faiziyle) geri ödemesi gerekir. 

• Bürgeramt / Einwohnermeldeamt’a giderek kaydınızı yaptırmanız gerekir. İkamet Kaydı bölümünde konuyla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz. Bazı şehirlerde ikametgahınızı almak için sadece kira sözleşmenizi göstermeniz yeterlidir. Bazı şehirlerde ise ev sahibi tarafından onaylanmış “Wohnungsgeberbescheinigung” belgesini görmek isterler.
• Yeni adresini Yabancılar Dairesine bir an önce bildirmeniz gerekir. Eğer iltica prosedürünüz devam ediyorsa, yeni adresini hemen BAMF’a bildirmeniz gerekir, aksi takdirde adınıza gelen önemli mektupları alamazsınız.
• Bunun yanı sıra iletişimde olduğunuz bütün devlet dairelerini (Jobcenter, Sozialamt, Finanzamt, ...), bankanızı, sigorta şirketinizi de yeni adresiniz konusunda bilgilendirmeniz gerekir.
• Mektuplarınızın size ulaşmasını garantilemek için Deutschen Post ve  Pin Mail AG’ye bir süreliğine yönlendirme emri verebilirsiniz. Ama bu hizmet için ödeme yapmanız gerekir.
• Evinize elektrik bağlatmak için elektrik sağlayıcı bit firmaya başvurmanız gerekir. Elektrik masrafları ev sahibine ödediğiniz sıcak kiraya dahil değildir.  Kayıt olurken, elektrik sağlayıcı firmasında elektrik sayacındaki sayıyı bildirmelisiniz. Konu hakkında daha fazla bilgiye "Almanya’da Kiracı Olmak" bölümünde ulaşabilirsiniz.
• Her daire aylık bir Rundfunkbeitrag ödemek zorundadır. Belediyeye ikametinizi yaptırdıktan sonra, kaydınızı yaptırdığınız adrese bu konuda bir mektup gönderilir. Konu hakkında daha fazla bilgiye “Radyo Televizyon Primi (Rundfunkbeitrag)” bölümünde ulaşabilirsiniz.

Bir daireye taşınıp taşınamayacağınız oturum durumunuza bağlıdır:

• İltica hakkım var, ilticası tanınmış bir mülteciyim, geçici koruma hakkına sahibim: Kendi dairenize taşınma hakkınız vardır.

• Sığınmacıyım: Bir sığınmacı olarak bir daireye taşınıp taşınamayacağınız, geldiğiniz ülkeye, ne kadar süredir Almanya’da olduğunuza ve bulunduğunuz eyaletteki düzenlemelere bağlıdır. İlke olarak, sığınmacıların en az altı hafta, en fazla 24 ay boyunca ilk varış merkezlerinde kalmaları gerekir. İlk varış merkezinde kalmanız gereken süre boyunca bir daireye taşınmanıza izin verilmez. Lütfen unutmayın: Güvenli menşe ülkeler diye kabul edilen ülkelerden gelen sığınmacılar, iltica prosedürleri sonuçlanana kadar, ilk varış merkezlerinde kalmak zorundadırlar. Bu konuda daha fazla bilgi için “Güvenli Menşe Ülkeler” bölümümüze bakabilirsiniz.

• Müsamaha Belgesine (Duldung) sahibim: Duldung sahibi kişilerin genelde bir daireye taşınmalarına izin verilmez. Yasal olarak bu kişilere paylaşımlı konaklama yerlerinde kalacak bir yer verilir. Ancak bazı yerlerde herkese yetecek kadar konaklama yeri bulunmamaktadır Bu durumda ya bir daireye yerleştirilirsiniz ya da kendiniz için bir daire aramanıza izin verilir. Paylaşımlı bir yerde kalmanız gerekiyorsa, bunun iptali için Yabancılar Dairesine başvuruda bulunabilirsiniz. Buna ek olarak, kalacağınız dairenin masraflarını karşılamak için Sosyal Yardım Dairesine başvurmanız gerekir. Buradaki yetkililer bu destek talebinizi kabul edecekleri gibi reddedebilirler. Genelde, talebinizi destekleyecek önemli nedenleriniz yoksa (örneğin psikolojik ya da fiziksel bir rahatsızlığınız yoksa), bu konuda maddi destek alma şansınız azdır. Yine de bu konuda bir danışma merkezinden ya da avukattan tavsiye almanız yararınıza olabilir. Bölgenizdeki avukatları ve danışma merkezlerini Yerel Bilgi sayfamızda bulabilirsiniz. Bu sayfada yaşadığınız şehri girip iltica, oturum hakkı veya hukuki danışmanlık için arama yapabilirsiniz.
  
  Lütfen unutmayın: Eğer çalışarak kazandığınız bir geliriniz varsa ve paylaşımlı bir yerde kalmaya devam ediyorsanız, kaldığınız yer için kira ödemeniz beklenir.

Başka bir şehre veya beldeye taşınmanıza izin verilip verilmeyeceği, oturum durumunuza bağlıdır.

• Sosyal Yardım Dairesi veya Jobcenter’dan yardım alan sığınmacıların, iltica hakkı tanınmış mültecilerin ve geçici koruma hakkına sahip olan kişilerin, iltica başvurusu yaptıkları eyalette üç yıl boyunca kalmaları gerekmektedir. Her federal eyalet bu konuda ek düzenlemeler oluşturabilir ve örneğin kişinin iltica prosedürü boyunca kaldığı yerden ayrılmaması gerektiğini belirtebilir. "İkametgâh tahsisi" tartışmalı bir konudur. Başka bir belediyeye taşınma istediğiniz için iyi nedenleriniz varsa, sizden sorumlu ve yaşamak istediğiniz yerden sorumlu Yabancılar Dairesine (İkamet Yasası Madde 12a/5/2c uyarınca) "ikamet tahsisinin iptali için başvuruda bulunabilirsiniz". Çevrenizdeki bir danışmanlık merkezinden veya bir avukattan bu konuda yardım alabilirsiniz.
• Sığınmacılar ve Duldung sahibi olanların genellikle onlar için başlangıçta belirlenmiş yerlerde kalmaları gerekmektedir.  Ancak geçiminizi kendiniz sağlıyor ve devletten maddi destek almıyorsanız, başka bir yere taşınabilirsiniz. Sosyal Yardım Dairesinden maddi destek alan kişilerin başka bir yere taşınabilme şansı düşüktür. İlke olarak, Yabancılar Dairesi ancak çok hastaysanız ve kaldığınız yerde hastalığınızla ilgili uzman bir doktor yoksa, veya hasta olan bir aile üyesine bakmakla yükümlüyseniz size taşınma izni verir. İzin almak için gerekçelerinizi kanıtlamanız gerekir. Yine de bu konuda bir danışma merkezinden ya da avukattan tavsiye almanız yararınıza olabilir. 
  Lütfen unutmayın: Bölgenizdeki avukatları ve danışma merkezlerini Yerel Bilgi sayfamızda bulabilirsiniz. Bu sayfada yaşadığınız şehri girip iltica, oturum hakkı veya hukuki danışmanlık için arama yapabilirsiniz.