Mülteciler İçin Oturum İzni

Anayasanın 16a maddesi ve İkamet Yasası § 25 Fıkra 1 uyarınca ülkesinde devlet ya da devletle ilişkili bir kurum tarafından siyasi olarak zulüm gören kişilere iltica verilir. Siyasi zulüm, bir kişinin “ırk”, din, milliyet, politik düşünce veya belirli bir sosyal grupla ilişkiden dolayı risk altında veya hapsedildiği bir durumu ifade eder. Ancak, iltica hakkına sahip olmak, sadece güvenli bir üçüncü ülke üzerinden Almanya'ya girmediğiniz takdirde mümkündür. Almanya, Avrupa ülkeleri (yani güvenli üçüncü devletler) tarafından çevrilmiş olduğundan, ilticanızın kabulü ancak Almanya'ya doğrudan uçakla geldiğiniz takdirde mümkündür.

Tanınmış sığınmacılara üç yıl geçerli olan bir oturum izni verilir. Eğer gelinen ülkedeki durum iyileşme göstermezse, oturum izni üç yıl daha uzatılır. Konuyla ilgili daha fazla bilgiye "Oturum iznimi nasıl uzatabilirim?" başlığı altında ulaşabilirsiniz. Üç yıldan sonra (en erken), belirli koşullar altında, başvuruda bulunabilir ve sürekli oturum izni ("Aufenthaltserlaubnis" veya "Niederlassungserlaubnis") alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Süresiz Oturum İzni bölümüne bakabilirsiniz.

Tanınmış sığınmacılara “Mülteci Seyahat Belgesi” (GFK-pass veya Öavi Pasaport olarak da bilinir) verilir. Bu pasaportu yurtdışına seyahat etmek için kullanabilirsiniz. Ancak kendi ülkenize gitme hakkınız yoktur, aksi takdirde Alman oturum izninizi kaybedersiniz. Mülteci Seyahat Belgesi hakkında daha fazla bilgi edinmek için “Mavi Pasaport” bölümümüze bakabilirsiniz.

İltica hakkı tanınmış biri olarak, aşağıdaki haklara sahipsinizdir:

• Eşinizi ve 18 yaş altındaki çocuklarınızı Almanya'ya getirebilirsiniz. Evli olmayan 18 yaş altındaki biri olarak, ebeveynlerinizi Almanya'ya getirebilirsiniz. (Aile Birleşimi)
• Çalışma izniniz vardır. Eğer bir işiniz yoksa, işsizlik ödeneği II veya sosyal yardım alırsınız. Jobcenter iş bulma konusunda size yardımcı olur.
• Çocuk ve ebeveyn ödeneği alma hakkınız vardır.
• Entegrasyon kursuna katılma hakkınız vardır.
• Üniversiteye gidebilir veya bir mesleki eğitim programına katılabilirsiniz.

Önemli:

Eğer kendi ülkenizin başka bir bölgesinde güvenli bir şekilde yaşayabiliyorsanız ve bu bölgeye güvenli ve yasal bir şekilde ulaşabiliyorsanız, iltica hakkınız tanınmaz.

Birleşmiş Milletlerin amaç ve ilkelerini ihlal eden bir savaş suçu veya siyasi olmayan ciddi bir suç işlediğiniz takdirde (Almanya dışında), size mülteci koruma veya iltica hakkı tanınmayabilir. Aynı durum, politik olmayan suçlardan dolayı hapis cezasına mahkum edilen ve bu sebeple Almanya’ya da halk için bir tehdit olarak görülen kişiler için de geçerlidir.

"Tanınmış mülteciler" (İkamet Yasası §25/1/1 ve İltica Yasası §3/1 uyarınca) sığınma hakkı verilmiş kişilerle aynı haklara sahiplerdir. Mülteci statüsü, "ırk", din, milliyet, siyasi düşünce veya belirli bir sosyal gruba dahil oldukları için kendi ülkesinde zulüm gören kişilere verilir. Kendi ülkesi bir koruma sağlamıyorsa kişi, devlet veya devletle ilişkisi olan gruplar tarafından zulme maruz kalabilir. Almanya'ya güvenli bir üçüncü ülke üzerinden girmiş olsanız bile mülteci statüsüne sahip olabilirsiniz; iltica hakkından farklı olarak, mülteci statüsü almak için Almanya'ya doğrudan uçakla gelmemiş olmanız gerekir.

Tanınmış mültecilere üç yıl geçerli olan bir oturum izni verilir. Eğer gelinen ülkedeki durum iyileşme göstermezse, oturum izni üç yıl daha uzatılır. Konuyla ilgili daha fazla bilgiye "Oturum iznimi nasıl uzatabilirim?" bölümünde ulaşabilirsiniz. Üç yıldan sonra (en erken), belirli koşullar altında, başvuruda bulunabilir  ve sürekli oturum izni ("aefenthal Aufenthaltserlaubnis" veya "Niederlassungserlaubnis") alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Süresiz Oturum İzni bölümüne bakabilirsiniz.

Tanınmış mültecilere “Mülteci Seyahat Belgesi” (GFK-pass veya Mavi Pasaport olarak da bilinir) verilir. Bu pasaportu yurtdışına seyahat etmek için kullanabilirsiniz. Ancak kendi ülkenize gitme hakkınız yoktur, aksi takdirde Alman oturum izninizi kaybedersiniz. Mülteci Seyahat Belgesi hakkında daha fazla bilgi edinmek için “Mavi Pasaport” bölümümüze bakabilirsiniz.

İltica hakkı tanınmış biri olarak, aşağıdaki haklara sahipsinizdir:

• Eşinizi ve 18 yaş altındaki çocuklarınızı Almanya'ya getirebilirsiniz. Evli olmayan 18 yaş altındaki biri olarak, ebeveynlerinizi Almanya'ya getirebilirsiniz (Aile Birleşimi bölümünde konuyla ilgili daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz).
• Çalışma izniniz vardır. Eğer bir işiniz yoksa, Jobcenter veya Sosyal Yardım Dairesi’nden mal yardım alırsınız. Jobcenter iş bulma konusunda da size yardımcı olur.
• Çocuk parası ve ebeveyn ödeneği alma hakkınız vardır.
• Entegrasyon kursuna katılma hakkınız vardır.
• Üniversiteye gidebilir veya bir mesleki eğitim programına katılabilirsiniz.

Önemli:

Eğer kendi ülkenizin başka bir bölgesinde güvenli bir şekilde yaşayabiliyorsanız ve bu bölgeye güvenli ve yasal bir şekilde ulaşabiliyorsanız, iltica hakkınız tanınmaz.

Birleşmiş Milletlerin amaç ve ilkelerini ihlal eden bir savaş suçu veya siyasi olmayan ciddi bir suç işlediğiniz takdirde (Almanya dışında), size mülteci koruma veya iltica hakkı tanınmayabilir. Aynı durum, politik olmayan suçlardan dolayı hapis cezasına mahkum edilen ve bu sebeple Almanya’yada halk için bir tehdit olarak görülen kişiler için de geçerlidir.

Sığınmacı veya mülteci statüsüne hak kazanamayan bireylere, geçici koruma (İkamet Yasası §25/2/1/2 ve İltica Yasası §4/1 uyarınca) verilebilir. Geçici koruma, kişisel olarak zulüm görmemekle birlikte, ciddi tehlikede altında olan bireyler için geçerlidir, mesela savaş veya ağır insan hakları ihlallerinden dolayı (ölüm cezası, işkence, insanlık dışı muamele gibi) tehlikede olan insanlar gibi.

Geçici koruma hakkı verilmiş bireylere üç yıl geçerli olan bir oturum izni verilir. Eğer gelinen ülkedeki durum iyileşme göstermezse, oturum izni üç yıl daha uzatılabilir. Konuyla ilgili daha fazla bilgiye "Oturum iznimi nasıl uzatabilirim?" başlığında ulaşabilirsiniz. Beş yıldan sonra (en erken), belirli koşullar altında, başvuruda bulunabilir ve sürekli oturum izni ("unbefristete Aufenthaltserlaubnis") alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Mülteciler için Süresiz Oturum İzni bölümüne bakabilirsiniz.

Geçici korumadan faydalanan bireylerin yasal durumları, mülteciler ve sığınma hakkı olan bireylerle aynı değildir. Geçici koruma hakkı olan biri olarak, “Mülteci Seyahat Belgesi” (GFK-pass veya Mavi Pasaport olarak da bilinir) talep etme hakkınız yoktur. Kendi ülkenizden bir pasaportunuz yoksa veya pasaport başvurusunda bulunamıyorsanız, sizden sorumlu yabancılar dairesine "yabancılar ve vatansız kişiler için seyahat belgesi" ("gri pasaport" olarak da bilinir) almak için başvurabilirsiniz. Ancak bunu yapmak için, geldiğiniz ülkenin yetkili makamından pasaport almanın mümkün veya makul olmadığını kanıtlamanız gerekir.

Geçici korumadan faydalanan biri aşağıdaki haklara sahiptir:

• Çalışma izniniz vardır. Eğer bir işiniz yoksa, işsizlik ödeneği II veya sosyal yardım alırsınız. Jobcenter iş bulma konusunda size yardımcı olur.
• Çocuk parası ve ebeveyn ödeneği alma hakkınız vardır.
• Entegrasyon kursuna katılma hakkınız vardır.
• Üniversiteye gidebilir veya bir mesleki eğitim programına katılabilirsiniz.

Geçici koruma hakkına sahip olan bireyler için aile birleşimi konusu oldukça karmaşıktır. Geçici koruma hakkına sahip olan bireylerin, aile birleşimi konusundaki hakları hakkında bilgiye ulaşmak için Mülteciler için Aile Birleşimi sayfasını ziyaret edin.

Size iltica, mülteci statüsü veya geçici koruma hakkı tanınmadıysa dahi, yine de Almanya’da başka sebeplerden ötürü kalıp kalamayacağınız incelenir. İlke olarak, insan haklarınızın ihlali gibi bir durum varsa veya ülkenizde yaşamınız, bedensel işkence veya özgürlük anlamında ciddi bir tehlike altındaysa, (§ 60 (5) veya (7) İkamet Yasası) sınır dışı edilmemeniz gerekir. Örneğin, ülkenizde tedavi edilemeyecek ciddi bir hastalığınız varsa, böyle bir durum söz konusu olabilir. 

Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı verilen kişilere bir yıl süreyle geçerli olan bir oturum izni verilir. . Yabancılar Dairesi, oturum iznini İkamet Yasası 25. Madde 3. Fıkra gereğince vermelidir. Daha fazla bilgiyi 'İkamet Yasası 25. Madde 3. Fıkra uyarınca ne zaman oturum izni alırım?' başlığı altında bulabilirsiniz. Eğer kişinin durumunda bir gelişme olmazsa, bu iznin süresi uzatılır. Konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için "Oturum iznimi nasıl uzatabilirim?" başlığını okuyabilirsiniz. Beş yıldan sonra (en erken) ve belirli koşullar altında başvuruda bulunup sürekli oturum izni ("unbefristete Aufenthaltserlaubnis") alabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Süresiz Oturum İzni bölümüne bakabilirsiniz.

“Mülteci Seyahat Belgesi” (GFK veya Mavi Pasaport) alma hakkınız yoktur. Kendi ülkenizden bir pasaportunuz yoksa veya pasaport başvurusunda bulunamıyorsanız, sizden sorumlu yabancılar dairesine "yabancılar ve vatansız kişiler için seyahat belgesi" ("gri pasaport" olarak da bilinir) almak için başvurabilirsiniz. Ancak bunu yapmak için, geldiğiniz ülkenin yetkili makamından pasaport almanın mümkün veya makul olmadığını kanıtlamanız gerekir.

Size sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı verildiyse, ayrıca sahip olduğunuz haklar aşağıdaki gibidir:

• Yabancılar Dairesinde çalışma izni başvurusunda bulunabilirsiniz. Eğer bir işiniz veya çalışma izniniz yoksa, devlet yardımı alırsınız.
• Yabancılar Dairesi onayladığı takdirde, bir mesleki eğitim programına katılabilirsiniz.
• Okula gidip eğitim alma izniniz vardır.
• Boş yer olması durumunda entegrasyon kursuna katılmak için başvurabilirsiniz. Ancak yasal olarak bu kursa kabul edilmek gibi bir hakkınız yoktur.

Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasal hakkı verilmiş bireylerin aile birleşimi yapması oldukça karmaşık bir konudur. Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasal hakkı verilmiş bireylerin aile birleşimi durumuyla ilgili olarak, sitemizdeki Mülteciler için Aile Birleşimi başlıklı bölümü ziyaret edebilirsiniz.

Eğer BAMF (Almanya Federal Göç ve Mülteci Dairesi) sizin için İkamet Yasası 60. Madde 5. veya 7. Fıkra gereğince bir sınır dışı edilme yasağı kararı almışsa, İkamet Yasası 25. Madde 3. fıkra uyarınca oturum izni alırsınız. Bu, menşe ülkenizde bir tehlike ile karşı karşıya olmanız ya da ciddi bir hastalığınız olması gibi durumlarda sınır dışı edilemeyeceğiniz anlamına gelir.

Ancak oturum izni alabilmeniz için karşılamanız gereken bazı ek şartlar da vardır:

• Ağır suçlar işlemiş olmamalısınız.
• Başvurunuzla ilgili işbirliği yapmalısınız (örneğin kimlik belgenizi sunmalısınız).
• Almanya güvenliği için bir tehdit oluşturmamalısınız.
• Sizin için güvenli bir şekilde seyahat edebileceğiniz başka bir ülke olmamalıdır.

Bu şartlar sağlanırsa, genellikle İkamet Yasası 25. Madde 3. Fıkra gereğince oturum izni alırsınız. Bu izin genellikle bir yıl süreyle verilir ve durumunuzda bir değişiklik olmazsa uzatılabilir. Sağlık sebeplerinden ötürü, düzenli olarak yeni tıbbi raporlar sunmanız gerekebilir.

Tanınmış bir mülteci ya da iltica hakkı veya geçici koruma hakkı verilmiş bir kişi olarak, size üç yıl geçerli bir oturum izni verilecektir. Sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasal hakkına sahip kişiler ise genellikle bir yıl geçerli bir oturum izni alırlar. Size verilen bu süreden sonra, Almanya’da kalmaya devam etmek isterseniz, oturum izninizi uzatmalısınız. Bunun için de yetkili Yabancılar Dairesinden ("Ausländerbehörde") randevu almanız gerekir. 

Bu randevuda sunmanız gereken belgeler aşağıdaki gibidir:

• Oturum izniniz ve seyahat belgeniz
• Biyometrik pasaport fotoğrafı
• İş sözleşmeniz ve son üç aylık gelirinizi kanıtlayan belgeler (tercihen vergi danışmanınızdan bir rapor veya Jobcentre/Sosyal Yardım Dairesinden alınmış bir bildiri)
• İkamet kaydınız

Yabancılar Dairesinde ("Ausländerbehörde")  yer bulabilmek için oturum izninizin süresi dolmadan önce mutlaka randevu tarihi alın.

Aynı tarihte mavi ya da gri pasaportunuzu da yenileyebilirsiniz. Oturum izni ve pasaportu yenilemek için belli bir ücret ödemeniz gerekir.

Önemli:

Ancak BAMF mülteci koruma, iltica, geçici koruma veya sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkınızı geri almadıysa, oturum izninizi uzatabilirsiniz. Detaylı bilgi için, “Sürekli oturum/yerleşim iznimi kaybetme ihtimalim var mı?” başlıklı bölüme bakabilirsiniz.

BAMF, sığınma / mülteci statüsü, geçici koruma veya sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkınızı iptal edebilir. İlticası veya mülteci statüsü tanınmış bireyler söz konusu olduğunda, BAMF genellikle bu tanıma yol açan sebeplerin üç yıl aradan sonra hâlâ geçerli olup olmadığını inceler. Kişisel durumunuzda (ör. sağlık durumunuz) veya ülkenizde sizi buraya gelmek zorunda bırakan koşullarda iyi anlamda ilerleme görüldüğü takdirde,  BAMF size koruma hakkı sunmaktan vazgeçebilir. Böyle bir durumda, Yabancılar Dairesi oturum izninizi iptal edebilir (veya yenilemeyi reddedebilir).

Size iltica hakkı, mülteci statüsü, geçici koruma veya sınır dışı edilmeye ilişkin ulusal yasak hakkı verilmesine rağmen ülkenize seyahat ederseniz koruma durumunuz iptal edilebilir. Aynı durum ülkesinin elçiliğini ziyaret eden kişiler için de geçerlidir. Ve kişi mülteci statüsünü kaybettiği zaman, oturum iznini de kaybeder. Ancak, Yabancılar Dairesi, yine de kişiye başka bir oturum izni verilip verilmeyeceğini kontrol eder. Eğer başka bir şekilde oturum izni alamıyorsanız, ilke olarak Almanya'dan ayrılmanız gerekir. (§52/1 İkamet Yasası)

İstisna: Eğer ülkenize kısa bir süre için ve meşru bir nedenden dolayı seyahat etmeniz gerekiyorsa (örneğin, kritik derecede hasta olan annenizi ziyaret etmek gibi) Yabancılar Dairesi mülteci statünüzü iptal etmeme kararı verebilir. Herhangi bir risk almamak için öncesinde danışmanlık almak en iyisi olacaktır.

• Oturum izniniz varsa, ancak 6 aydan fazla bir süredir Almanya dışında yaşıyorsanız veya başka bir ülkeye taşındıysanız, ilke olarak oturum izninizi kaybedersiniz (§51 I İkamet Yasası).
• Oturum izninizi, yetkililere yanlış bilgi vererek almanız ve bunun ortaya çıkması durumunda bu izninizi kaybedersiniz.
• Kamu güvenliği ve düzeni için bir tehdit olarak görüldüğünüz takdirde, sınır dışı edilebilirsiniz. Bu durumda, oturum izninizi de kaybedersiniz. 
  
  Eğer tanınan statünüzü veya oturum izninizi kaybetme riski varsa, bir uzmandan danışmanlık almanız tavsiye edilir. Yaşadığın bölgedeki avukatları ve danışma merkezlerini Yerel Bilgi sayfamızda bulabilirsiniz. Yaşadığınız şehri girin ve oturum hakkı veya hukuki danışmanlık için arama yapın.