İş Arama ve İş Başvurusu

Geldiğiniz ülkede aldığınız eğitim sertifika ve diplomalarının veya oradaki iş tecrübelerinizin işe başlamadan önce Almanya'da tanınması gerekir. "Yabancı Belgelerin Denkliği" bölümünde yabancı belgelerin tanınması hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Resmi bir dereceniz yoksa ama bir meslek dalında tecrübe sahibiyseniz, niteliklerinizi kontrol ettirebilirsiniz. Çeşitli meslekler için, https://www.meine-berufserfahrung.de/ adresinde Türkçe yeterlilik sınavları bulabilirsiniz.

Bu testler profesyonel alanda bulunduğunuz noktayı gösterir. Test sonucunuzu Jobcentre'a götürebilir ve orada daha uzun ve daha kapsamlı bir test yapabilirsiniz (https://www.myskills.de/). Bu ikinci test, Jobcentre ve potansiyel işverenlerin becerilerinizi ve tecrübelerinizi daha iyi değerlendirmelerini ve niteliklerinize uygun bir iş bulmanızı sağlar. Ayrıca mevcut bilgi ve becerilerinize dayalı ileri bir eğitime de ("Weiterbildung") başlayabilirsiniz. Jobcenter veya İş Bulma Kurumundan (Arbeitsagentur) bu konuda tavsiye alabilirsiniz.

Mesleki bir yeterliliğiniz yoksa ve nasıl bir kariyer yolunu izlemeniz gerektiğini bilmiyorsanız, bölgenizdeki bir Mesleki Bilgi Merkezi ("Berufsinformationszentrum" veya BIZ) ile iletişime geçebilir veya Berufenet'te internet üzerinden öneri alabilirsiniz. Bu yerlerden, birçok farklı meslek hakkında bilgi edinebilir, içerdikleri faaliyetleri inceleyebilir ve bu meslekler için gerekli olan nitelikler hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz. BIS'de veya İş Bulma Kurumunda çalışanlar, Almanya'da hangi meslek dalında iş bulma şansınızın daha yüksek olduğunu söyleyebilirler. Almanya'da şu anda personel eksikliği bulunan mesleklerin bir listesini www.mangelberufe.de adresinde bulabilirsiniz. Almanya'da öğrenim hakkında daha fazla bilgi edinmek için "Almanya Üniversite Sistemi" bölümümüzden faydalanabilirsiniz.

Uygun bir iş pozisyonu bulmanın birçok yolu vardır:

• İş Bulma Kurumu

İş ararken için ilk irtibata geçeceğiniz yer yaşadığınız bölgede bulunan İş Bulma Kurumudur. Orada kendinizi sisteme iş arayan olarak kaydettirebilir ve onların yardım ve önerilerinden faydalanabilirsiniz. İş Bulma Kurumunun web sitesinde, ideal işinizi aramanıza yardımcı olacak bir iş arama motoru ("Jobbörse") bulunmaktadır.

• Internet

İnternette iş bulmanıza yardımcı olacak birçok web sitesi bulunmaktadır. Bu sitelere kayıt olabilir ve potansiyel işverenler için niteliklerinizi ve deneyimlerinizi tanımlayan bir profil oluşturabilirsiniz. Ardından, bu istihdam siteleri siz otomatik olarak profilinize uyan iş tekliflerinizi gönderirler ve böylece her gün yeni boş pozisyonlara bakmak için bu sitelerde vakit harcamak zorunda kalmazsınız. Ayrıca potansiyel işverenler de profilinizi görüntüleyebilir ve ilgili bir pozisyon için sizinle iletişime geçebilirler.

İnternetteki en büyük ve kapsamlı iş arama siteleri şunlardır: http://www.monster.de/, http://www.stepstone.de/, www.adzuna.de, http://www.jobbörse.de/, Make-it-Germany.de’nin iş bölümü, www.heyjobs.de, www.indeed.de ve tasarım ve yaratıcı işler alanında da www.dasauge.de. Bu web sitelerinin yanı sıra, mültecilere özel iş bulma hizmetleri sağlayan başka web siteleri de vardır: http://www.workeer.de/, http://www.jobs4refugees.de/, http://www.jobbörse.de/refugees, http://www.work-for-refugees.de/, http://www.careers4refugees.de/de/, https://www.welcome2work.de/ ve social-bee.de (Münih ve Stuttgart için). Bu web sitelerinde, işin yanı sıra ikili mesleki eğitim için de çeşitli pozisyonlar bulabilirsiniz. Bu iş bulma sitelerinden bazıları başvuru sürecinde de size yardımcı olabilirler.

Önemli: Bazen, aynı meslek dalı için farklı isimler kullanılıyor olabilir. Dolayısıyla, internette iş ararken, aradığınız meslek dalı için kullanılan farklı başlıkları kullanmayı unutmayın. Berufenet'de farklı iş unvanlarının eşanlamlıların bir listesini bulabilirsiniz.

• Şirket Web Siteleri

Eğer çalışmak istediğiniz belli şirketler varsa, doğrudan onların web sitelerine giderek, genelde “İş” veya “Kariyer” sayfalarında olası boş pozisyonları kontrol edebilirsiniz.

• Sosyal Ağlar

Xing veya Linkedin gibi sosyal ağlarda bir hesap sahibi olmanız da, iş arama sürecinde size yardımcı olabilir. Bu platformlarda ücretsiz bir profil oluşturabilir, niteliklerinizi ve profesyonel tecrübelerinizi paylaşabilir ve sizinle aynı alandaki insanlarla bağlantı kurabilirsiniz.

• Gazeteler

Almanya'da yerel ve ulusal gazetelerde de iş ilanları yer alır. Süddeutsche Zeitung, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Frankfurter Rundschau ve Die Zeit'da, Çarşamba ve Cumartesi günleri ülke genelini kapsayan iş ilanları bulabilirsiniz. Bölgenizdeki kütüphanenizde de bu gazetelere her gün ulaşabileceğinizden, satın almanıza gerek yoktur.

• İş Fuarları

İş fuarlarında veya şirketlerin bu amaçla katıldıkları ve "Tagen der Offenen Tür" olarak bilinen özel etkinliklerde, ilginizi çekebilecek şirketler ve iş fırsatları hakkında bilgi edinebilirsiniz. Bu gibi yerlerde şirketlerle doğrudan iletişim kurma fırsatınız olur. www.absolventa.de adresinde bu konuyla ilgili bazı ipuçları bulabilirsiniz. www.berufsstart.de adresinde ise çeşitli iş fuarlarının ve gerçekleştikleri tarihlerin bir listesine ulaşabilirsiniz. Büyük şehirlerde, özellikle mülteciler için düzenli olarak iş fuarları yapılmaktadır.

• Danışmanlık Merkezleri

İş arama sürecinizde destek alabileceğiniz birçok danışmanlık merkezi bulunmaktadır. Yaşadığınız bölgede danışmanlık hizmetleri bulabilirsiniz, örneğin Gençlik Göç Danışma Merkezleri ("Jugendmigrationsdienste" veya JMD) ve Yetişkinler için Göç Danışma Merkezleri ("Migrationsberatungen für Erwachsene") gibi. Buradaki personel birçok dilde hizmet vermektedir. Ayrıca "Almanya'da Çalışma ve Yaşam Yardım Hattı" ile de iletişime geçebilirsiniz. Buradaki uzmanlar iş arama ile ilgili sorularınızı çevrimiçi sohbet, e-posta ve telefon aracılığıyla Almanca ve İngilizce olarak yanıtlayacaklardır. Danışma merkezleri bulma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, forumumuzda topluluk yöneticilerimizle iletişime geçebilirsiniz.

• Staj

Hangi mesleği seçmeniz gerektiğinden emin değilseniz veya iş başvurularınız reddedildiyse, önce staj yapabilirsiniz. Staj genellikle birkaç hafta veya birkaç ay sürer. Staj süresince, söz konusu mesleği ve şirketi daha yakından tanıyabilir ve kendinizi deneyebilirsiniz - staj sonrası, staj yaptığınızda çalışan olarak devam etme şansınız da olabilir. Staj konusunda daha fazla bilgi için “Almanya’da Staj” bölümümüze bakabilirsiniz.

İlginizi çeken bir iş ilanı bulduğunuz zaman, ilk olarak başvuruda bulunmanız gerekir. Çoğu şirkete, e-posta, posta veya işverenlerin web sitelerinde oluşturdukları çevrimiçi başvuru formu aracılığıyla iş başvurusunda bulunabilirsiniz. İş ilanında nasıl ve ne zaman başvurmanız gerektiği yer alır. Genel olarak, son başvuru tarihinden sonra gönderilen başvurular kabul edilmez. 

Kendinizi en iyi şekilde ifade ettiğiniz bir başvuru yazısı hazırlamak çok önemlidir. Genellikle, bu başvuru yazısının Almanca olarak hazırlanması beklenir. Başvurunuzda, niteliklerinizi ve tecrübelerinizi tanımlamanız ve iş için ideal aday olduğunuzu göstermeniz gerekir.

Mükemmel bir başvurunun içermesi gereken belgeler:

• Niteliklerinizi ve tecrübelerinizi tanımlayan ve özellikle bu işi neden istediğinizi anlatan bir ön yazı (genelde bir sayfadan fazla olmaması beklenir),
• Çizelge şeklinde hazırlanmış imzalı bir özgeçmiş,
• Sahip olduğunuz sertifika ve diplomalar,
• Niteliklerinizi gösteren diğer kanıtlar ve referanslar, ör. eski işvereninizden bir tavsiye mektubu.

Yurt dışından alınmış diploma, sertifika ve belgeleriniz varsa, bunları önceden tercüme ettirmeli ve tasdikletmelisiniz. Çeviri masrafları, Almanya'da bulunuyorsanız ve iş bulma kurumuna ya da Jobcenter’a kayıtlıysanız, genellikle iş bulma kurumu ya da Jobcenter tarafından karşılanır. Bu yerlerde çalışan kişiler size konuyla ilgili daha fazla ipucu ve bilgi verebilir. Denklik prosedürü hakkında daha fazla bilgiyi “Almanya’da Denklik Almak” adlı sayfamızda bulabilirsiniz.

Belgelerinizi hazırlarken yardıma ihtiyacınız olması durumunda, www.sueddeutsche.de adresine girerek yararlı ipuçlarına ulaşabilirsiniz. Yaşadığınız bölgede danışmanlık hizmetleri bulabilirsiniz, örneğin Gençlik Göç Danışma Merkezleri ("Jugendmigrationsdienste" veya JMD) ve Yetişkinler için Göç Danışma Merkezleri ("Migrationsberatungen für Erwachsene") gibi. Buradaki personel birçok dilde hizmet vermektedir.

Şirket başvurunuzu beğenirse, mülakat için davet edilirsiniz, ancak başvurunuzun reddedilme olasılığı da vardır. Bu durumda, moralinizi bozmadan iş aramaya devam edin ve bulduğunuz diğer uygun pozisyonlara ve şirketlere başvurmayı sürdürün. Mülakat için davet edildiğiniz takdirde, görüşme öncesi hazırlanmaya çalışın. Görüşmeye gitmeden, şirket ve iş pozisyonu hakkında genel fikirleriniz olmalı ve ilgili soruları nasıl yanıtlayacağınızı bilmelisiniz. www.sueddeutsche.de adresine girdiğiniz takdirde burada başarılı bir iş görüşmesi için işinize yarayacak bazı tavsiyeler bulabilirsiniz. Ayrıca Federal İş Bulma Kurumundan bir "başvuru eğitimi" ("Bewerbungstraining") talebinde bulunabilir veya böyle bir eğitime başvurabilirsiniz. Bu tür eğitimler hakkında daha fazla bilgi için danışmanınızdan yardım isteyebilirsiniz. Yaşadığınız bölgede danışmanlık hizmetleri bulabilirsiniz, örneğin Gençlik Göç Danışma Merkezleri ("Jugendmigrationsdienste" veya JMD) ve Yetişkinler için Göç Danışma Merkezleri ("Migrationsberatungen für Erwachsene") gibi. Buradaki personel birçok dilde hizmet vermektedir. Danışma merkezi bulma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, topluluk forumumuzda topluluk yöneticilerimizle iletişime geçebilirsiniz.

İş mülakatından birkaç gün ya da birkaç hafta sonra, görüşme yaptığınız şirketinizden iş başvurunuzun kabul edilip edilmediğine dair bir cevap alırsınız. Eğer işe kabul edildiyseniz, iş sözleşmesini imzalamadan önce dikkatlice okumalısınız. Bu konuda daha fazla bilgi için “İş Sözleşmesi” ve “Çalışan Hakları” bölümlerimize bakabilirsiniz.

Eğer iş başvurunuz reddedilirse, iş aramaktan vazgeçmeyin! Diğer iş pozisyonları ve şirketleri için başvurularınızı yapmaya devam edin. Bir dahaki sefere her şey yolunda gidebilir ve istediğiniz işte çalışmaya başlayabilirsiniz!