د اروپايي ټولنې شين کارت

لاندې کسان د اروپايي ټولنې شين کارت ترلاسه کولای شي:

• د جرمني له پوهنتونونو د فراغت سند، د بل هېواد د لوړو زده‌کړو د فراغت داسې سند چې په جرمني کې رسمي شوی وي
• ثبوت کړای شي چې په جرمني کې له لږ تر لږه ۵۸٬۴۰۰ يورو ناخالص کلني معاش (۲۰۲۳ کال) سره د دندې وړانديز او يا د کار قرارداد لري.

مهم: د يادونې وړ ده چې د ساينس‌پوهانو، رياضي‌پوهانو، انجينرانو، ډاکټرانو او آی‌ټي متخصصينو په شان داسې دندو لپاره چې په جرمني کې ورته ډېره اړتيا ده، د کلني معاش دا اندازه  ۴۵٬۵۲۲ يورو ده. البته په دې حالت د کار ادارې تاييد ته اړتيا لرئ. دا کار د دې لپاره کيږي چې ډاډ ترلاسه شي چې بهرني کارکوونکي د جرمني کارکوونکو په پرتله له ناسمو شريطو لاندې کار نه کوي. د تاييد پروسې د چټکۍ لپاره، جرمني ته له راتګ وړاندې ستاسې راتلونکې کار درکوونکې ادره پر (www.arbeitsagentur.de) وېبسایټ د منلو غوښتنه وړاندې کولای شي.

يادونه: د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره د جرمني ژبې د زده‌کړې ثبوت نه غوښتل کيږي. البته که په تنظيم شوو دندو کې کار کول غواړئ، بيا مو بايد جرمني ژبه زده وي. په دې اړه نور مالومات د سندونو رسمي کول په څپرکي کې لوستلای شئ.

په نږدې راتلونکي (ښايي نومبر مياشت) کې لاندې قوانين پلي شي:

د ډېرو ماهرو کارګرو او متخصصو کسانو لپاره به د شنه کارت ترلاسه کول اسانه شي. لاندې کسان د اروپايي ټولنې د شنه کارت غوښتنه کولای شي:

• هغه کسان چې د جرمني له پوهنتونو څخه د فراغت سند ولري او يا يې په بهر کې د فراغت سند په جرمني کې رسمي شوی يا معادل شوی وي. همدا شان هغه کسان چې د جرمني د فراغت له سندونو سره معادل سند ولري. دا ټول کسان بايد په جرمني کې، په خپله څانګه کې د ثابتې دندې وړانديز او يا هم د کار داسې قرارداد ولري چې لږ تر لږه کلنی خالص معاش يې په جرمني کې د تقاعد د بيمې د ونډې له مخې ۵۶٬۶ سلنه وي.
• هغه کسان چې د پوهنتون د فراغت معادل، درې کلنې مسلکي او تخنيکي ثانوي زده‌کړې يې ترسره کړې وي، کومې چې د نړيوال زده‌کړو له معيار (ISCED 2011) سره برابرې وي او يا هم د اروپايي سندونو په چوکاټ کې لږ تر لږه شپږم لېول ته ورسيږي. که نه پوهېږئ چې دا معيار پوره کولای شئ او که نه، د (چېرته مرسته او مشوره ترلاسه کولای شم؟) برخه ولولئ.
• هغه مسلکي کسان چې د کارګرو د کمښت اړوند دندو (Mangelbrufe) کې کار کوي او په تېرو درې کالونو کې له پوهنتون څخه فارغ شوي‌ وي. دوی بايد د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره د کار داسې قرارداد ولري چې لږ تر لږه کلنی خالص معاش يې په جرمني کې د تقاعد د بيمې د ونډې له مخې ۴۵٬۳ سلنه وي. د يادونې وړ ده چې د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره د جرمني د کار ادارې توافق مهم دی.
• هغه کسان چې د آی ټي په ځانګړو برخو کې کار کوي؛که د فراغت سندونه هم ونه لري، ښايي د جرمني‌ د کار ادارې په توافق شين کارت ترلاسه کړي. دوی هم بايد د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره د کار داسې قرارداد ولري چې لږ تر لږه کلنی خالص معاش يې په جرمني کې د تقاعد د بيمې د ونډې له مخې ۴۵٬۳ سلنه وي. دا کسان بايد ثابته کړي چې ځانګړي مهارتونه او پوهه لري او په تېرو ۷ کالونو کې يې لږ تر لږه درې کاله د کار تجربه درلودلې ده.

په ياد مو وي چې د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره د کار قرارداد بايد لږ تر لږه د شپږو مياشتو لپاره وي.

د جرمني د داخله چارو فدرالي وزارت هر کال د اروپايي ټولنه د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره، د دسمبر په ۳۱مه نېټه تر ټولو لږ معاش ټاکي. دا مالومات پر (www.bamf.de) وېبسایټ موندلای شئ.

د اصولو له مخې د جرمني د کډوالو اداره (Ausländerbehörde) د اروپايي ټولنې د شنه کارت ورکولو مسؤوليت لري.

• که په جرمني کې ژوند کوئ، د خپلې سيمې له اوسلنډربېهورده څخه د شنه کارت ترلاسه کولو غوښتنه وکړئ.
• که د لږ تر لږه اتلس مياشتو لپاره د اروپايي ټولنې د بل هېواد اړوند د اروپايي ټولنې شين کارت لرئ، کولای شئ جرمني ته د کار ويزې له غوښتلو پرته راشئ، خو په‌ يوه مياشت کې د ننه بايد د جرمني لپاره د اورپايي ټولنې د شنه کارت غوښتنه وکړئ. د جرمني د کډوالو چارو ادارې له تاييد پرته د کار اجازه نه لرئ.
• که له اروپايي ټولنې د باندې ژوند کوئ، بايد همالته د جرمني له سفارت څخه د کار ويزې غوښتنه وکړئ. جرمني ته راتګ وروسته او د ويزې له ختمېدلو وړاندې د اړوند ښار له اوسلنډربېهورده ادارې څخه د اروپايي ټولنې د شنه کارت غوښتنه وکړئ.

په شاوخوا کې د اوسلنډربېهوده ادارې يوه څانګه پر (bamf-navi.bamf.de) وېبسایټ موندلای شئ.

يادونه: د جاپان، کاناډا، اسټراليا، انګليس، شمالي ايرلنډ، امريکا، جنوبي کوريا، اسراييلو او نيوزيلنډ وګړي کولای شي جرمني ته له ويزې پرته راشي خو دلته له رارسېدو وروسته اړ دي چې د کار اجازې غوښتنه وکړي.

که د جرمني ويزې ته اړتيا لرئ، بايد‌ خپل هېواد يا سيمه کې د جرمني سفارت يا کنسولګرۍ سره وخت واخلئ او د ورتګ پر مهال اړين سندونه له ځان سره يوسئ. په ياد مو وي چې د ويزې ترلاسه کول ښايي ډېر وخت ونيسي. د ويزې ترلاسه کولو په اړه نور مالومات د ماهرو کسانو لپاره د جرمني ويزې په څپرکي کې لوستلای شئ.

دا چې د کومو هېوادونو وګړي جرمني ته د تګ لپاره ويزې ته اړتيا لري، د جرمني د بهرنيو چارو وزارت پر وېبسایټ (auswaertiges-amt.de) يې کتلای شئ.

زموږ په بل څپرکي (د ماهرو کسانو لپاره د جرمني ويزه) کې د ټولو هغو سندونو لړ موندلای شئ چې د جرمني د ويزې ترلاسه کولو لپاره ورته اړتيا ده. د ځينو هېوادونو له وګړو ښايي د نورو اضافي سندونو غوښتنه هم وشي. ښه به وي چې په سيمه کې د جرمني له سفارت يا کنسولګرۍ څخه په دې اړه مالومات ترلاسه شي.

د اروپايي تولنې د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره لاندې اضافي سندونه هم بايد ولرئ:

• د پوهنتون د فراغت تاييد شوی سند
• په جرمني کې د کار داسې تړون او يا هم د کار وړانديز چې کلنۍ معاش يې له اړينو شرايطو سره برابر وي. د کار درکوونکی اړ دی چې د کار د ورکړې يو سند (Erklärung zum Beschäftigungsverhältnis) لاسليک کړي.

يادونه: په بهر کې ترلاسه شوي اکاډميک سندونه بايد په جرمني کې رسمي شي. په دې اړه نور مالومات د بهرنيو سندونو رسمي کول په څپرکي کې لوستلای شئ

جرمني ته له راتګ وروسته بايد لومړی خپله پته ثبت کړئ او بيا‌ د دريو مياشتو په موده کې د بهرنيانو چارو په اړونده اداره (Ausländerbehörde) کې ځان ثبت کړئ او د اروپايي ټولنې د شنه کارت غوښتنه وکړئ. د دې کار لپاره بايد د پورته يادو شوو سندونو تر څنګ، په جرمني کې د ثبت او کرايي کور د سندونو په ګډون ټول سندونه له ځان سره ولرئ. په ياد مو وي چې د دې ادارې کارکوونکي ستاسې غوښتنه ارزوي او دا ارزونه ښايي څو مياشتې وخت ونيسي.

د اروپايي ټولنې شين کارت، د اصولو له مخې د يوه کال لپاره ورکول کيږي. که کاري تړون مو له دې د لنډې مودې لپاره وي، کارت به هم د هماغه مودې جمع درې مياشتو لپاره درکړل شي. د اصولو له مخې دا وخت بيا د کار له نوي تړون سره وروسته غځېدای شي.

هو، کولای شئ د کار په لومړيو دوو کالونو کې خپله دنده بدله کړئ خو د دې کار لپاره بايد له اړونده اوسلنډربېهورده ادارې اجازه واخلئ. په دې حالت کې د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو شرطونه بيا ازمويل کيږي.

ښايي د ۲۰۲۳ کال له نومبر وروسته:

د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو وروسته په لومړيو درې مياشتو کې د کار يا مسلک بدلولو لپاره د جرمني د کډوالو ادارې اجازې ته اړتيا نه لرئ. البته که نوې دنده مو د اروپايي ټولنې د شنه کارت پر معيارونو برابره نه وي، ښايي د کډوالو چارو اداره مو د مسلک بدلون رد کړي.

د اروپايي ټولنې د شنه کارت درلودونکو ته د کورنۍ د غړو راوستل اسانه دي. د بېلګې په توګه ستاسې د کورنۍ غړي اړ نه دي چې د جرمني ژبې د زده‌کړې ثبوت وړاندې کړي. له دې پرته دوی کولای شي جرمني ته له راتګ سره سملاسي کار پيل کړي.

د اروپايي ټولنې له شنه کارت سره کولای شئ له ۳۳ مياشتو وروسته په جرمني کې د استوګنې دايمي اجازه ترلاسه کړئ. په داسې حالت کې د جرمني ژبې د (A1) سند غوښتل کيږي. که څوک د (B1) سند ولري، يوازې ۲۱ مياشتې وروسته کولای شي د جرمني د استوګنې دايمي اجازه ترلاسه کړي.

ښايي د ۲۰۲۳ کال له نومبر وروسته:

• په بل اروپايي هېواد کې د اروپايي‌ ټولنې د شنه کارت ترلاسه کوونکي کولای شي د ۱۸۰ ورځو په موده کې ۹۰ ورځې په جرمني کې د کار يا مهاجرت ادارو له اجازې پرته کار وکړي. البته د دوی دا کار بايد د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو لپاره له قرارداد سره سم وي. که شين کارت له شېنګن هېوادونو پرته د اروپايي ټولنې د بل اړوند هېواد له لوري ورکول شوی وي، ښايي د نورو سندونو غوښتنه هم وشي.
• د اروپايي ټولنې د شنه کارت هغه درلودونکي چې په د اروپايي ټولنې په اړوند بل هېواد کې له شنه کارت سره ۱۲ مياشتې تېرې کړي، کولای شي جرمني ته د کار لپاره راشي. د اصولو له مخې دوی بايد په جرمني کې د اروپايي ټولنې د شنه کارت ترلاسه کولو معيارونه پوره کړي خو ځينې استثناوې بيا هم شته.

که پوښتنه لرئ، کولای شئ د ټوګېدر اېن جرمني پر پلټفورم يې په خپله ژبه ځواب ترلاسه کړئ. د سندونو د رسمي کولو يا معادل کولو په اړه نور مالومات پر (www.anerkennung-in-deutschland.de) وېبسایټ ولولئ. همدا شان د (بمف) اداره هم په دې اړه ستاسې پوښتنو ته د ټليفون يا برېښناليک له لارې په انګليسي او جرمني ژبو ځواب درکوي.