کار غیرقانونی

کار سیاه به این معناست که شخصی کار می کند بدون اینکه در یک شرکت بیمه تامین اجتماعی ثبت شده باشد. کارفرما باید شما را برای بیمه تامین اجتماعی و اداره مالیات ثبت نام کند تا به طور قانونی مشغول به کار شوید. بیمه تامین اجتماعی شامل: بیمه درمانی، بیمه مراقبت و پرستاری، بیمه حوادث، بیمه بازنشستگی و بیمه بیکاری است. بدون ثبت نام در بیمه تامین اجتماعی کار در آلمان ممنوع است. بنابراین اگر مالیات و هزینه های بیمه تامین اجتماعی به عنوان بخشی از کار شما پرداخت نمی شود، این بدین معناست به طور غیرقانونی یا سیاه کار می کنید.

همچنان کار تجاری یا صنعتی بدون ثبت نام یا اطلاع به اداره های مربوطه نیز در آلمان به عنوان کار سیاه محسوب می شود.

به عنوان مثال، اگر کسی را در امور خانه کمک می کنید، یا برای کسی کار هنری یا صنعتی انجام می دهید و برای کار انجام شده فاکتور نمی نویسید و برای دولت مالیات نمی پردازید. دستمزد چنین کارهای اغلب به صورت نقدی پرداخت می شود.

از سوی دیگر، زمانی یک کار غیرقانونی محسوب می شود که بدون مجوز کار و اجازه اقامت به کار مشغول باشید: برای اینکه بتوانید به طور قانونی وارد کار شوید، نیاز به مجوز کار دارید. اینکه آیا مجوز کار دریافت می کنید یا خیر، بستگی به وضعیت اقامت شما دارد. اطلاعات بیشتر در فصل مجور کار (Kapitel Arbeitserlaubnis). در صورتی که پناهجو نیستید، می توانید در مورد مجوز کار اطلاعات مفیدی را در فصل «مهاجرت به آلمان» „Migration nach Deutschland“ مطالعه کنید.

اطلاعات بیشتر در مورد پذیرش در بازار کار را می توانید درMerkblatt Beschäftigung ausländischer Arbeitnehmerinnen und Arbeitnehmer in Deutschland بیابید.

علاوه بر این، زمانی از کار غیرقانونی صجبت می شود که شرکت ها برای کارمندان خود حداقل دستمزد را پرداخت نمی کنند. از اول اکتبر ۲۰۲۲،  حداقل دستمزد دقیقا ۱۲ یورو ناخالص است. اطلاعات بیشتر در فصل قرارداد کار و در بخش «دستمزد باید چقدر باشد؟» Frage: „Wie hoch muss der Lohn sein?“

برای جلوگیری از کار سیاه باید کارفرما شما را به خاطر پرداخت هزینه های بیمه تامین اجتماعی ثبت نام کند. اگر این کار را انجام ندهد باید منتظر جریمه باشد.

برای ثبت نام باید مدارک لازم را به کارفرما بدهید. این مدارک شامل:

•  شماره بیمه تامین اجتماعی
•  شماره مالیات
•  گواهی بیمه سلامتی
•  و آدرس شما

اگر کارفرمای شما این مدارک و اطلاعات را از شما نخواست و یا این مدارک را از شما نپذیرفت، ممکن است شما را برای بیمه تامین اجتماعی ثبت نام نکرده باشد. نشانه دیگر می تواند این باشد که همیشه دستمزد خود را به صورت نقدی دریافت می کنید. در آلمان معمولا حقوق/دستمزد به حساب شما واریز می شود. می توانید از کارفرمای خود بخواهید که پول را به حساب شما واریز و صورت حساب پرداخت را برای تان ارسال کند.

اگر مطمن نیستید که آیا کارفرما شما را برای بیمه تامین اجتماعی ثبت نام کرده یا خیر، می توانید در این مورد از بیمه بازنشستگی یا شرکت بیمه سلامت خود بپرسید. پس از شروع کار، کارفرمای شما شش هفته فرصت دارد تا شما را ثبت نام کند. در برخی از کار ها باید ثبت نام حداکثر هنگام شروع کار انجام شود. اینکه در کدام کارها باید ثبت نام برای بیمه تامین اجتماعی هنگام شروع کار انجام شود، در بخش (Zoll online - Anmeldung und Beitragspflicht) مطالعه کنید.

اگر فقط چند ساعت در هفته کار می کنید، ممکن است داری شامل کار مینی جاب باشید. در این حالت هم باید کارفرما شما را در ثبت نام کند. اطلاعات بیشتر در این مورد در فصل Minijob.

در صورتی که کارفرما شما را برای بیمه تامین اجتماعی ثبت نام کند، یک کپی از مدرک ثبت نام در مورد این بیمه را دریافت خواهید کرد.

اگر مطمئن نیستید که ثبت نام شده اید یا خیر، حتما از مرکز (Faire Integration) مشاوره بگیرید. در صورتی که در شرکت شما شورای کار (Betriebsrat) فعالیت دارد، می توانید با این شورا نیز به تماس شده و معلومات کسب کنید.

کار سیاه یعنی اینکه بدون مجوز کار درآمد دارید، هم خودتان و هم  کارفرما هزینه های بیمه تامین اجتماعی شما را نمی پردازد. این هزینه ها شما را هنگامی که بیمار شوید، صاحب کار نباشید و یا بازنشسته شوید، کمک می کند. چون تنها در صورتی که هزینه های بیمه تامین اجتماعی را پرداخت کرده باشید، می توانید از مزایای این بیمه نیز مستفید شوید.

پرداخت بیمه تامین اجتماعی همچنان زمانی مهم است که در محل کار حادثه ای رخ دهد. معمولاً در این حالت حق قانونی بیمه حوادث را دارید. این بیمه شامل هزینه های درمان، اقدامات توانبخشی و پرداخت پول به خاطر آسیبی است که در جریان کار دیده اید. اگر سیاه کار کنید، در صورت بروز حادثه در محل کار، حمایت های ذکر شده از جانب شرکت بیمه برای شما تعلق نمی گیرد.

اما اگر غیرقانونی کار  کنید و تصادف کنید، حمایت قانونی بیمه ای شامل حال شما نمی شود. اگر ثابت شود که سیاه کار می کردید، در صورت بروز حادثه در محل کار حتا شرکت بیمه سلامت نیز هزینه های درمان شما را نمی پردازد.

علاوه بر این، در صورت بروز حادثه در جریان کار سیاه، رسیدن به حق قانونی از طریق یک روند حقوقی نیز برای شما دشوار است. به عنوان مثال، در برابر اخراج تان از کار هیچ گونه حمایت حقوقی ندارید. حقی به عنوان کارمند عادی در قانون کار برای شما ذکر شده و از شما در چنین حالتی حمایت می کند. حق حمایت در برابر اخراج از کار (Kündigungsschutz) در آلمان بسیار قوی است: این حق شما را کمک می کند و گرنه ممکن موقعیت کاری خود را تنها در یک روز از دست دهید.

کارفرمایان همچنین از کار سیاه برای دور زدن مقررات حداقل دستمزد قانونی (Mindestlohn) استفاده می کنند. یعنی برای انجام کار سیاه اغلب دستمزد کمتری دریافت می کنید. همچنان شرایط کار سیاه و غیرقانونی اغلب بدتر از مشاغل قانونی است، زیرا کارفرمایان مقررات قانونی کار مانند زمان استراحت را رعایت نمی کنند.

علاوه بر این، اگر به صورت غیرقانونی یا سیاه کار کنید، مقامات گمرکی می توانند این موضوع را به اداره خارجیان یا آوسلندر بهورده گزارش دهند. این مورد می تواند تاثیرات بدی برای اقامت شما داشته باشد.

مهم: حتا اگر بدون مجوز کار و یا اگر سیاه هم کار کرده باشید، باز هم حق دارید تا دستمزد خود را دریافت کنید. در صورتی که با کارفرمای خود مشکل دارید، حتما از مرکز مشاوره  Fair Integration، یا اگر عضو یک اتحادیه کارگری هستید، از آن ها کمک و راهنمایی بگیرید. این مراکز شما را در صورت مراجعه به دادگاه به خاطر مشکل با کارفرما، کمک می کنند.

اگر مشخص شود که شما سیاه کار می کنید، این مورد ممکن است عواقب بدی برای اقامت شما نیز داشته باشد. زیرا مقامات گمرکی می توانند به اداره خارجیان اطلاع دهند و در این حالت نه تنها ممکن است جریمه نقدی ویا حبس شما را تهدید کند، بلکه ممکن با خطر تبعید و یا اخراج نیز روبرو شوید. تبعید می تواند به این معنا باشد که تا پنج سال اجازه ورود به آلمان یا اقامت در این کشور را نداشته باشید. اطلاعات بیشتر را در مورد تبعید و اینکه از کدام مراجع می توانید کمک دریافت کنید، در فصل اخراج (Abschiebung) بخوانید.

این موضوع می تواند برای کارفرمای شما نیز عواقب بدی داشته باشد. مثلا اگر برای اخراج شما هزینه ای لازم باشد و شما هزینه اخراج را نداشته باشید، کارفرما مجبور است قسمتی یا تمام هزینه های اخراج شما از آلمان را بپردازد.

تبعید یا اخراج مجازات شدیدی برای کار غیر قانونی است: این مجازات زمانی صورت می گیرد که یک مورد جدی از کار  سیاه صورت گرفته باشد. مثلاً زمانی که خودتان سیاه کار کنید و افراد دیگری را نیز شامل کار سیاه کرده باشید. همچنین اگر ثابت شود که علاوه بر کار سیاه، مرتکب جرایم دیگری نیز شده باشید، این موارد می تواند منجر به مجازات اخراج و تبعید شود.

در برخی موارد، آژانس کار فدرال باید برای دریافت اجازه اقامت موافقت کند. اگر ثابت شود که سیاه کار می کنید، آژانس کار فدرال می تواند برای دریافت اقامت شما موافقت نکند.

اگر مجوز کار دارید، این مجوز معمولاً برای یک شغل خاص اعتبار دارد. قبل از این که کار را شروع کنید، در فرمی توسط کارفرما جزییات کار توضیح داده می شود. اطلاعات بیشتر در فصل اجازه کار (Arbeitserlaubnis).

اگر اکنون ارتقا یافته و قرار است در یک موقعیت بهتری کار کنید، شاید در شرایطی مجبور باشید تا برای تغییر مجوز کار خود به اداره خارجیان درخواست بفرستید. اگر در این حالت مجوز کار را تغییر ندهید، ممکن است بدون اینکه شما یا کارفرما متوجه شده باشد، مرتکب کار غیرقانونی شده باشید.

چنین تغییری در مجوز کار همچنان زمانی ضروری است که کارفرمای شما عوض شده باشد.

اساس مبارزه با کار سیاه و غیرقانونی در آلمان قانون مبارزه با کار سیاه Schwarzarbeitsbekämpfungsgesetz (SchwarzArbG) است. اداره گمرک فدرال (Bundeszollverwaltung) با واحد کنترل مالیاتی کار سیاه (Finanzkontrolle Schwarzarbeit) و مقام های محلی مبارزه با کار سیاه (die kommunalen Schwarzarbeitsbekämpfungsbehörden) مسئول مبارزه با نقض این قانون هستند.

اداره گمرک چه چیزی را کنترل می کند؟

کارکنان بخش کنترل مالی کار سیاه در اداره گمرک بررسی می کنند که آیا

• کارفرمایان کارمندان خود را به درستی در بیمه تامین اجتماعی ثبت نام کرده اند. بیمه تامین اجتماعی شامل: بیمه درمانی، بیمه مراقبت و پرستاری، بیمه حوادث، بیمه بازنشستگی و بیمه بیکاری است.

• مزایای اجتماعی، مانند مزایای بیکاری I (Arbeitslosengeld I) و (Arbeitslosengeld II) غیر عادلانه پرداخت می شود.

• گواهی اشتغال یا گواهی درآمد اضافی به درستی صادر شده است،

• اتباع خارجی بدون مجوزهای لازم کار می کنند

• با کارگران خارجی بدتر از کارمندان داخلی رفتار نمی شود،

• شرایط دستمزد و کار برای کارمندان خارجی که از سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا به آلمان می آیند و در اینجا کار می کنند، دقیق مراعات می شود („Arbeitnehmer-Entsendegesetz“). این مورد همچنان شامل قانون پرداخت حداقل دستمزد (Mindestlohngesetz) نیز می شود.

• کارمندانی که مجبور به پرداخت مالیات اند، مالیات خود را می پردازند (مانند مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده).

اداره گمرک بدون اطلاع قبلی و بدون اینکه دلیل خاصی وجود داشته باشد به کنترل موارد ذکر شده می پردازد. این اداره همچنین نه فقط همان لحظه که زمان های گذشته را نیز کنترل می کند. اداره گمرک همچنان توسط نهادهای مختلف، از جمله کارمندان اداره مالیات، آژانس کار فدرال، در مواردی Bundesnetzagentur، و Bundesnetzagentur پشتیبانی می‌شود. این ارگان ها بصورت مدوام  اطلاعات و هرگونه سوء ظن را با یکدیگر رد و بدل می کنند.

مقام های محلی مبارزه با کار سیاه چه مواردی را کنترل می کنند؟

کارمندان محلی مبارزه با کار سیاه بررسی می کنند که آیا

• یک تاجر فعالیت های تجاری خود را گزارش داده است،

• سند ثبت فعالیت صنعتی موجود است: کسی که دارای کار آزاد است و آن را به عنوان شغلی جهت درآمد استفاده می کند باید بعضی از فعالیت های شغلی خود را در دفترچه راهنمای صنعتگران ثبت کند. این دفترچه راهنما مربوط به همه افرادی است که داری شغل آزاد اند. زمانی برای شغل آزاد به مجوز نیاز دارید که مثلاً بخواهید به عنوان آجرکار، سقف ساز، نقاش و یا گچ کار فعالیت کنید. لیستی از تمام مشاغلیکه نیاز به مجوز دارند را در (Handwerkskammer Berlin) ببیند.

کارفرمایان و کارمندان قانوناً موظف به همکاری برای بازرسی با اداره گمرک هستند. بویژه در قسمت:

• ارائه اطلاعات لازم
• ارائه مدارک مربوط به کار
•  اجازه ورود ماموران گمرک جهت بررسی اماکن و اموال تجاری کارفرما

کارمندان اداره گمرک از صلاحیت های مشابه با افسران پولیس برخوردارند. برای انجام تحقیقات، با دادستانی عمومی و پلیس فدرال همکاری می کنند. کارمندان این اداره همچنین توانایی دستگیری و اجرای حکم  بازداشت را دارند.

بخاطر کار سیاه هم کارفرما و هم کارمند مجازات می شود. عدم اطلاع در مورد کار به عنوان دلیلی برای محافظت در برابر قانون محسوب نمی شود. یعنی اگر حتا نمی دانستید که سیاه کار می کنید، باز هم مجازات خواهید شد.

میزان مجازات بستگی به این دارد که آیا کار سیاه به عنوان یک تخلف اداری یا جرم کیفری طبقه بندی شود. به عنوان مثال، اگر کاری را که از طریق آن درآمدزایی می کنید، ثبت نشده باشد، یا نوعیت کار خود را در دفترچه راهنمای صنعتگران ثبت نکرده باشید، موردی که موظف به انجام آن استید، یا اگر از شما مدارک لازم خواسته شده و برای ارائه مدارک همکاری نکرده یا تعلل کرده باشید، همه این موارد می تواند تمام باعث جریمه تا سقف پنجاه هزار یورو شود.

اگر کار سیاه به عنوان جرم کیفری طبقه بندی شده باشد، این مورد می تواند منجر به جریمه های بالاتر یا حتی حبس شود. این موضوع به عنوان مثال در مورد کارفرمایانی صدق می کند که هزینه های بیمه تامین اجتماعی کارمندان خود را پردخت نکرده باشند. این افراد ممکن تا پنج سال زندان یا در شرایطی خاص حتا بیشتر از آن محکوم شوند. این مجازات می تواند زمانی اعمال شود که کارفرما کارمندان خارجی را بدون مجوز کار یا اجازه اقامت و یا تحت شرایطی بدتر از شرایط کاری کارمندان آلمانی استخدام کرده باشد.

خلاصه اگر به کار سیاه متهم شدید، شما و کارفرما ممکن به دلیل فرار مالیاتی تحت پیگرد قانونی قرار بگیرید. در این حالت جریمه نقدی و حبس ممکن است. اگر به عنوان کارمند خارجی بدون مجوز کار سیاه کار کنید، ممکن تا پنج هزار یورو یورو نیز جریمه شوید.

اگر پول شهروندی دریافت کنید و در حال انجام کار سیاه نیز دستگیر شوید، با مجازاتی شدید روبرو خواهید شد. زیرا دریافت کنندگان پول شهروندی از نظر قانونی موظفند تا همه درآمد خود را به جاب سنتر گزارش کنند. در صورتی که درآمد خود را به جاب سنتر گزارش نکنید، این بدین معناست که برای دریافت کمک های اجتماعی تقلب کرده اید. در این حالت موضوع سو استفاده از کمک های اجتماعی مطرح است. یعنی به عنوان دریافت کننده  پول شهروندی ، متهم به فرار مالیاتی نیز استید.

اگر اداره گمرک ثابت کند که به عنوان گیرنده پول شهروندی، سیاه کار می کنید، ممکن است مجبور به بازپراخت بخشی یا تمام پول شهروندی شوید. بعلاوه، خطر جریمه نقدی یا تا پنج سال حبس نیز شما را تهدید می کند. در موارد بسیار جدی مجازات حبس می تواند حتا ده سال باشد.

کار سیاه نه تنها در بین افراد بیکار یا دارندگان شغل آزاد، بلکه در بین افرادی که به عنوان کارمند استخدام شده اند نیز رایج است. اگر علاوه بر فعالیت قانونی کار سیاه نیز بکنید، مرتکب جرم کیفری شده اید. اگر کارفرما متوجه موضوع شود، این مورد می تواند بدون اطلاع قبلی، دلیلی برای فسخ قرارداد کاری باشد. در چنین حالتی کارفرما می تواند شما را به دلیل رفتارتان از کار اخراج کند. این موضوع زمانی اتفاق که با رقابت غیر قانونی مشتریان بالقوه را توسط کار سیاه از شرکت دزدیده باشید «برای شرکت های رقیب معرفی کرده باشید».  شرایط خاص فردی در این حالت مهم است. یعنی در صورت بروز چنین اختلافاتی، دادگاه ویژه کار تصمیم می گیرد که آیا فسخ بدون اطلاع قبلی قابل قبول است یا خیر.

اگر برای کسی کار کنید و بابت آن حقوق نگیرید، این مورد کار سیاه نه، بلکه حسن نیت گفته می شود.  این موضوع با جزئیات بیشتر محلی در قانون مبارزه با کار سیاه Schwarzarbeitsbekämpfungsgesetz (SchwarzArbG)  توضیح داده شده است. این قانون بیان می کند که چنین فعالیت های به عنوان کار سیاه محسوب نمی شوند اگر

• کار از اقوام،

• به هدف کمک به همسایه ها،

• برای کمک به خودی (انجام پروژه ساختمانی) یا

• به عنوان حسن نیت باشد.

یعنی اگر برای اعضای خانواده، دوستان، همسایه ها یا همکاران خود بصورت داوطلبانه و بدون اینکه پولی دریافت کنید، کاری انجام دهید، به این فعالیت ها کار سیاه گفته نمی شود. حتی اگر بابت قدردانی مقداری پول نیز دریافت کنید، باز هم این مورد کار سیاه نیست، زیرا این فعالیت برای کسب درآمد و بصورت متواتر و پیوسته انجام نشده است. ولی اگر به طور منظم  بابت چمن زدن خانه همسای پول دریافت کنید، این مورد می تواند به عنوان کار سیاه محسوب شود.

کار آزاد جعلی (Scheinselbstständigkeit) شکل خاصی از کار سیاه است: این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که رسماً به‌عنوان فردی دارای شغل آزاد کار می‌کنید، اما فعالیت تان در واقع برای یک شرکت است. یعنی شما کارمند آن شرکت هستید و خودتان بصورت مستقل کار نمی کنید. بدین معنا که فقط بر روی کاغذ به عنوان فردی دارای شغل آزاد ثبت شده اید، اما در واقع به عنوان کارمند استخدام شده کار می کنید.در این حالت باید شرکت به عنوان کارمند واقعی استخدام کند و هزینه های بیمه تامین اجتماعی و مالیات بر درآمد را بپردازد. کار آزاد جعلی در آلمان مجازات دارد. این مجازات هم شامل کارمند و هم کارفرما می شود. اطلاعات بیشتر در مورد کار آزاد جعلی و کار آزاد واقعی در وبسایت Website des DGB.

کار اسیاه تقریباً در همه زمینه های کاری ممکن است، به ویژه در ساخت و ساز، رستوران ها، هتل و اقامت، حمل و نقل مسافر، حمل و نقل، نمایشگاه ها، جنگل داری، تمیز کردن ساختمان ها، ساخت و ساز و کمک به جمع آوری وسایل نمایشگاه ها و در صنعت گوشت. از آنجایی که مقامات مسوول برای کنترل کار سیاه اغلب در این مکان ها با اشکال مختلف کار غیرقانونی مواجه می شوند، قانون مبارزه با کار سیاه Schwarzarbeitsbekämpfungsgesetz (SchwarzArbG)  می گوید که افراد شاغل در این مکان ها باید همیشه کارت شناسایی همراه داشته باشند.

اگر مطمئن نیستید کاری که انجام می دهید سیاه است، یا نمی دانید که آیا کارفرما شما را به عنوان کارمند ثبت نام کرده است یا خیر، حتما با مرکز مشاوره Fair Integration، یا اتحادیه کارگری خود؛ اگر عضویت آنرا دارید، تماس بگیرید!

کار سیاه می تواند مشاغل عادی را به خطر بیندازد: از آنجایی که هیچ مالیاتی برای کار اعلام سیاه پرداخت نمی شود، نیروی کار ارزان تر است. علاوه بر این، دولت درآمد مالیاتی از طریق کار سیاه را از دست می دهد. به عنوان مثال، برای سال 2021، واحد کنترل مالیاتی کار سیاه Finanzkontrolle Schwarzarbeit بیش از 48000 کارفرما را بررسی، بیش از 120000 پرونده کیفری را آغاز و تقریباً 790 میلیون یورو خسارت مالیاتی و بیمه تامین اجتماعی را گزارش کرده است.