د جرمني د زده‌کړو ويزه (Visum zum Studieren)

اوسمهاليز:

څه ډول کولای شم په جرمني‌کې زده‌کړې وکړم؟

په جرمني کې ډېر پوهنتونونه او د لوړو زده‌کړو ګڼ بنسټونه شته. دلته له ټولې نړۍ څخه ګڼ محصلان په زده‌کړو بوخت دي. که په خپل هېواد کې ژوند کوئ او غواړئ په جرمني کې زده‌کړه وکړئ، بايد د دې موخې لپاره د جرمني د استوګنې اجازه ترلاسه کړئ. دې اجازې ته د زده‌کړو لپاره د استوګنې اجازه (Aufenthaltserlaubnis zum Zweck des Studiums) وايي او د جرمني د استوګنې قانون د ۱۶ب مادې له مخې ورکول کيږي. له اروپايي ټولنې پرته د نورو ډېری هېوادونو وګړي اړ دي چې لومړی د زده‌کړو ويزه (Visum zum Zweck des Studiums) او بيا د استوګنې ياده شوې اجازه ترلاسه کړي. له دې ويزې سره جرمني ته په قانوني ډول راتلای شئ او دلته زده‌کړې پيلولای شئ. د يادونې وړ ده چې دا مسله د اروپايي ټولنې د وګړو لپاره نه ده او دوی کولی شي د اراسموس په شان د زده‌کړو په پروګرامونو کې د اروپا په بېلابېلو پوهنتونونو کې زده‌کړې وکړي.

په څه بايد وپوهېږم؟

د زده‌کړو ويزه چا ته ورکول کيږي؟

که څوک د جرمني په يوه پوهنتون، د لوړو زده‌کړو بنسټونو (Hochschule)، کالج، د چمتوالي لپاره د عالي ژبې لازمي کورس، شرکتي پرکتيکوم يا دې ته ورته نورو بنسټونو کې د زده‌کړو لپاره ومنل شي، کولای شي د جرمني د زده‌کړو د ويزې غوښتنه وکړي.

له دې پرته د لوړو زده‌کړو يوه بنسټ ته نوم‌ليکنې لپاره هم د استوګنې اجازې ترلاسه کولو فرصت شته. په دې اړه نور مالومات په بل څپرکي (د اوسبيلډونګ او لوړو زده‌کړو د لټون ويزه) کې ولولئ. پر (Hochschulkompass) وېبسایټ د زده‌کړو د فرصتونو پلټنه کولی شئ.

يادونه: د محصلانو لپاره د ويزا د ورکولو پرېکړه اړوند مامورين کوي. له همدې کبله ځينې وخت ښايي د ويزې غوښتنه رد شي.

څه ډول کولای شم د ويزې غوښتنه وکړم؟

که د جرمني ويزې ته اړتيا لرئ؛ بايد‌ خپل هېواد يا سيمه کې د جرمني سفارت يا کنسولګرۍ ته ورشئ او ضروري سندونه له ځان سره يوسئ. د يادونې وړ ده چې ښايي د ويزې ترلاسه کول ډېر وخت ونيسي، ځکه بايد د درسونو د پيلېدو وختونه او نورې نېټې په پام کې ونيسئ.

که جرمني ته له ويزې پرته راتلای شئ (د بېلګې په ډول د بل هېواد د شېنګن په ويزا)، له راتګ وروسته بايد په خپله سيمه کې د بهرنيانو په اداره کې ځان ثبت کړئ.

دا چې د کومو هېوادونو وګړي جرمني ته د تګ لپاره ويزې ته اړتيا لري، د جرمني د بهرنيو چارو وزارت پر وېبسایټ (auswaertiges-amt.de) يې کتلای شئ.

د ويزې ترلاسه کولو لپاره کومو سندونو ته اړتيا ده؟

زموږ په بل څپرکي (د جرمني اوږدمهاله ويزه) کې د ټولو هغو سندونو لړ موندلای شئ چې د جرمني د ويزې ترلاسه کولو لپاره ورته اړتيا ده. د زده‌کړو ويزې ترلاسه کولو لپاره لاندې اضافي سندونه هم بايد تيار کړئ:

- په پوهنتون يا بل اړوند تحصيلي بنسټ کې د منل کېدو سند (Immatrikulationsbescheinigung) او که يوازې پوهنتون ته د شاملېدو ويزه غواړئ، د لوړو زده‌کړو بنسټونو ته د داخلېدو سند يا شهادتنامه (Hochschulzugangsberechtigung)؛ دا سند د ښوونځي د فراغت هغه سند ته وايي چې له مخې يې د لوړو زده‌کړو په بنسټونو کې د زده‌کړو اجازه لرئ.

- د ژوند د چارو د تمويل ثبوت. دا کار د يوه بلاک اکونټ يا بند شوي بانکي حساب (Sperrkonto) په مرسته کولای شئ. په دې اکونټ کې بايد د يوه کال لپاره ۱۱٫۹۰۴ يورو ولرئ. که خپله کافي پیسې نه لرئ، يو بل کس کولای شي ستاسې يو ژمنليک (Verpflichtungserklärung) وړاندې کړي. په دې اړه نور مالومات زموږ په بل مالوماتي څپرکي (د اوږدمهاله ويزې لپاره ژمنليک) کې لوستلای شئ.

- روغتيايي بيمه.

- د جرمني ژبې د زدکړې د مهارت سند (که پوهنتون يا کالج مخکې له مخکې ستاسې د ژبې سندونه نه وي تاييد کړی). په عموم‍ي توګه د لوړو زده‌کړو لپاره بايد د B2 سند ولرئ.

يادونه: د ويزې ترلاسه کولو د پروسې د اسانۍ لپاره غوره ده چې له وړاندې د خپلو زده‌کړو په ښار کې د يوه استوګنځي او روغتيايي بيمې غمه وخورئ. که څه هم دا کار له بهر څخه سخت دی خو د ويزې په ترلاسه کولو کې اغېزناک تمامېدلی شي. په دې اړه نور مالومات او مرسته د اړوند پوهنتون له بين‌المللي ادارې (International Office) ترلاسه کړئ.

پاملرنه: بلاک اکونټ له هغو فرصتونو يو دی چې په مرسته يې خپله مالي وړتيا ثابتولی شئ. په دې اکونټ کې بايد د ژوند د لګښتونو لپاره کافي پیسې ولرئ. اوس مهال په جرمني کې د زده‌کړو پر مهال د ژوند د هرې مياشتې لپاره ۹۹۲ يورو ټاکل شوې دي. دا پیسې په جرمني کې ستاسې په اکونټ کې بلاک کيږي او بيا هره مياشت يوازې تر ۹۹۲ يورو پورې ترې ايستلی شئ. که څوک په اکونټ کې زياتې پیسې ولري، کېدای شي له دې ډېرې هم وباسي.

جرمني ته له تګ وروسته څه کيږي؟

جرمني ته له راتګ وروسته بايد‌ د دريو مياشتو په موده کې د بهرنيانو چارو په اړونده اداره (Ausländerbehörde) کې د استوګنې د اجازې غوښتنه وکړئ. د دې کار لپاره بايد په جرمني کې د ثبت او کرايي کور د سندونو په ګډون ټول سندونه له ځان سره ولرئ. په ياد مو وي چې د دې ادارې کارکوونکي ستاسې غوښتنه ارزوي او دا ارزونه ښايي څو مياشتې وخت ونيسي.

د زده‌کړو لپاره د استوګنې اجازه زيات وخت د لږ تر لږه يوه يا دوو کالو لپاره وي خو که څوک پروګرام په ټاکل شوي وخت کې بشپړ نه کړای شي، دا موده غځول کيږي. د دې اجازې درلودلو پر مهال په کال کې ۱۴۰ بشپړې ورځې او يا ۲۸۰ورځې نيمه وخت په کومه دنده کار هم کولای شئ.

مهم: که پوهنتون پرېږدئ (Exmatrikulation) او يا بشپړ وخت دنده پيل کړئ او يا هم د زده‌کړو څانګه بدلوئ، بايد د خپلې سيمې اوسلنډربېهورده ته خبر ورکړئ او توافق يې ترلاسه کړئ. که داسې ونه شي، اوسلنډربېهورده مو د استوګنې اجازه لغوه کولی شي. په داسې حالت کې بيا اړ ياست چې جرمني پرېږدئ (§ 50 Abs. 1, 2 AufenthG).

د لوړو زده‌کړو بنسټونو ته د شاملېدلو لپاره د استوګنې اجازه د نهو مياشتو لپاره ورکول کيږي ((§ 17 Abs. 2 AufenthG) او د ترلاسه کولو لپاره يې بايد پوهنتون ته د داخلې سندونه وړاندې کړئ. دا سندونه د ښوونځيو د فراغت سندونه دي چې په مرسته يې پوهنتونونو ته شاملېدای شئ. په ياد مو وي چې د استوګنې د دې ډول اجازې درلودلو پر مهال يوازې د نيمه وخت کار اجازه لرئ او بايد د ځان لپاره د لوړو ‌زده‌کړو ځای ومومئ. په دې اړه نور مالومات په بل څپرکي (د اوسبيلډونګ او لوړو زده‌کړو د لټون ويزه) کې ولولئ.

که څوک يو مسلکي کار ((§18a, §18b AufenthG) او يا کاري اوسبيلډونګ ((§16a AufenthG) ومومي، کولی شي د استوګنې د اجازې ډول بدل کړي.

له فراغت وروسته څه کولای شم؟

که غواړئ د زدکړو له پای ته رسولو وروسته په جرمني کې پاته شئ،کولای شئ د دندې په لټه کسانو او يا هم د ماهرو کارکوونکو په توګه د استوګنې د اجازې غوښتنه وکړئ. په دې اړه نور مالومات زموږ په نورو مالوماتي څپرکيو (د کار د لټون ويزه) او (د ماهرو کسانو لپاره ويزه) کې لوستلای شئ.