قانون جدید فرصت‌‌ برای اقامت در آلمان (Chancen-Aufenthaltsrecht)

فرد باید تا تاریخ ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، حداقل پنج سال در آلمان زندگی کرده باشد (یعنی حداقل از تاریخ ۳۱ اکتبر ۲۰۱۷) و دولدونگ یا دولدونگ لایت داشته باشد.

اگر در طول این پنج سال بدون وقفه‌ی بلند مدت در آلمان زندگی کرده (تمام پنج سال را در این کشور زندگی کرده باشد)، و 

• دولدونگ

• اجازه‌ی اقامت موقت (Aufenthaltsgestattung)

• اجازه‌ی اقامت (Aufenthaltserlaubnis)

داشته باشد، می‌توانید این نوع اقامت را دریافت کنید. در این دوره‌ی زمانی نباید جرمی بزرگی (جرمی که مجازات آن معادل بیشتر از ۵۱ روز حبس - یا ۹۱ روز حبس برای جرایم مربوط به قانون پناهجویی و اقامت- باشد) را مرتکب شده باشید و باید تعهد خود به «اصل قانونی آلمان آزاد و دموکراتیک» را اعلام کنید. 

درخواست برای اقامت طبق قانون فرصت‌های حق اقامت طبق پاراگراف § 104c  قانون اقامت را باید به اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) محل زندگی خود ارایه دهید. این اقامت ۱۸ ماهه بوده و تحت هیچ شرایطی تمدید نخواهد شد.

نکته‌ی حائز اهمیت: «اصل قانونی آلمان آزاد و دموکراتیک» در قانون اساسی آلمان قید شده و اساس هم‌زیستی آزادانه در این کشور را تشریح می‌کند. به علاوه، به موجب این اصل، دموکراسی به عنوان شیوه‌ی اداره‌ی کشور به رسمیت شناخته می‌شود. ممکن است بعضی شعبات اداره‌ی امور اتباع بیگانه در این مورد از شما سوالاتی بپرسند. بنابراین خوب است خود را برای پاسخ به این سوالات آماده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر به وب‌سایت «اداره‌ی دولتی تدوین قانون اساسی»  (Website des Bundesamtes für Verfassungsschutz) مراجعه نمایید. 

بله،  برای برخورداری از «فرصت‌های برای اقامت» طبق ماده  104 c  قانون اقامت آلمان، تایید هویت پیش‌شرط نیست. به علاوه افرادی که با هویت نامشخص، دولدونگ دارند (کسانی که اصطلاحا که طبق ماده §60b Aufenthaltsgesetz  دولدونگ لایت دارند) نیز می‌توانند برای دریافت این نوع اقامت درخواست بدهند. برای دریافت معلومات بیشتر به بخش دولدونگ لایت مراجعه نمایید.  مدت زمانی که طی آن دولدونگ لایت به شما تعلق گرفته نیز در این شرط مدت پنج‌ ساله محاسبه خواهد شد.

نکته‌ی مهم: برای اینکه در نهایت طبق ماده  25a  و 25b  حق اقامت دریافت کنید، باید طی مدت این ۱۸ ماه هویت خود را تایید کنید  و به مقامات اداره‌ی امور اتباع بیگانه پاسپورت یا سند هویتی جایگزین  ( Ausweisersatz) را  ارایه دهید. اگر موفق به انجام این کار نشدید، باید بتوانید ثابت کنید که برای تثبیت هویت تمام تلاش خود را کرده‌اید. در بخش دولدونگ لایت، قسمت «چگونه می توانم ثابت کنم که برای دریافت پاسپورت تلاش کرده ام؟» توضیح داده‌ایم که منظور از تلاش برای احراز هویت چیست. در این بخش، همچنین توضیح داده شده که اداره‌ی امور اتباع بیگانه چه نوع همکاری‌ای در جهت گرفتن پاسپورت از شما انتظار دارد و گرفتن پاسپورت چه عواقبی برای شما به همراه دارد. 

برای بعضی افراد دریافت پاسپورت بسیار سخت و یا حتی غیر‌ممکن است. بنابراین، گرفتن مشاوره در این مورد اهمیت زیادی دارد. مراکز مشاوره یا وکلای حقوقی می‌توانند به شما بگویند چه کاری باید انجام دهید. توجه داشته باشید که مشاوره با وکیل می‌تواند هزینه‌ی بالایی داشته باشد. مراکز مشاوره‌ حقوقی در نزدیکی محل زندگی خود را می‌توانید در وب‌سایت Lokale Informationen ما پیدا کنید. با وارد کردن اسم شهر، و جستجو در مورد حقوق پناهجویی و اقامت یا مشاوره‌ی حقوقی، مراکز مورد نظر را پیدا خواهید کرد.

اگر صرفا برای مدت کوتاهی خارج از آلمان بوده‌اید، این امر تاثیری روی پرونده‌ی شما نداشته و می‌توانید برای «فرصت‌ برای اقامت» اقدام کنید. مدت زمان کوتاه وقفه در اقامت شما در آلمان، یعنی حداکثر سه ماه. مهم این است که شما محل زندگی خود را [به طور رسمی] تغییر نداده باشید. 

در موارد زیر نمی‌توانید این نوع اقامت را دریافت کنید:

• اگر به دلیل ارتکاب یک جرم محکوم به زندان رفتن و یا مجازات معادل بیش ۵۱ روز حبس شده باشید، امکان  درخواست برای « اقامت فرصت‌ برای اقامت» را ندارید. در مورد جرایم مربوط به قانون پناهندگی و اقامت (Asyl- und Aufenthaltsgesetz) ، مجازات نباید معادل بیشتر از ۹۱ حبس باشد. 

• اگر به عنوان نوجوان بر اساس قوانین جزایی کودکان، به حبس در زندان نوجوانان محکوم شده باشید، نمی‌توانید این اقامت را دریافت کنید. اما اگر در بازداشتگاه نوجوانان بوده‌اید، امکان کسب این نوع را اقامت را دارید.

• اگر به طور مکرر و عمدی در مورد هویت و ملیت خود اطلاعات غلط به مقامات دولتی داده باشید، و صرفا از این طریق جلوی اخراج (دیپورت)  خود را گرفته باشید، درخواست شما برای کسب اقامت «فرصت‌ برای اقامت»  رد خواهد شد. اگر بتوانید حالا هویت خود را ثابت کنید بازهم می‌توانید این اقامت را دریافت کنید.

خیر، در طول ۱۸ ماه اقامت مبتنی بر «فرصت‌ برای اقامت» اخراج نخواهید شد.

اگر تمامی پیش‌شرط‌های لازم را داشته باشید، همسر یا شریک زندگی شما و همینطور فرزندان مجرد و زیر سن قانونی شما نیز می‌توانند از این اقامت برخوردار شوند (برای فرزندان بالای ۱۸ خود هم تلاش کنید، ممکن است دریافت کنید). لازم نیست فرزندان یا همسر/شریک زندگی شما پنج سال در آلمان زندگی کرده باشد. اما پیش‌شرط‌های زیر برای تمامی افراد خانواده‌ی شما لازم‌الاجراست:

• همسر/شریک زندگی و فرزندان شما باید با شما در یک خانه زندگی کنند.

• همسر/شریک زندگی و فرزندان شما نباید جرمی مرتکب شده باشند. 

• همسر/شریک زندگی و فرزندان شما نباید در گذشته با ارایه‌ی مکرر و عمدی اطلاعات غلط در مورد هویت و ملیت خود، مانع اخراج خود از آلمان شده باشند. 

• همسر/شریک زندگی و فرزندان شما باید به «اصل قانونی آلمان آزاد و دموکراتیک» متعهد باشند. 

نکته‌ی مهم: فرزندان بالای سن قانونی شما نیز می‌توانند از این حق برخوردار شوند، اما فقط به این شرط که با شما در یک خانه زندگی کنند، مجرد باشند و هنگام ورود به آلمان کمتر از هیجده سال داشته بوده باشند.

این نوع اقامت را در اداره‌ی امور اتباع بیگانه (Ausländerbehörde) مربوط به محل زندگی خود برای اقامت «فرصت‌ برای حق اقامت» اقدام کنید. بهتر است درخواست را به طور کتبی ارایه دهید. می‌توانید از مسئولان این اداره بپرسید که آیا فرم مشخصی برای درخواست باید پر شود و همینطور چه مدارک و اسنادی را باید ضمیمه‌ی پرونده کرده و به آنها ارایه دهید. در صورت دارا بودن تمامی پیش‌شرط‌ها، معمولا این نوع اقامت به شما تعلق می‌گیرد. از آنجایی که «فرصت‌های حق اقامت» طبق (ماده‌ی § c 104) قانونا باید به تمام کسانی که پیش‌شرط‌های لازم را دارا هستند، تعلق بگیرد، مقامات اداره‌ی امور اتباع بیگانه می‌توانند درخواست را در موارد استثنایی معدود و غیر‌معمول رد کنند. این اداره باید برای اینکه چرا درخواست شما را بطور استثنا رد کرده است، دلیل ارائه دهد.  در صورت رد درخواست، می‌توانید به این تصمیم اعتراض کنید.

اگر برای ارائه‌ی درخواست با مشکلی مواجه هستید، مشاوره گرفتن می‌تواند مفید فایده باشد. برای یافتن مراکز مشاوره در منطقه خود به بخش اطلاعات محلی ما  Lokale Informationen. مراجعه کنید. با وارد کردن اسم شهر، و جستجو در مورد حقوق پناهجویی و اقامت یا مشاوره‌ی حقوقی، مراکز مورد نظر را پیدا خواهید کرد.

در صورتی که این قانون شامل حال شما شود، طبق بند §104c قانون اقامت، اجازه‌ی اقامت ۱۸ ماهه دریافت می‌کنید. این اقامت را نمی‌توانید تمدید کنید و فقط یک‌بار به شما تعلق می‌گیرد.

لطفا توجه داشته باشید که: در دیر‌ترین حالت، زمانی که اقامت مبنی بر قانون «فرصت‌های حق اقامت» به شما تعلق گرفت، مقامات مربوطه باید به شما اطلاع دهند که برای دریافت کارت اقامت پس از اتمام این ۱۸ ماه چه کاری باید انجام دهید. خصوصا باید مشخص شود که از چه زمانی می‌توانید و باید درخواست اجازه‌ی اقامت (بر اساس پاراگراف  25a و 25b قانون اقامت) را ارایه دهید تا بین دوره‌های اقامت قانونی شما فاصله‌ای نیافتد.

بله، چه به صورت استخدام نزد یک کارفرما، چه به صورت مستقل (selbständigen) اجازه‌ی کار کردن دارید. اگر پیش از این اقامت دولدونگ داشته‌اید که اجازه‌ی کار نداشته‌اید، در صورت گرفتن اقامت ۱۸ ماهه طبق قانون جدید، می‌توانید کار کنید و ممنوعیت از کار دیگر در مورد شما صدق نمی‌کند. اما برای کسب اطمینان، می‌توانید هنگام دریافت این اقامت از مقامات اداره‌ی امور اتباع بیگانه مربوط به محل زندگی خود سوال کنید که آیا اجازه‌ی کار دارید یا خیر.

اطلاعات مربوط به اجازه‌ی کار یا روی اجازه‌ی اقامت شما درج شده و یا در سندی که ضمیمه‌ی اجازه‌ی اقامت است و همراه با آن به شما تحویل داده می‌شود. در بخش کار در آلمان ، معلومات زیادی در مورد کار در آلمان توضیح داده شده. برای بسیاری از مشاغل باید مدارک تحصیلی خود را در آلمان به تایید برسانید. برای اطلاع از چگونگی این کار به بخش تایید مدارک تحصیلی خارجی در آلمان مراجعه نمایید. 

مهم: لطفا توجه داشته باشید که باید پیش از شروع کار باید قرارداد کار دریافت کنید. در غیر این صورت کار شما غیر‌قانونی محسوب شده و می‌تواند تاثیرات بسیار بدی برای شما به همراه داشته باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر به این بخش مراجعه نمایید: کار غیرقانونی (کار سیاه).

اگر طبق پاراگراف § 104c  اجازه‌ی اقامت به شما اعطا شود، بعد از اتمام این دوره می‌توانید طبق پاراگراف §25a یا §25b  اقامت خود را دریافت کنید. برای این کار به چندین پیش‌شرط نیاز دارید که ممکن است بخشا تغییر کرده باشند.

این که چه پیش‌شرط‌هایی را باید برآورده کنید، به سن شما بستگی دارد.

می‌توانید برای دریافت اقامت طبق بند §25b Aufenthaltsgesetz تقاضا بدهید. سن شما تاثیری در ارایه‌ی این درخواست ندارد. همه‌ی افراد متقاضی باید پیش‌شرط‌های زیر را برآورده کنند:

• باید مدرک زبان A2 داشته باشید. در صورت ابتلا به بیماری، معلولیت یا سالمندی از این قاعده مستثنا خواهید بود.

• درآمد شما برای زندگی تقریبا کافی باشد. به این معنی که حداقل ۵۱٪ از هزینه‌های شما را تامین کند. یا در آینده‌ای قابل‌پیش‌بینی توان تامین هزینه‌های خود را داشته باشید، مثلا در شرایطی که اوسبیلدونگ انجام می‌دهید یا در حال تحصیل هستید و به احتمال قریب به یقین شغل ثابتی پیدا خواهید کرد.

• در آلمان مدرک تحصیلی یا کاری گرفته باشید. یا امتحان «زندگی در آلمان» را با موفقیت گذرانده باشید. اگر مدرک تحصیلی یا شغلی در آلمان به دست نیاورده باشید، گواهی این امتحان برای دریافت اقامت طبق بند §25b ضروری است. این گواهی به این معنی است که دانشی عمومی در مورد تاریخ، سیاست و جامعه‌ی آلمان دارید. برای آماده‌سازی خود جهت انجام این امتحان می‌توانید از  این لینک Test  استفاده کنید. 

• اگر فرزندی در سن مدرسه دارید، فرزندتان باید به مدرسه برود. 

• باید پاسپورت یا سند هویتی جایگزین Ausweisersatz)) داشته باشید. هویت شما یا باید ثابت باشد یا بتوانید ثابت کنید هر کاری که به لحاظ عینی و عملی ممکن، و به لحاظ ذهنی منطقی بوده است را برای تثبیت هویت خود انجام داده‌اید، اما موفق به دریافت پاسپورت نشده‌اید. برای کسب اطلاعات بیشتر به این بخش مراجعه کنید: چگونه می توانم ثابت کنم که برای دریافت پاسپورت تلاش کرده ام؟

• نباید هیچ جرمی مرتکب شده باشید که به دلیل آن احتمال اخراج (دیپورت) شما از آلمان زیاد باشد. همچنین نباید به حداقل شش ماه حبس، یا در صورتی که نوجوان هستید به حداقل یک سال حبس غیر تعلیقی، محکوم شده باشید. 

• اگر همسر/شریک زندگی و فرزندان شما با شما در یک خانه زندگی می‌کنند، می‌توانید با پیش‌شرط‌های مشخص اجازه‌ی اقامت دریافت کند. 

• به شما طبق بند §25b اجازه‌ی اقامتی دو ساله اعطا می‌شود و این اقامت قابل تمدید است.  

اگر بین ۱۴ تا ۲۶ سال سن دارید، می‌توانید طبق پاراگراف §25a Aufenthaltsgesetz اقامت بگیرید. برای ارائه‌ی درخواست  باید شروط زیر را به جا آورید:

• سه سال در آلمان مدرسه رفته باشید و با موفقیت این دوره را گذرانده باشید. به این معنی که هرسال به کلاس بالاتر رفته باشید. یا بتوانید مدرکی نشان دهید که مبنی بر آن گواهی معتبر پایان دوره‌ی تحصیلی یا آموزش شغلی در آلمان به دست آورده‌اید. 

• مادامی که به مدرسه می‌روید، در دانشگاه تحصیل می‌کنید یا اوسبیلدونگ کاری (Berufsausbildung) انجام می‌دهید، می‌توانید از کمک‌هزینه‌های دولتی برخوردار شوید. این کمک‌هزینه‌ها با دریافت اجازه‌ی اقامت بشردوستانه مغایرتی ندارند. (مثلا BAföG یا Berufsausbildungsbeihilfe). در تمامی موارد دیگر، اداره‌ی امور اتباع بیگانه بر مبنای مدارک درآمد شما، تحقیق می‌کند که آیا این میزان درآمد برای تامین هزینه‌های زندگی شما کافی است یا خیر. در این مسئله، اداره‌ی امور اتباع بیگانه در اعطا یا عدم اعطای اجازه‌ی اقامت دارای اختیار است.  

• باید پاسپورت یا سند هویتی جایگزین Ausweisersatz)) داشته باشید. هویت شما یا باید محرز باشد یا بتوانید ثابت کنید هر کاری که به لحاظ عینی و عملی ممکن، و به لحاظ ذهنی منطقی بوده است را برای احراز هویت خود انجام داده‌اید، اما موفق به دریافت پاسپورت نشده‌اید. برای کسب اطلاعات بیشتر به این بخش مراجعه کنید: چگونه می توانم ثابت کنم که برای دریافت پاسپورت تلاش کرده ام؟

• خانواده‌ی شما، به شمول والدین، خواهران و برادران زیر سن قانونی، همسر/شریک زندگی یا فرزندان شما نیز می‌توانند تحت شرایط مشخص دولدونگ یا اجازه‌ی اقامت دریافت کنند.  

• به شما طبق بند §25a  اجازه‌ی اقامتی دو ساله اعطا می‌شود و این اقامت قابل تمدید است.

نکته‌ی مهم: اگر دچار محدودیت‌های جسمی یا روانی هستید، شرایط آسان‌تری برای گرفتن اقامت دارید.

خیر، در ابتدا باید یکی از این دو نوع اجازه‌ی اقامت را دریافت کنید. اگر پیش‌شرط‌های لازم برای نوع دیگری از اقامت را دارا باشید، تنها در صورت پایان یافتن دوره‌ی اقامت اولیه‌ی خود، امکان دریافت آن را دارید.

برای این کار مشاوره بگیرید. دفاتر مشاوره یا وکلا می‌توانند به شما بگویند چه کاری باید انجام بدهید. برای دانستن اینکه چی وقت و با چه شرایطی میتوانید درخواست اقامت کنید، حتما با وکیل و یا مراکز مشاوره، صحبت کنید. آدرس همه وکلا و مراکز مشاوره را در سیستم اطلاعات محلی ما جستجو کنید. با نوشتن نام شهر و اطلاعات مورد نظر، میتواند همه آدرس ها را بیابید.

در صورتی که بعد از دوره‌ی اقامت ۱۸ ماهه، شروط لازم برای کسب اجازه‌ی اقامت را نداشته باشید، دوباره به وضعیت دولدونگ باز می‌گردید. البته در صورتی که هنوز دلایل اعطای دولدونگ به شما معتبر بوده و وجود داشته باشند. در این صورت، مراکز مشاور‌ه‌ی حقوقی یا وکیل می‌توانند به شما کمک کند.